Belirli bir süre aynı pozisyonda kalındığında bacaklarda, ayaklarda, ellerde, kollarda “karıncalanma” hissetmek oldukça doğaldır. Bu durum kan dolaşımının vücut hareketsiz kaldığında ortaya çıkardığı bir belirtidir. Bir sinir sıkışmıştır ve daha sonra tekrar hareket edildiğinde kan geri gelir ve sinir gevşer.
Ancak, karıncalanma devam ederse ve tekrarlarsa, bu durum çok çeşitli hastalıkların, özellikle nörolojik ve venöz hastalıkların belirtisi olabilir. Tekrarlayan karıncalanma durumunda mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
Karıncalanmaya neden olan 10 ciddi durum
Karıncalanma genellikle periferik sinirlerin veya merkezi sinir sisteminin işlev bozukluğundan kaynaklanır. Sorun genellikle bir sinir sıkışmasıdır. Ancak birçok farklı hastalık da karıncalanmaya neden olabilir.
Karıncalanmaya neden olabilen 10 ciddi sağlık sorunu şunlardır:
Karpal tünel sendromu
Yetersiz destek veya yanlış pozisyon nedeniyle oluşan hafif karıncalanma dışında, karıncalanmanın en yaygın nedeni karpal tünel sendromudur. Median sinirin bilekte sıkışması, özellikle gece veya sabah uyanıldığında hissizlik ve karıncalanma hissine neden olur. Bu sorunlara bilek veya eldeki güçsüzlük de eşlik edebilir.
Karpal tünel sendromunun nedeni, çoğunlukla el ile belirli aktiviteden kaynaklanan hassasiyettir. Müzik aleti çalmak, bahçe işleri yapmak, bilgisayar klavyesi kullanmak gibi durumlar bu sendromu tetikleyebilir. Belirtiler arasında nesneleri kavramada zorluk, avuç içinde, bazen omuza kadar ağrı bulunur. Kadınlar, özellikle hamilelik sırasında veya 50 yaşından sonra karpal tünel sendromuna yatkındır.
Radikülopati
Bir sinir kökünün sıkışmasıyla bağlantılı olan bu sağlık sorunu, örneğin osteoartrit gibi disk hasarı ile bağlantılıdır. Sinir kökleri 5’i lomber olmak üzere 31 çift omurilik kökü bulunan vertebral kolonda yer alır. Bu kökler, ekstremiteleri birleştirmek için omurilikten başlar.
Lomber ve servikalde daha yaygın olan bu sağlık sorunu, omurganın her yerinde ortaya çıkabilir. Belirtileri arasında güçsüzlük veya kısmi felç, uyuşukluk veya elektrik çarpması ve omuza yayılan ağrı bulunur.
Mineral eksikliği
Magnezyum eksikliği ayaklarda, ellerde ve ayrıca gözlerde karıncalanmaya neden olabilir. Kasları ve genel olarak vücudu gevşetmeye yardımcı olduğu bilinen magnezyum, stresli dönemlerde özellikle eksiktir.
Ayrıca, demir eksikliği bacaklarda titremenin eşlik ettiği yoğun karıncalanmaya neden olabilir. Bu durum genellikle huzursuz bacak sendromunu tetikler.
Tarsal tünel sendromu
Oldukça nadir bir hastalık olan bu sendrom, bacaklardaki periferik sinir olan tibial sinirin sıkışmasından kaynaklanır. Bu bozukluk yürüme, koşma, aşırı kilo, tendinit, ayak bileği iltihabı gibi durumlar sırasında tekrarlayan stres ile kasılabilir.
Tarsal tünel ayak bileğinin iç kısmında bulunur. Belirtileri arasında ayakta karıncalanma, sinir bölgesinde özellikle geceleri ağrı ve yanma ve kas güçsüzlüğü bulunur.
Multipl skleroz
Otoimmün bir hastalık olan bu multipl skleroz, genellikle kişi 20 ila 40 yaşları arasındayken bacaklarda veya kollarda karıncalanma ile başlayabilir.
Diğer belirtiler genellikle iltihaplı bir durum sırasında uzuvlarda elektrik çarpması veya yanıklardır. Bu hastalıktan en çok kadınlar etkilenir.
Periferik arter hastalığı
Bu hastalık, kan akışı bacaklarda tıkandığında ortaya çıkar. Atardamar duvarlarında plak oluşumu, sigara içimi, diyabet, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği gibi durumlar periferik arter hastalığını tetikler.
Periferik arter hastalığının zamanında tedavi edilmemesi bacağın kesilmesine neden olabilir. Belirtiler arasında bacaklarda ağrı veya yanma, soluk cilt, uyuşma, uzuvda soğukluk ve kramplar bulunur.
Dolaşım bozuklukları
Zayıf venöz dolaşım nedeniyle uzun süreli hareketsizlik (ayakta durmak) bacaklarda karıncalanmaya neden olabilir. Bu durum bacaklarda ağırlık hissine, ödem, flebit ve venöz ülserlere yol açan kronik venöz yetmezliğe ilerleyebilir.
Doktor tarafından reçete edilen kompresyon çorapları, bacaklardan kalbe kan akışını artırmaya yardımcı olabilir.
Beyin damarlarında sorunlar
Beyin damarlarında oluşan sorunlar, beyne yeterince kan akışı olmamasına ve yüzde, kolda veya bacakta karıncalanma hissine neden olabilir. Buna konuşma güçlüğü, baş ağrısı veya kısmi felç eşlik edebilir.
Hastalığın nispeten ileri bir aşamasında olan diyabetli kişiler de karıncalanma hissi yaşayabilirler. Kandaki yüksek şeker ve yağ seviyeleri nedeniyle sinir uçlarını etkileyen diyabetik nöropati ortaya çıkar.
Karıncalanma bu durumda en sık bacaklarda ve ayaklarda, daha nadiren ellerde görülür.
İnme
Bu karıncalanmalar daha çok bir uyuşma, ellerde güçsüzlük gibi geliyorsa, bir beyin hasarının habercisi olabilir. Özellikle kişi risk altındaysa, bilinen dolaşım problemleri, hipertansiyon ve yüksek kolesterol gbi sorunları varsa hemen bir acil servise başvurulmalıdır.