Mahmut Turgut: Sanatın Işığında Sonsuz Bir Yolculuk
10 Ağustos 2024’te, ardında sanatla yoğrulmuş bir hayat ve binlerce kareye sığdırdığı anıları bırakarak aramızdan ayrılan Mahmut Turgut, Türk sanat dünyasının önemli simalarından biriydi. Van’ın sert ikliminde doğup büyüyen bu büyük usta, Doğu Anadolu’nun acılarını ve güzelliklerini kendi sözcükleriyle dile getiren bir ozan olarak tanınmıştı. 1978 yılında yayımlanan “At Sırtından Dağları” adlı şiir kitabıyla, toplumun gizli çığlığını duyurmuş, umut dolu bir şair olarak edebiyat sahnesinde yerini almıştı.
Ancak, zamanla şiirin sınırlarını zorladığını hissederek, kelimeleri bir kenara bırakıp fotoğraf makinesine yöneldi. Mahmut Turgut’un fotoğrafla olan ilişkisi, kelimenin tam anlamıyla bir dönüşümün hikayesiydi. 1994 yılında AFSAD’a katılarak karanlık odanın büyülü dünyasıyla tanıştı ve ilk sergisi “Oto-Grafik” ile bir sanatçının gözünden dünyayı anlatmaya başladı. Onun için fotoğraf, şiirin bıraktığı yerden devam eden bir anlatım biçimiydi; sözcüklerin yerini imgeler, mısraların yerini ise kareler aldı.
Turgut’un fotoğrafları, bir insanın ruhunu aydınlatan anlık yakalamalardı. Usta fotoğrafçılar Ara Güler ve Lütfi Özkök’ten esinlenerek, sanatçıların, yazarların ve şairlerin yüzlerindeki çizgilerde, bakışlarındaki derinlikte duyguların haritasını çıkardı. Cahit Külebi, Gülten Akın ve Orhan Asena’nın evlerinde, onların dünyalarına adım atarak en içten anlarını fotoğraf karelerine hapsetti. Melih Cevdet Anday’ı Büyükada’da, Selda Bağcan’ı konser öncesi Ataşehir’de, Zülfü Livaneli’yi Eskişehir’de çekerken, her karede bir hikaye, her yüzde bir öykü saklıydı.
Mahmut Turgut’un fotoğraflarında sadece insanlar değil, aynı zamanda yaşanmışlıklar da vardı. Sanatçının kadrajında, Türkiye’nin sanat ve edebiyat dünyası bir araya geliyordu. Onun fotoğrafları, zamanın ötesine geçen birer belge, sanatın sessiz ama güçlü bir anlatımıydı. 28 yıl boyunca biriktirdiği binlerce kare, 1200’ü aşkın portre ve yüzlerce özel anı, birer hazine gibi arşivinde toplandı.
Ancak, bu büyük sanatçının gözünden gördüğü dünya, artık o karelerde donmuş anlardan ibaret. Mahmut Turgut, sadece fotoğraf makinesiyle değil, aynı zamanda yüreğiyle de çektiği bu karelerde yaşamaya devam edecek. Onun yokluğu, Türk sanat dünyasında derin bir boşluk yaratırken, geride bıraktığı eserleri, ışıkla çizdiği duyguları ve sanata adadığı ömrü, unutulmaz bir miras olarak kalacak.
Mahmut Turgut’un kaybı, sanat dünyasında derin bir sessizlik yarattı; ancak bu sessizlik, onun fotoğraflarında yankılanan derin anlamlarla dolu bir sessizliktir. Onun ruhu, o sessiz karelerde, o anlarda ve o yüzlerde yaşamaya devam edecek. Sanatın ışığı, Mahmut Turgut’un anılarıyla hep parlayacak.