Time dergisine göre 2025’in en iyi 5 icadı

2025, teknolojinin laboratuvarlardan çıkıp günlük hayatın tam merkezine yerleştiği bir yıl olarak kayıtlara geçti.

Robotikten yapay zekâya, üretimden dijital güvenliğe uzanan yenilikler artık sadece ‘geleceğin vaadi’ değil, doğrudan yaşam kalitesini etkileyen somut çözümler sunuyor.

Time dergisinin 2025’in en iyi icatları listesi, bu dönüşümün en çarpıcı örneklerini bir araya getirirken, insan hayatını kolaylaştırmayı ve refahı artırmayı hedefleyen bu beş buluş, diğerleri arasında özellikle ön plana çıkıyor:

1) ÇEVİK ROBOT: UNİTREE R1

Bugünün robotları çoğu zaman bilim kurgudaki tasvirlerden uzak. Ancak Çinli Unitree Robotics’in geliştirdiği R1 bu algıyı kırıyor.

Temmuz ayında 5 bin 900 dolar (yaklaşık 255 bin TL) gibi görece düşük bir başlangıç fiyatıyla tanıtılan, iki ayaklı ve programlanabilir R1; araştırmacılar, eğitimciler ve yapay zekâ–robotik geliştiricileri için tasarlandı.

Yalnızca 23 kilogram ağırlığındaki robot; ses tanıma ve görüntü işleme destekli yerleşik yapay zekâya sahip. 26 eklemli yapısı (insanda yaklaşık 300 eklem bulunur) sayesinde boks, koşu ve hatta takla gibi karmaşık hareketleri sergileyebiliyor.

2) EV İŞİ YAPAN İNSANSI ROBOT: FİGURE 03

Figure 03, “her yerde çalışan insansı robot” vizyonuyla geliştirilen bir ev robotu. Ekim ayında tanıtılan model; çamaşır katlama ve bulaşık makinesini yerleştirme gibi bazı ev işlerini yapabiliyor. Ancak hâlâ sınırlı destek gerektiriyor (örneğin yıkamayı başlatmak ya da düşen bir nesneyi toparlamak için insan müdahalesi gerekiyor).

Şirket, robotun Helix adlı sinir ağını daha fazla ve daha iyi eğitmek amacıyla kapsamlı bir veri toplama süreci başlattı. CEO Brett Adcock, robotik gelişiminin dijital yapay zekâya benzer bir ivmelenme eğrisi izlediğini ve büyük sıçramaların yakın olduğunu söylüyor.

3) EV TİPİ UV (ULTRAVİYOLE) YAZICI

EufyMake imzalı bu yenilik, özel mürekkebi UV ışınlarıyla hızla kurutarak metal, ahşap ve akrilik gibi yüzeylere baskı yapabiliyor. Daha önce endüstriyel ortamlara özgü olan bu teknoloji, tarihin en büyük kitlesel fonlama kampanyalarından biri sayesinde eve indi.

Yaklaşık 47 milyon dolar fon toplayan EufyMake, geleneksel UV yazıcılara kıyasla yüzde 90 daha küçük olan ve 300’den fazla malzemeye üç boyutlu dokular basabilen ilk ev tipi UV yazıcıyı geliştirdi.

Ürün, milyonlarca özelleştirilebilir tasarım şablonu sunuyor. Anker Innovations’tan Frank Zhu, bu yazıcının hobicileri, küçük işletmeleri ve girişimcileri güçlendirdiğini vurguluyor.

4) YAPAY ZEKADA DEVRİM: DEEPSEEK R1

Yılın başında DeepSeek’in R1 adlı ileri düzey muhakeme modeli, yapay zekâ dünyasında ‘küresel yankı’ yarattı. Büyük teknoloji şirketleri üretken yapay zekâ için milyarlarca dolar harcarken, DeepSeek aylar içinde sektör standartlarına göre en ileri düzey ürünlerle boy ölçüşen bir model geliştirdiğini ve yalnızca 6 milyon dolar eğitim maliyeti olduğunu iddia etti.

Üstelik R1, ABD’li rakiplerine kıyasla çok daha az hesaplama gücü kullanıyor ve ücretsiz erişilebiliyor. (Kıyas için sektörün önde gelen oyuncularından OpenAI örnek gösteriliyor.)

5) DEEPFAKE TESPİT ÇÖZÜMÜ: PİNDROP PULSE

Pindrop Pulse, anlık deepfake dolandırıcılığı tehdidine odaklanıyor. CEO Vijay Balasubramaniyan, “Kimlik, rıza ve hesap verebilirlik toplumun sözleşmeleridir; deepfake’ler bu üçlüyi zayıflatıyor” diyor.

Uygulama; sesli ya da görüntülü görüşmelerde karşı tarafın doğru kişi olup olmadığını ilk iki saniye içinde doğrulayabiliyor.

İhtiyacın aciliyeti büyük: Pindrop’un bulgularına göre deepfake’ler iş görüşmelerinde dahi yaygınlaşıyor; geçen yıl bir vakada 25 milyon dolarlık dolandırıcılık transferi gerçekleşti. Çözüm, Georgia Institute of Technology araştırmalarına dayanıyor ve büyük kurumsal dağıtımlarda başarıyla test edildi.