Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, 9 günlük Fransa ziyaretiyle dikkatleri üzerine çekti.
Kalabalık heyetin eşlik ettiği Selman’ın, Avrupa ülkesine ziyaretinin sebebine ait dikkat çeken bir detaya işaret edildi.
Paris’e ziyaretin sebebi
Fransa ziyareti, gözleri Paris ve Riyad’ın Lübnan krizi, Suriye sıkıntısı ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yanı sıra global birçok soruna ait alacakları ikili kararlara çevirirken Suudi kaynaklar ise Veliaht Prens’in Paris’e “EXPO 2030 konut sahipliği” için gittiğini öne sürdü.
Lübnan merkezli Fransızca yayın yapan Lorient-Le Jour haber sitesinde Lübnanlı siyasi analist Munir er-Rabih’in kaleme aldığı ve kulis bilgilerini içeren kıymetlendirme yazısına nazaran bin Selman, 14 Haziran’da gittiği Fransa’da 9 gün kalacak.
Versay yakınlarında kendisine ayrılan 14. Louis Şatosu’nda kalan bin Selman’ın, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile çok sayıda görüşme yapacağı ziyaret, Paris’e gelmesinden iki gün evvel açıklansa da çok evvelce planlanıp hazırlandı.
Suudi Arabistan tarafından açıklanan bu resmi ziyaret, ikili ilgilerin ve Orta Doğu ülkelerindeki meselelerin yanı sıra 22-23 Haziran’da Paris’te yeni bir global finans paktı için düzenlenecek tepe üzere memleketler arası mevzuları da ilgilendiriyor.
‘Yeni Avrupa’ üzere anılmasını istiyor
Er-Rabih’e nazaran, güçlü petrol kaynaklarına sahip ülkenin fiili başkanı pozisyonundaki bin Selman, bu paktın geliştirilmesinde Körfez ülkelerinin öncü role sahip olmasını, başka yandan çatışmalarla bilinen Orta Doğu bölgesinin ekonomik rekabet, teknolojik ve kültürel yeniliklerin ön sıraya çıktığı “yeni bir Avrupa” üzere anılmasını istiyor.
Ayrıca bin Selman ve Macron’un görüşmelerinin merkezinde Lübnan’da uzun müddettir yaşanan siyasi kriz de yer aldı.
Gelecekteki Suudi Arabistan
Er-Rabih’e nazaran, dünya satranç tahtasının merkezinde yer almak isteyen Veliaht Prens, Çin ve Rusya ile münasebetlerini geliştirdiği üzere Batı ile de güçlü münasebetlere sahip olmak istiyor.
Fransa’nın, “Avrupa’ya açılan kapı” olduğu ve kalkınmayla yatırım alanında iki ülkenin işbirliği göz önüne alındığında Paris ile Riyad ortasındaki bağ özel kıymete sahip. Ayrıyeten Suudi Arabistan’ın mesken sahibi ülke olmak istediği global EXPO 2030 için Fransa’nın takviye vereceğini açıklaması da bu durumu pekiştiriyor.
Dünya Kupası ve olimpiyatların yanı sıra en büyük memleketler arası tertiplerden sayılan EXPO fuarları, çoklukla 5 yılda bir aday seçilen ülkelerin kentlerinden birinde düzenleniyor.
Busan, Roma, Odesa ve Riyad’ın 2030’da adaylığını açıkladığı ve 2030’da düzenlenecek fuarın, konut sahibi ülkeye 50 milyar dolara yakın ekonomik katkı sağlayacağı öngörülüyor.
İkili bağları geliştirmek istiyorlar
Fransa ve Suudi Arabistan, ayrıyeten kültürel manada da ikili ilgilerini geliştirmek istiyor.
Bunun için bin Selman’ın Paris ziyaretindeki heyette Kültür Bakanı Bedir bin Abdullah bin Ferhan’ın yanı sıra Kamu Yatırım Fonu Yöneticisi Yasir el-Ramyane ile Ekonomik İşler ve Kalkınma Kurulu üyesi Muhammed el-Şeyh de yer aldı.
Suudi Arabistanlı kaynak, birebir vakitte tesirli bir iktisat heyetinin bin Selman’a eşlik etmesinin Paris ve Riyad’ın Orta Doğu ve global problemleri güçlü biçimde ele alacağının göstergesi olduğunu söyledi.
Söz konusu kaynak, Macron’un tüm taraflarla âlâ alakalarını sürdürmek isteyen bin Selman’dan Ukrayna’daki krize tahlil bulma eforlarını iki katına çıkarmasını istediğini belirterek, bin Selman’ın ziyaretinin temel gayesinin EXPO 2030’un Riyad’da düzenlenmesini sağlamak olduğunu kaydetti.
Veliaht Prens, ülkesinin petrol ihracatçısı pozisyonuyla bilhassa teknoloji ve bilim alanlarında çeşitlendirilmiş, memleketler arası gelişmeleri takip eden üretim iktisadına de sahip olmasını ve bu özellikleriyle de öne çıkmasını istiyor.
Selman’ın Riyad’la ilgili planları
Riyad’ı hem Orta Doğu’da hem de dünyada “bir dev” yapmak isteyen bin Selman, Batı’nın dikkatini çekmek için bilim ve teknolojik gelişmelerin yanı sıra iklimle uğraşta de ülkesini kıymetli bir aktör pozisyonuna yükseltmeyi hedefliyor.
Suudi Arabistanlı yetkilinin “Krallık, Prens’in bilhassa gençleri kapsayan gelecek 30 yıllık vizyonu için yüz milyarlarca dolar ayırdı.” sözlerini aktaran Lübnanlı siyasi analist Munir er-Rabih, Veliaht Prens için en değerli hususun bölgedeki dini, mezhepsel yahut ulusal çatışmalara son vererek kıymetli aktörler ortasında yer almak olduğu yorumunda bulundu.
Bütün bunların ortasında Lübnan’ın yeri
Er-Rabih’e nazaran, bölgesel vizyonu “sıfır çatışma” siyaseti içermese de bin Selman, tekrar de Orta Doğu problemlerinin tahlilinde vazgeçilmez bir aktör olmayı hedefliyor.
Bin Selman ile Macron ortasındaki görüşmelere ait yayımlanan ortak açıklamada, Lübnan krizine bilhassa yer verilirken Fransa ve Suudi Arabistan, bu ülkedeki kurumsal siyasi boşluğa süratle son verilmesi davetinde bulundu.
Açıklamada bu durumun Lübnan’ın şiddetli sosyoekonomik krizinin tahlilinde büyük bir mani oluşturduğuna işaret edildi.
Suudi Arabistanlı kaynaklar, Lübnan konusunu Macron’un bilhassa bin Selman’ın önüne koyduğunu kaydetti.
Fransa ve Suudi Arabistan’ın tavırlarının yakın vakitte Lübnan’a arabuluculuk için giden eski Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian’ın dönüşüyle daha da netleşeceği belirtiliyor.
Le Drian’ın Beyrut’taki siyasi krize ait sunması beklenen raporun akabinde Fransa, Suudi Arabistan, ABD, Mısır ve Katar’ın mevzuyu görüşmek için tekrar bir ortaya gelmesi öngörülüyor.