Türkiye’ye özgü içkiler neler? Rakı milli içki mi?

NBA‘de Houston Rockets forması giyen A Milli yıldız basketbolcusu Alperen Şengün, UNINTERRUPTED ekibi ile İstanbul’u gezdi. Türk mutfağındaki lezzetleri tanıtan Şengün videoda, “Rakı milli içkimizdir” dedi. Şengün’ün videosu sosyal medyada çok konuşulanlar arasına girdi. Peki, Türkiye’nin milli içkileri neler? Rakı milli içki mi?

RAKI

Rakı; damıtma yoluyla elde edilen suma kullanılan ve genellikle anason tohumu ile aromalandırılan, alkollü geleneksel bir Türk içkisidir. Rakı, Arapça “damıtılmış” anlamına gelen Arak teriminin farklı bir telaffuzudur. Daha sonraki yüzyıllarda, erken dönem Osmanlı kayıtlarında ise RAKı ve aRAK tabirleri, aynı kök ismin eş anlamlı iki farklı telaffuzu olarak özellikle damıtılmış üzüm suyu içkisi anlamında kullanılmıştır.

Anadolu coğrafyasında bu isimlerle belgelenebilen en eski rakı üretimi ve ticareti 15. yüzyılda Trabzon civarından yazılı kayıtlara girmiştir. Rakı ticaretinden bahseden en eski ikinci yazılı kayıt ise 1520 tarihli bir Osmanlı Vergi Nizamnamesidir. Bu belgede de diğerinde olduğu gibi Trabzon, rakının üretildiği ve diğer bölgelere sevk edildiği yer olarak gösterilir.

ÇAY

Türkiye, kişi başına yıllık ortalama 3,5 kilogram ile dünya çapında en çok çay tüketen ülkedir.

Türk çayı, Türklere özgü bir çay pişirme ve sunma yöntemidir. Türk çayı, genellikle açık alev üzerine yerleştirilmiş çaydanlıkta pişirilir. Büyük kaba (çaydanlık) su, diğer kaba ise çay konulur. Demlik çaydanlığın üzerinde bulunduğundan alttaki suyun ısısı ile ısınır. Su kaynayınca çay tozunun üzerine dökülerek güçlü bir çay elde edilir. Eğer su fazla konulursa açık bir çay, az konulursa koyu kıvamlı bir çay elde edilir. Demlik çaydanlığın üzerinde bulunduğundan alttaki suyun ısısı ile ısınmıştır.

Aromada kaliteyi artırmak için kimilerine göre demliğin içine baştan çayı ile bir miktar su koymalıdır. Demliğe çay ile kaynamış su eklendikten sonra çaydanlıktaki eksilen su soğuk su ile tamamlanarak demlenme sürdürülür. Demlenme ne kadar uzun olursa dem o kadar koyulaşır ve tadı acımaya başlar. Türk usulü çayda kafein miktarı fazla demleme nedeniyle diğer çay demleme usullerine göre fazladır ve çayın tadı da acıdır.

AYRAN

Ayran, yoğurdun içine su katılarak elde edilen bir tür içecek. Türk mutfağına ait olan en yaygın içeceklerdendir. MS 552-745 yılları arasında hüküm süren Göktürkler, ekşiyen yoğurdun ekşiliğini azaltmak için üzerine su eklemesiyle bulunmuştur.

HARDALİYE

Hardaliye, Kırklareli ve çevresinde olgunlaşmış yaş üzümden yapılan alkolsüz bir içecek türü. Kırklareli Hardaliyesi Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır. Yapımında papazkarası cinsi olgunlaşmış yaş üzüm, vişne ve ayva yaprağı, kırılmış siyah hardal tohumu kullanılır. Fermente bir içecektir ancak içerisine konulan hardal tohumları alkol oluşumunu engeller; bu şekilde mayalanmadan alkolsüz bir üzüm içkisi olarak tüketilir.

Mustafa Kemal Atatürk, 20 Aralık 1930 tarihinde Kırklareli’ni ziyaretinde, hardaliyeyi tadarak bu içeceğin millî bir üretim hâline getirilmesini öğütlemiştir. 2010 yılında bir grup müteşebbisin Kırklareli Kızılcıkdere Organize Sanayi Sitesinde bir hardaliye fabrikası kurması ile geleneksel üretimden seri üretime geçilmiştir.

BOZA

Boza, darı irmiği, su ve şekerden üretilen bir kış içeceğidir. Ayrıca; farklı ülkelerde mısır, buğday, bulgur, arpa, pirinç gibi tahıllardan da üretilir. Bilinen en eski Türk içeceklerinden biridir. Türkiye‘de genellikle darıdan yapılan boza, başka ülkelerde yapıldığı yerin başlıca ürününe göre mısır, arpa, çavdar, yulaf, buğday, kara buğday, arnavutdarısı, gernik gibi tahılların unu, bazen de pirinç ve ekmek, nadir olarak da kenevir unu ve karamuk mayalandırılarak yapılır. Boza özellikle kış aylarında içimi tercih edilen bir içecektir. Özellikle kışa denk gelen Ramazan aylarında tüketimi oldukça yüksektir.