Türk askeri Gazze görev gücünde yer alacak mı?

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Başkan Donald Trump’ın barış planının önemli bir ayağı olan uluslararası ‘Gazze güvenlik gücü’ için ‘çok sayıda ülkenin katılmaya istekli olduğunu’ açıkladı. Rubio, bu gücün oluşumunda, ‘İsrail’in onayının belirleyici olacağını’ vurguladı.

Rubio, ateşkes anlaşması kapsamında Gazze’de oluşturulacak uluslararası gücün, İsrail’in kendini ‘rahat hissettiği’ ülkelerden oluşması gerektiğini söyledi.

Bu açıklama, Türkiye’nin muhtemel katılımına ilişkin tartışmaların ardından geldi.

İsrail’in, ‘Ankara’nın görev gücüne dahil olmasına veto koyduğu’ öne sürülüyor.

Rubio Cuma günü yaptığı açıklamada, Gazze’nin gelecekteki yönetiminin İsrail ve ortak ülkeler arasında müzakere edilmesi gerektiğini, ancak Hamas’ın bu yapıda yer alamayacağını ve ‘tamamen silahsızlandırılacağını’ vurguladı.

ABD’li Bakan, Filistin Yönetimi’nin olası rolünün ise henüz netleşmediğini belirtti.

İsrail’e yaptığı ziyarette konuşan Rubio, Uluslararası İstikrar Gücü (ISF) oluşturulmasına yönelik görüşmelerin sürdüğünü ve bu gücün ‘mümkün olan en kısa sürede devreye gireceğini’ söyledi.

Ancak, Hamas ile bir uzlaşma olmadan böyle bir gücün nasıl konuşlandırılabileceğinin belirsiz olduğunu da sözlerine ekledi.

WASHINGTON’DAN NETANYAHU’YA BASKI

Öte yandan, son günlerde Washington ile Tel Aviv arasındaki gerginliğin arttığı bildiriliyor.

Haaretz gazetesi, ABD’li yetkililerin İsrail’den ‘ateşkesi tehlikeye atabilecek sürpriz adımlardan kaçınmasını’ talep ettiğini yazdı.

Ayrıca İsrail’in Gazze’ye yönelik olası yeni saldırılarında ABD’ye önceden bilgi verilmesi talep edildi.

Haberde, “ABD’nin fiilen bazı güvenlik yetkilerini İsrail’den devraldığı” ifadesine yer verildi.

Netanyahu ise bu iddiaları reddederek, “ABD ile ilişkimiz bir ortaklıktır, emir-komuta ilişkisi değildir” açıklamasında bulundu.

İsrail, uluslararası izolasyonun arttığı bir dönemde, müttefiki ABD’nin baskısıyla karşı karşıya.

Bu durum, Netanyahu’nun Gazze savaşını iç politikada bir zafer olarak sunma stratejisini tehlikeye atabilir.

İSRAİL BASINI: “TÜRK ASKERİ KIRMIZI ÇİZGİ”

Uzmanlara göre Washington’un Gazze’de kurmayı planladığı uluslararası güvenlik gücü, bölgede istikrardan çok ‘denetim amaçlı’ bir yapı görüntüsü veriyor. İsrail’in, Türkiye’nin katılımına sıcak bakmaması ise, ‘Ankara’nın bölgesel nüfuzunu sınırlandırma’ stratejisinin bir parçası.

İsrail basınına göre Netanyahu, Türk askeri birliklerinin Gazze Şeridi‘ne girişine şiddetle karşı çıkıyor ve bu konunun bir tür ‘kırmızı çizgi’ teşkil ettiğini belirtiyor. Bu tutum, yalnızca Türk askeri değil, aynı zamanda ‘Türk şirketlerinin, Gazze’nin yeniden inşasında yer almasına yönelik çekinceleri’ de içeriyor.

Öte yandan, Washington ile Ankara arasındaki diplomatik manevra alanı oldukça daralmış görünüyor. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance‘in bir gün önce, ‘Türkiye’nin yapıcı bir rol oynayabileceğini’ söylemesine rağmen, Netanyahu’nun tutumu, Washington’un Ankara’ya yönelik yaklaşımıyla çelişiyor.

Trump yönetiminin Gazze planı, ‘İsrail’in güvenliğini garantiye almayı merkeze alan’ bir bölgesel mimari kurmayı hedefliyor. Türkiye’nin bu çerçevedeki konumu ise belirsizliklerle dolu. Türkiye ile İsrail arasında son dönemde artan diplomatik gerilim bu tabloyu daha karmaşık hale getiriyor.

Tel Aviv yönetimi, Türkiye’nin Filistin meselesinde artan görünürlüğünü ‘siyasi baskı’ olarak değerlendiriyor. Ankara ise İsrail’in askeri operasyonlarını ‘uluslararası hukuk ihlali’ olarak nitelendiriyor ve cezalandırılmasını talep ediyor.

Son tahlilde, Türkiye’nin Gazze güvenlik gücünden dışlanması, bölgesel etkisini sınırlandırırken; başta Mısır olmak üzere Arap ülkeleri, sahnede daha görünür olabilmek için yoğun çaba sarf ediyor.