Gazlı ocaklardaki kanser tehlikesi

Gazla çalışan ocakların yalnızca çevreye değil, insan sağlığına karşı da ciddi tehlike arz ettiği artık bilimsel araştırmalarla ortaya koyulmuş durumda. Stanford Üniversitesi, California Üniversitesi ve Berkeley gibi araştırma kurumlarının birlikte yürüttüğü yeni bir çalışma, bu ocakların insan sağlığını tehdit edecek kadar fazla benzen (sigara dumanında da bulunan güçlü bir kanserojen) yaydığını ortaya koydu. Dahası, araştırma bu riskin çocuklar için neredeyse iki kat daha fazla olduğunu gösteriyor.

Evlerdeki Sessiz Tehlike: Benzen

Donanımhaber’in yer verdiği araştırmada gazlı ocakların (doğal gaz, LPG vb.) yalnızca çalışırken değil, kapalı durumdayken bile çevrelerine benzen gazı salmaya devam ettiği belirtiliyor. Yani evlerinde gazlı ocak kullananlar sürekli olarak benzene maruz kalıyor. Üstelik, bu etki sadece mutfakta sınırlı kalmıyor. Çalışma, gaz ocaklarından yayılan benzenin evin farklı odalarına taşınarak sürekli solunum yoluyla vücuda girdiğini gösteriyor. Araştırmanın başında yer alan Prof. Rob Jackson, “Yüksek verimli davlumbazlar veya açık pencereler riski azaltabilir, ancak tam anlamıyla ortadan kaldırmaz” diyerek uyarıyor.

Araştırmacılar 87 farklı evde gazlı ocakların yaydığı benzen oranlarını ölçerek, bu maddelerin evin çeşitli bölümlerine nasıl yayıldığını modelledi. En yoğun benzen salınımı yapan ocaklarda (en üst yüzde 5’lik dilim), yetişkinler için ortaya çıkan ek kanser riski milyonda 6 olarak belirlendi; Çocuklarda bu oranın milyonda 12’ye kadar çıkması dikkat çekiyor. Oysa kabul edilen sınır, 70 yıl içinde yalnızca 1 kişide kanser görülmesi. Bu da riskin bugüne kadar düşünülenden kayda değer ölçüde daha yüksek olduğu anlamına geliyor.

Konu hakkında konuşan çevre sağlığı uzmanı Prof. Juana María Delgado-Saborit, “Bu çalışma gazla çalışan ocakların sağlığa zararlı olduğunu net biçimde ortaya koyuyor. Benzenin kansere neden olduğunu biliyoruz. Bu araştırma ise riskin ne kadar büyük olduğunu sayılarla ifade etmiş” diyor.

Türkiye’de 15 milyondan fazla hanede gazlı ocaklar kullanılıyor. Bu araştırmada paylaşılan oranları Türkiye’ye uyguladığımızda, ülkemizde 2 milyondan fazla kişinin gaz ocaklarından yayılan benzen nedeniyle risk altında olduğu görülüyor.

Prof. Juana María Delgado-Saborit, elektrikli ocak gibi alternatiflere geçilmesinin insan sağlığı açısından önemli olduğuna vurgu yapıyor.