Yunanistan’da dün yapılan genel seçimlerde resmi olmayan sonuçlara nazaran mevcut Başbakan Kiryakos Miçotakis’in partisi Yeni Demokrasi yüzde 40’ın üzerinde oy alarak birinci parti oldu. Hükümet kurmasına yetmeyecek bir sayı olsa da 300 sandalyelik …
Yunanistan’da dün yapılan genel seçimlerde resmi olmayan sonuçlara nazaran mevcut Başbakan Kiryakos Miçotakis’in partisi Yeni Demokrasi yüzde 40’ın üzerinde oy alarak birinci parti oldu. Hükümet kurmasına yetmeyecek bir sayı olsa da 300 sandalyelik mecliste 146 sandalye sahibi olması demek bu.
Miçotakis’in rakibi Aleksis Çipras’ın partisi Radikal Sol Koalisyon (SYRIZA) oyların yüzde 20.7’sini alarak mecliste 71 sandalye ile ikinci sırada yer aldı. Üçüncü sırada ise yüzde 11.46’lık oy oranı ile 41 sandalye sahibi olan PASOK-KINAL ittifakı var. Dördüncü sırada oyların yüzde 7.23’ünü alarak 26 sandalyeye sahip olan Yunanistan Komünist Partisi (KKE) bulunuyor. Yunanistan’da oldukça yükü olan sol/sosyalist siyasetin parlamentoda arzulanan bir temsiliyet kazanmadığı ortada.
Skandallar sağ seçmeni ilgilendirmiyor
Yunanistan seçimlerinde bir sefer daha anlaşıldı ki, sağ seçmen Türkiye’de de Yunanistan’da da tıpkı özelliklere sahip. En ortak noktaları, savundukları partilerin içinde yer aldığı skandallara aldırmamaları. Ne Predator yazılımı ile gazetecileri, siyasetçileri yasadışı olarak dinlemiş olması, ne 28 Şubat 2023’te 57 kişinin vefatına neden olan Tempe tren kazası trajedisi, ne de başka sayısız skandal Miçotakis liderliğindeki mevcut iktidar partisi Yeni Demokrasi’nin (ND) seçmenini hiç fakat hiç etkilememiş.
Seçimin mağlupları ortasında sayılan SYRIZA önderi Çipras’ın üzerinde durmalıyız biraz. Zira Çipras asıl hezimetini Başbakan olduğu 2015’de büyük Avrupalı güçlerle yaptığı tartışmalı kurtarma muahedesi nedeniyle hem solun hem de halkın takviyesini kaybettiğinde almıştı.
Son dört yıldır muhalefette olan SYRIZA’nın besin fiyatlarını denetim altında tutmak, maaşları yükseltmek, piyasayı düzenlemek, konutları korumak içerikli vaatleri pek inandırıcı olmadı, sonuçlardan anlaşılan bu. Yani 2015’in travması hala sürüyor seçmen üzerinde.
Çipras: Büyük hayal kırıklığı
Temmuz 2015’te seçimleri şimdi kazanmış olan, Çipras’ın Başbakan, Yanis Varoufakis’in de Maliye Bakanı olduğu SYRIZA hükümeti, Avrupa Troykası’ndan (Avrupa Kurulu, Avrupa Merkez Bankası, Memleketler arası Para Fonu) gelen bir muahede teklifini kabul etme konusunda bir referandum kelamı vermişti. Hükümet kelamını tuttu fakat Troyka harekete geçerek referandumdan birkaç gün evvel Yunan bankalarının likiditeye erişimini engelledi. Bu, Yunan vatandaşlarının kararını etkilemek için son derece kaba bir ataktı.
Ancak Yunan halkı AB tehditlerine meydan okuyarak referandumda yüzde 61 oranında hayır oyu verdi. Yani kendisine kemer sıkma siyasetleri dayatacak bir muahedeyi reddetti. Lakin bir kaç hafta sonra SYRIZA hükümeti, AB’nin dayattığı, halk için son derece ağır koşular içeren üç yıllık yeni bir ekonomik kurtarma planını kabul etti. Bu hem Yunan hem de Avrupa solunda büyük hayal kırıklığı yaratan bir adımdı. Şayet SYRIZA Troyka’nın karşısında duramıyorsa kimse duramaz demekti bu bir manada.
SYRIZA ya Avrupa’yı değiştirecek bir parti ya da ölçülü sol bir parti olma konusunda karar veremedi, zira Çipras her iki tarafa da oynayan bir siyasetçi oldu. Başarısızlığının nedeni budur.
Kazanması halinde Çipras 50 günde yapacaklarını yeni bir güç siyaseti, fiyatların arttırılması, refah devletinin desteklenmesi, üretimin tekrar yapılandırılması, demokratik sistemin güçlendirilmesi, demografik zorluklara karşılık verilmesi başlıkları altında lisana getirmişti. Lakin başta Angela Merkel başkanlığındaki Almanya olmak üzere AB gücüne direnemeyen bir Başbakan oluşu anılardan silinmediği için vaatleri inandırıcı bulunmadı Çipras’ın.
Ama keşke Yunanistan’da SYRIZA ya da Yunanistan Komünist Partisi iktidara gelebilseydi. Zira çok sağ Avrupa’yı ele geçirmek üzere.
Sosyalist sol yola nasıl çıktıysa o denli sürdürmeli, o denli de bitirmeli. Bunun yolu da sınıf gerçeğini unutmamaktan geçer.
SYRIZA sınıfı unutan bir partiydi, macerası makûs bitti.