‘Üretici kâr etse tarlası boş kalmaz, keyfi müdahale anayasaya takılacak’: Tarlaya çare destekte

Türkiye’de ilk kez, iki yıl üst üste ekilmeyen tarım arazilerinin Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kiraya verilmesi kararına üreticinin tepkisi sürüyor. Türkiye Ziraatçılar Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Çiftçi kâr etse tarlasını boş bırakmaz. Sorun, yüksek girdi maliyetleri ve düşük taban fiyatlarda” dedi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem ise kararın çiftçiyi yok saydığını ve Anayasa Mahkemesi’nden döneceğini belirtti.

Türkiye Ziraatçılar Derneği Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş, ekilmeyen tarım arazilerinin kiraya verilmesine ilişkin düzenlemeyi değerlendirerek, uygulamanın çiftçiyi üretime teşvik etmek yerine yeni sorunlar yaratabileceğini söyledi. “Girdi maliyetleri yüksek, taban fiyatlar düşük, ithalat baskısı yoğun” dedi. Tarlaların sadece 2024 tespitine dayanarak 2025’te kiraya verilemeyeceğini dile getiren Demirtaş, “İkinci yıl tespiti yıl sonuna kadar tamamlanacağı söyleniyor. Bu sonuç önemli” diyerek şöyle devam etti:

“Eskiden alan bazlı destekler tapu sahibine veriliyordu. Şimdi kim kiralarsa destek ona ödenecek. Kâğıt üzerinde amaç doğru: toprak boş kalmasın. Ama uygulamada soru işaretleri var. Bakanlığın il/ilçe tarım müdürlüklerinde komisyonlar kuruldu. Kira bedelleri ve şartnameler hazırlanıyor. Bazısını kaymakamlık, bazısını il/ilçe tarım belirliyor; kime, neye göre tespit yapıldığı, fiyatın nasıl oluştuğu netleşmeyebiliyor.”

‘MÜLKİYET HAKKI TEHLİKEDE’

“Kırdan kente göç, yaşlanan nüfus. Ama asıl mesele aşırı yükselen girdi maliyetleri” diyen Demirtaş, “Gübre ve tarım ilaçları büyük ölçüde ithal; tedarik savaşları ve bölgesel krizlerle aksıyor. Gübrenin tonu 30 bin liranın altında değil. Çiftçi bir dönüm tarla satsa bir ton gübre alamaz hale geldi.”

Erhan Adem ise Danıştay 10. Daire Başkanlığı’nın, tarım arazilerinin kiralanmasına yönelik yönetmelik ve uygulamanın anayasaya aykırı olduğu kanaatine vardığını hatırlatarak mevcut düzenlemelerin çiftçiyi yok saydığını, idareye sınırsız ve keyfi takdir yetkisi tanıdığını belirtti. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın aldığı bu kararın hukuken geri döneceğine inandığını söyleyen Adem, “Bu düzenleme Anayasa Mahkemesi’nde de iptal edilecektir. Çünkü çiftçinin mülkiyet hakkına doğrudan dokunmaktadır” diye konuştu. l