Metrekareye düşen gelir bazında hayli kârlı olan ve üreticinin yüzünü güldüren salebin hasadına başlandı.
Son yıllarda Türkiye’de bitkisel üretime hayli ehemmiyet veriliyor.
Bu çerçevede Samsun’un 19 Mayıs ilçesinde 2016 yılında müsaadeyle salep ekimine başlayan çiftçilerin sayısı geçen müddette 7 bireyden 150’ye çıktı.
Son yıllarda hayli artan salep üreticisi sayısına karşın, kuru salebin kilosu 2 bin TL’ye satılabiliyor.
“7 olan salep üreticisinin sayısı 150’ye çıktı”
Salep üretimine olan ilginin artığını tabir eden 19 Mayıs İlçesi Ekolojik Üreticiler Derneği İdare Heyeti Lideri Hakkı Karaman, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
2016 yılında bakanlıktan alınan müsaadeyle 19 Mayıs’ta salep üretimine başladık. Tabiattan alınan salepleri tarlalarımıza diktik. O periyot 7 çiftçiyle birlikte başladığımız salep üretimini şu anda 150 çiftçiyle birlikte yapıyoruz. Samsun’da 60 dönüm alanda salep üretiliyor. Bunun birçok çoğaltma hedefiyle yapıldığından 6-7 yıldır salep üretenler yalnızca salep satımına geçebildiler. Çiftçilerimiz son 2-3 yıldır para kazanmaya başladılar. Düzgün şartlar sağlandığında dekarda 200 bin adet fideniz olabiliyor. Salep çiçeklenme başlangıcından çiçeklenmenin kozaya dönüşe kadar hasat edilebiliyor. Hasatta çoğalan yumruları alıp, anaç fideyi yumrusuyla birlikte tekrar geri dikiyoruz. Böylelikle tıpkı alandan seneye daha fazla yumru elde ederiz.
“Yaşı 250, kurusu 2 bin TL’ye satılıyor”
Kurutulmuş salebin toz halinde yaşına nazaran daha değerliye alıcı bulduğunu lisana getiren Hakkı Karaman şöyle devam etti:
Düzgün ekim yapıldığında dönümden 800 kilo ile 1 ton ortasında eser alınabiliyor. İklim değişikliğine nazaran bu randıman 500-600 kiloya kadar düşebiliyor. Dönümünde yaş fideyi üreticiden kilosu 250 TL’ye alıyoruz. Çiftçimiz bunu kendi kurutursa kilosunu 2 bin TL’den alıyoruz. Salep, dönüm alandan alınan randıman ve kar oranı bakımından öbür eserlerden hayli yararlıdır. Karadeniz Bölgesi salep üretimi için epey uygun. Salep topraktan besin almıyor. Büsbütün nemden oluşan bakterilerle, mikoriza mantarlarla yetiştiği kanıtlandı. Bu bölgelerde randıman yüksekliği yaşıyoruz. Daha çok küçük alanda üretim yapan çiftçileri yönlendirmek hedefli bunu biz tavsiye ediyoruz.
“Üretilen salep Türkiye’deki gereksinimi karşılamıyor”
Türkiye’nin salep muhtaçlığının karşılanması ve ihraç edilebilmesi için daha çok salep üretilmesi gerektiğinin de altını çizen Karaman, şu sözleri kullandı:
Son yıllarda salep yetiştirmek isteyen çiftçiler, yönetmeliğe takılıyor. Bu yılın sonunda yönetmelik düzenlemesi yapılacağı bizlere söylendi. Bu yönetmelikle birlikte vatandaşların salep yetiştirmesi de daha kolaylaşacak. Şu anda ülkede yapılan üretim, Türkiye’nin gereksinimini karşılamıyor. Bizim üretimimiz birkaç dondurma firmasının gereksinimini bile karşılamıyor. Şu anda 40 ton bir üretim yapsak çoğaltma nedeniyle bunun yalnızca 15 tonu pazara satılıyor. Bu üretimin en az bin tona kadar çıkması gerekiyor. Şu anda Samsun’da 150 çiftçi yılda tamamı hasat edilse 30 ton salep üretebiliyor. Çoğaltma nedeniyle en fazla 10 tonu pazara inebilir. Türkiye piyasasını düşünürsek hem sıcak salep içiminde hem dondurmada kullanacak olursak yaklaşık yaş olarak 500 yahut bin ton ortasında üretim olması lazım.