Futbolda kafayla vuruş oyuncularda bellek kaybına yol açıyor

Columbia Üniversitesi ve Albert Einstein Tıp Fakültesi’nin yaptığı araştırma, kafayla topa çıkmanın beyinde görünmez hasarlara yol açarak bellek kaybına neden olabileceğini ortaya koydu.

GİZLİ RİSK: KAFAYLA VURUŞ

Futbolda kafayla topa vurmak, oyunun doğal ve etkili bir parçası. Ancak yeni bir çalışma, bu hareketin özellikle genç oyuncular için görünmez bir tehlike taşıdığını gösterdi. Columbia Üniversitesi ve Albert Einstein Tıp Fakültesi’nden araştırmacıların JAMA Network Open dergisinde yayımlanan çalışması, tekrarlanan kafa darbelerinin beyin yapısında incelikli ama ciddi hasarlar bıraktığını ortaya koydu.

BEYİNDE HASARIN GÖRÜLDÜĞÜ BÖLGE

Araştırmayı yürüten Prof. Dr. Michael Lipton, özellikle beynin ön kısmında yer alan orbitofrontal korteksin zarar gördüğünü belirtti. Bu bölge; planlama, karar verme ve öğrenme stratejilerinde kritik rol oynuyor. Araştırmacılar, gelişmiş bir difüzyon MRG tekniğiyle gri ve beyaz madde arasındaki sınırı inceleyerek daha önce tespit edilemeyen mikro hasarları görüntüledi.

“Çalışmamız, tekrar eden kafa darbelerinin belirli beyin değişimlerine yol açtığını ve bunun doğrudan bilişsel işlevleri bozduğunu ilk kez bu kadar net ortaya koyuyor” diyen Lipton, bulguların önemine dikkat çekti.

352 FUTBOLCU İNCELENDİ

Katılımcılar ayrıca bellek testlerine tabi tutuldu. “International Shopping List” adı verilen testte oyunculardan kısa süreli hafızalarını ölçmek için verilen kelimeleri tekrar etmeleri istendi.

GÜNDE 3 KAFA VURUŞU EŞİK DEĞERİ

Yılda 1000’den fazla, yani günde yaklaşık 3 kafa vuruşu yapan oyuncularda iki dikkat çekici bulguya ulaşıldı:

MRG sonuçlarında, gri ve beyaz madde arasındaki sınırın bulanıklaştığı görüldü. Bu durum, kafa darbeleri sırasında beyin dokularının farklı hızlarda hareket etmesinden kaynaklanıyor.

Bellek ve öğrenme testlerinde, sık kafa vuruşu yapan oyuncuların performansı daha düşük çıktı.

Dahası, bu yapısal değişimlerin hafıza kaybıyla doğrudan ilişkili olduğu belirlendi. Beyindeki sınır ne kadar bulanıksa, bellek performansı o kadar düşüyordu.

“GÖRÜNMEZ HASAR, GERÇEK ETKİ”

Prof. Lipton, sonuçların futbolun “görünmez” risklerini gözler önüne serdiğini vurguladı:

“Bu mikro yapısal değişimler, bilişsel bozuklukların muhtemel nedeni. Bulgular, futbol gibi temaslı sporlarda beyin sağlığının yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.”