Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Aylık Fiyat Gelişmeleri Raporu’na nazaran, mayısta tüketici yıllık enflasyonu gerilerken, meskenlere doğalgazın bedelsiz olarak sunulmasıyla kelam konusu düşüşe en besbelli katkı 4,12 puanla güçten geldi.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) mayıs ayında Tüketici Fiyat Endeksi’nin (TÜFE) yüzde 0,04 arttığını ve yıllık enflasyonun yüzde 39,59’a gerilediğini açıklamasının akabinde TCMB’nin Fiyat Gelişmeleri Raporu da yayınlandı.
Enflasyonun arttığı kalemler
Rapora nazaran, mayısta yıllık enflasyon, güç, besin ve alkolsüz içecekler, alkol-tütün-altın kümelerinde düşüş kaydederken, temel mallar ve hizmet kümelerinde arttı.
“Enerji fiyatları bariz bir oranda geriledi”
Raporda güç fiyatlarının besbelli bir oranda gerilediği belirtilerek, şunlar kaydedildi:
Aylık enflasyonun seyrinde güç ve besin dışı mallar, hizmetler öne çıkarken, güç fiyatları bariz bir oranda geriledi. Temel mal kümesi enflasyonundaki artışta, yol değişikliği sonucu yeni dönem geçişinin mayıs ayına kaydığı giysi ve ayakkabı alt kümesinin yanı sıra araba kaleminin sürüklediği güçlü tüketim malları tesirli olmuştur.
Konut abonelerine mayıs ayında bedelsiz olarak kullandırılan doğalgaz aktif oldu
Enerji fiyatları mayıs ayında yüzde 21 ile yüksek bir oranda gerilemiş, küme yıllık enflasyonu 28,16 puanlık düşüşle yüzde -6,97 düzeyinde gerçekleşmiştir. Konut abonelerine mayıs ayında bedelsiz olarak kullandırılan doğalgaz ile milletlerarası petrol fiyatlarının son periyottaki ölçülü seyri yurtiçi akaryakıt fiyatlarında yüzde 6,22 gerileme olumlu etkileyerek aylık düşüşe katkı sağlamıştır.
“Yurt içi üretici fiyatları aylık yıllık artış oranı 11,35 puan gerileyerek yüzde 40,76 oldu”
Yıllık değişim oranı B endeksinde 0,32 puan düşüşle yüzde 47,70, C endeksinde 1,14 puan artışla yüzde 46,62 düzeyinde gerçekleşirken, alt kümelerin yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bu periyotta güç, besin ve alkolsüz içecekler, alkol-tütün-altın kümelerinin katkıları sırasıyla 4,12, 0,58 ve 0,31 puan azaldı.
Enflasyon işlenmiş besinde yatay seyretti
Merkez Bankası’nın raporunda şu hususlara dikkat çekildi:
Temel mallar ve hizmet kümelerinin katkıları sırasıyla 0,37 ve 0,55 puan olurken, mevsimsellikten arındırılmış datalarla incelendiğinde, aylık artışlar evvelki aya kıyasla B ve C endeksinde yükseldi. Fiyat artışları B endeksini oluşturan kümelerden temel mal ve hizmetlerde bir evvelki aya nazaran yükselirken, işlenmiş besinde yatay seyrederek ölçülü görünümünü korudu.
Hizmet fiyatları
Hizmet fiyatları mayıs ayında yüzde 4,60 yükselirken, küme yıllık enflasyonu 1,33 puan artışla yüzde 59,95 oldu. Bu devirde yıllık enflasyon ulaştırma kümesinde gerilerken öbür alt kümelerde yükselmiştir. Lokanta-otel fiyatlarındaki yüzde 7,10 oranındaki aylık artışta gerek besin fiyatlarının etkilediği yemek hizmetleri gerekse konaklama hizmetleri fiyatlarındaki yükselişler tesirli oldu. Mayıs ayında kira alt kümesinde aylık artış yüzde 5,15 ile güçlenirken, bu kümede yıllık enflasyon yüzde 71,43 oranına yükselmiştir.
Ulaştırma hizmetleri
Raporda, şu sözler yer aldı:
Diğer hizmetler alt kümesi fiyatlarındaki artışta şahsî ulaştırma araçlarının bakım tamiratı, eğitim ve sıhhat hizmetleri öne çıkarken, haberleşme fiyatları görünümünde internet ve telefon görüşme fiyatlarında devam eden yükselişler belirleyici oldu. Ulaştırma hizmetleri aylık enflasyonu havayolu ile yolcu nakliyatı fiyatlarındaki artışa rağmen karayolu ile şehirlerarası yolcu nakliyatı fiyatlarındaki düşüşün tesiriyle ölçülü gerçekleşerek, bu kümede yıllık enflasyon yüzde 39,34’e geriledi.
“Temel mal kümesi yıllık enflasyonu giysi ve ayakkabı ile sağlam mal alt kümelerinde yükseldi”
Mayıs ayında temel mal kümesi yıllık enflasyonu giysi ve ayakkabı ile sağlam mal alt kümelerinde yükselirken, başka temel mallarda gerileyerek 0,91 puan artışla yüzde 35,07 oldu. Güçlü mal fiyatları (altın hariç) aylık bazda yüzde 3,48 oranında artarken, alt küme yıllık enflasyonu 1,80 puan yükselerek yüzde 39,27 gerçekleşti. Aylık bazda alt küme fiyat artışını araba kalemi yüzde 6,37 sürüklerken, elektrikli ve elektriksiz aletler, mobilya kalemlerinde fiyatlar sırasıyla yüzde 0,88 ve 0,55 artışla daha ölçülü bir biçimde yükseldi.
Gıda ve alkolsüz içecekler kümesi fiyatları
Gıda ve alkolsüz içecekler kümesi fiyatları mayıs ayında yüzde 0,71 oranında artmasına rağmen, yıllık enflasyon 1,40 puan azalarak yüzde 52,52 oldu. Yıllık enflasyon işlenmemiş besinde 3,31 puan artışla yüzde 56,01’e ulaşırken, işlenmiş besinde 6,40 puan düşüşle yüzde 51,35 düzeyine geriledi.
Sebze fiyatlarında daha bariz olmak üzere taze meyve ve zerzevat fiyatları arttı
Mevsimsellikten arındırılmış bilgiler bu periyotta zerzevat fiyatlarında daha bariz olmak üzere taze meyve ve zerzevat fiyatlarında artışa işaret etti. Taze meyve ve zerzevat dışı işlenmemiş besin kümesinde patates ile tavuk eti fiyatlarındaki yükselişler dikkat çekerken, kırmızı et fiyatlarındaki artış yavaşladı. İşlenmiş besinde aylık enflasyon (yüzde 1,08) et fiyatlarındaki görünüme istinaden işlenmiş et eserleri (yüzde 5,97) öncülüğünde devam etmiştir. Ekmek ve tahıl eserleri fiyat artışlarındaki yavaşlama mayıs ayında da sürmüştür.
Yurt içi üretici fiyatları aylık yıllık artış oranı 11,35 puan gerileyerek yüzde 40,76 oldu
Yurt içi üretici fiyatları mayıs ayında yüzde 0,65 ile sonlu bir artış kaydetmiş, yıllık enflasyon 11,35 puan azalarak yüzde 40,76 oldu. Ana sanayi kümelerine nazaran yıllık enflasyon alt kümelerin tümünde düşüş kaydederken, aylık bazda güç fiyatları yüzde -6,67 ile azalış eğilimini sürdürdü. Aylık fiyat gelişmeleri kesimler bazında incelendiğinde, rafine edilmiş petrol eserleri ile elektrik-gaz imalatı dallarında fiyatlar düşerken, ağaç ve mantar eserleri, motorlu kara taşıtları, besin, fabrikasyon metal ve mobilya dalları fiyat artışları ile öne çıktı.
DOLAR
EURO
İNG. STERLİNİ
İSV. FRANGI
KAN. DOLARI
ÇEYREK ALTIN
BITCOIN