Maymun çiçeği virüsünün (monkeypox), Portekiz İngiltere, ABD ve İtalya da dahil olmak üzere dünyanın çeşiti yerlerinde görülmesiyle büyük bir tasaya nede oldu. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), temaslıları izlemek ve salgının yayılmasını denetim altına almak için global bir davet yayınladı.
Maymun çiçeği, insanları etkileyen en bariz virüslerden biridir. Monkeypox, tipik olarak Afrika’nın kimi bölgelerinde enfekte yabanî hayvanlardan bulaşan, az görülen, çoklukla hafif bir enfeksiyondur. Birinci olarak 1958’de araştırma için tutulan maymunlarda keşfedilmiştir. Birinci insan hadisesi ise 1970 yılında tespit edilmiştir.
Geçen yüzyılın ortalarından beri bilinen virüs Afrika’nın birtakım bölgelerinde epeyce yaygındır. Başlangıçta hasta maymunlar ve kemirgenlerle direkt temas yoluyla yayılan virüsün 2000’li yıllardan itibaren endemik bir salgına dönüştüğü biliniyor.
Maymun çiçeği birçok Afrika ülkesinde endemik bir enfeksiyondur ve beşerler ortasında tükürük yahut teneffüs yoluyla yahut neden olduğu lezyonlardan ve kabuklardan irinle fizikî temas yoluyla yayılır. Dışkı yoluyla viral atılım, makus hijyen şartlarının olduğu yerlerde salgınlara neden olan diğer bir enfeksiyon yoludur.
Maymun çiçeği hastalığının 5 belirtisi
Maymun çiçeği belirtileri, çiçek hastalığının daha hafif bir çeşidi olarak ortaya çıkar. Yaygın belirtileri ortasında ateş, baş ağrısı, kas ve sırt ağrısı, titreme ve bitkinlik vardır.
Ayrıyeten yüzde başlayan ve başta eller, ayaklar ve genital bölge olmak üzere bedenin öbür bölgelerine yayılan bir deri döküntüsü görülür. Daha sonra yaralar oluşur. Kuluçka mühleti ekseriyetle 6 ila 13 gün ortasındadır ve rahatsızlık, enfeksiyonun erken periyotlarında ortaya çıkar. Sonra kaşıntı başlar. Ayrıyeten maymun çiçeği ile enfeksiyonu çiçek hastalığından ayıran bir özellik olarak şişmiş lenf düğümlerinin gelişmesi öne çıkıyor.
Hastalık düşük bir hastaneye yatış yüzdesi ile 2 ila 4 hafta ortasında sürer ve en büyük bulaşıcılık, yaralar irin akıntısı ile patladığında ortaya çıkar. İyileştiklerinde, hastalar artık bulaşıcı değildir.
Maymun çiçeği pandemiye neden olabilir mi?
Maymun çiçeği virüsü ile enfekte olanların birçoklarının daha evvel çiçek hastalığı ile temas halinde olmayan genç erkekler olduğu biliniyor. Bu nedenle uzmanlar, çiçek aşısının temaslılara uygulamasını tavsiye ediyor.
Ayrıyeten sıhhat otorotileri kuşkulu hadiselerin temas takibine ek olarak izole edilmesi, test edilmesi ve süratli bir formda rapor edilmesi gerektiğini belirtiyor.
Afrika’da yüzlerce insanı etkileyen salgınlar olsa da koronavirüste olduğu üzere pandemi boyutlarına ulaşmasının pek muhtemel olmadığı varsayım ediliyor.
Maymun çiçeği virüsünün pandemik kapasitesinin az olduğu biliniyor.