Dünyada yalnızca Van Gölü’nün tuzlu ve sodalı suyunda yaşayabilen ve üreme devri olan 15 Nisan-15 Temmuz tarihleri ortasında akıntının aksine yüzerek derelere akın eden inci kefallerinin göç seyahati devam ediyor.
Yaşam alanı olan Van Gölü’nü 15 Nisan’dan itibaren terk ederek, üremek için akarsulara göç eden inci kefalinin bu seyahati sırasında av yasağı uygulanıyor.
Yumurtalarını bırakmak için gölün tuzlu ve sodalı sularından çıkıp, Alaska’daki somon balıkları üzere akıntının aksine yüzerek uçarcasına derelere akın eden ve bu sırada da görsel hoşluk sunan balıkların avlanmaması için jandarma takımları de hem kıyıda hem de gölde gece gündüz nöbet tutuyor.
Bu muhafaza çalışmalarına Tarım ve Orman Vilayet Müdürlüğü, polis ve zabıta takımları de takviye veriyor. Van Vilayet Jandarma Komutanlığı’na bağlı Etraf, Tabiat ve Hayvanları Müdafaa, Erciş Asayiş Bot Timleri ile Muradiye İlçe Jandarma Komutanlığı Alpaslan Jandarma Karakol Komutanlığı gruplarının yaptığı bir günlük çalışmasına Demirören Haber Ajansı (DHA) muhabirleri de eşlik etti.
Ekiplerin, inci kefallerinin göç güzergahı olan Karahan bölgesindeki sazlıklarda drone takviyeli ve botlarla yaptığı kontroller adım adım görüntülendi.
3 aylık av yasağı
Alpaslan Jandarma Karakol Kumandanı Astsubay Kıdemli Başçavuş Ferit Ayas, takımların karadan, havadan ve göl üzerinde yaptığı müdafaa çalışmalarını anlattı.
Başçavuş Ayas, inci kefalinin jenerasyonunun korunması ve sayısının artması amacıyla, üreme göçü müddetine bağlı olarak her yıl 15 Nisan -15 Temmuz tarihleri ortasında 3 ay periyodik av yasağı uygulandığını belirterek, “Uygulanan av yasağı mühletince, Van Vilayet Jandarma Komutanlığı olarak, av yasağının başlamasından evvel inci kefalinin korunmasına yönelik alınacak önlemler kapsamında, gerekli hazırlıkları ve planlamalarımızı tamamlamaktayız.
Yapılan planlamalar kapsamında Erciş, Muradiye, Tuşba, İpekyolu, Edremit İlçe Jandarma Komutanlıkları ile Asayiş Bot Komutanlığı, Etraf, Tabiat ve Hayvanları Müdafaa Timi ile Sualtı Arama ve Kurtarma Tim Komutanlığı grupları ile önleyici önlemler alınmakta ve 24 saat aslına nazaran Meczup, Zilan, Bendimahi, Karasu, Engil Çayları ile Çolpan Suyu deltasında devriye faaliyeti icra edilerek kaçak avcılıkla çaba edilmektedir.
Ayrıca av yasağı devrinde inci kefalinin naklinin yasak olması nedeniyle, oluşturulan yol denetim ve arama noktaları vasıtasıyla gerekli önlemler 24 saat temeline nazaran alınmaktadır.” dedi.
Balık stoku tedbirlerle 50 tona çıktı
Van Gölü’nde 2000’li yıllarda 15 bin ton alan inci kefali stokunun, son yıllarda alınan muhafaza tedbirleri sayesinde 50 bin tona ulaştığını söyleyen Ayas, “Van Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden aldığımız bilgilere nazaran; 2000’li yıllarda göldeki inci kefali stoku yaklaşık 15 bin ton düzeylerine düşmüş, 2 yaş üzeri balıkların tamamı yok olma noktasına gelmiş ve yaz aylarında akarsulara giren balık sayısı yüzde 90 oranında azalmıştı.
Van Vilayet Jandarma Komutanlığı takımlarının başarılı çalışmaları sonucunda 2022 yılında toplam 218 olaya müdahale edilerek, 25 adet (4 bin 50 metre) manyat ağı, 27 adet (7 bin 870 metre) misina ağı, 116 adet serpme ağ, 34 ton 999 kilo canlı balık, 58 ton 875 kilo meyyit balık ele geçirilmiştir.
Ayrıca 240 kişi hakkında 774 bin 468 TL idari para cezası kararı uygulanmıştır. Son 5 yılda ise toplamda 846 kaçak avcılık olayına müdahale edilerek, 698 kuşkulu şahıs hakkında süreç yapılmış ve bu bireylere 1 milyon 853 bin 523 TL idari para cezası kesildi. Ayrıyeten 200 ton 449 kilosu canlı olmak üzere 493 ton 939 kilo inci kefali ele geçirildi. Bahis ile ilgili ise 67 araç trafikten men edilmiştir.
Ele geçirilen canlı balıklar da hayat alanlarına bırakılmış. Kaçak avcılık sonucunda jenerasyonu tükenme noktasına gelen göldeki inci kefali stoku, alınan tesirli önlemler sayesinde bugün prestijiyle gölde 50 bin tona yaklaştığı yetkili kurumlar tarafından bildirilmiştir.” diye konuştu.
Hava kara ve göl üzerinde denetim
Av yasağı periyodunda karadan yapılan inci kefali nöbetine, havadan ve göl üzerinden de desteklendiğini kaydeden Ayas, “Karadan Van Vilayet Jandarma Komutanlığı Etraf, Tabiat ve Hayvanları Müdafaa Timi, Erciş ve Muradiye İlçe Jandarma Komutanlıkları Asayiş Timleri ile birlikte 24 saat temeline nazaran çalışmalar sürdürülmektedir.
Kaçak avlanmanın sıklıkla meydana geldiği kritik bölgelere yerleştirilen jandarma timleri, gündüz dürbünlerle, gece ise termal kameralar ile araziyi gözetlemektedir. Karadan ulaşım olmayan bölgelerde ise Edremit Jandarma Asayiş Bot Komutanlığı gruplarınca su üstü araçlarla devriyeler planlanarak, karadan alınan önlemler destek edilmektedir.
Havadan ise kullanımımızda bulunan dronelarla alınan önlemler desteklenmekte olup kaçak avcılık yapılmasına müsaade edilmemektedir. İnci kefali av yasağı kurul kararları doğrultusunda vilayette valiliğin, ilçelerde ise kaymakamlıkların koordinesinde, Van Vilayet Jandarma Komutanlığı, Van İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, Vilayet Emniyet Müdürlüğü, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi, Kıyı Güvenlik Van Küme Komutanlığı işçisinin iştirakiyle uyum toplantıları icra edilmektedir. Alanda ise toplantılarda alınan kararlar doğrultusunda, tüm paydaş kurumlarla ortak hareket edilerek tam bir ahenk ve iş birliği içerisinde çabaya devam edilmektedir.” sözlerini kullandı.