Sudan’da yaşanan karışıklık, bilhassa başşehir Hartum ve etrafında besin, su, ilaç ve yakıt düşüncesinin önemli boyutlara ulaşmasına sebep oldu.
Ülkede, ulaşım maliyetleri süratle artarken, insanların inançlı bölgelere göç etmesi de epey güç.
Yaşanan iç karışıklık, bilhassa ülke genelinde ağır bir biçimde besin, içme suyu ve barınma meselesine neden oldu.
Son raporlara nazaran 46 milyon nüfuslu ülkede 25 milyon kişi yardıma muhtaçlık duyuyor.
Yaşanan iç çatışmaların akabinde ülkede çeşitli yardım çalışmalarında bulunan İHH İnsani Yardım Vakfı, büyük kapsamlı bir acil yardım çalışması başlattı.
Yardım çalışması, İHH Genel Merkezinde düzenlenen basın açıklaması ile duyuruldu.
“Karışıklıktan bütün ülke etkilendi”
Basın açıklamasının öncesinde konuşan, İslam İşbirliği Teşkilatı İnsani Yardımdan Sorumlu Eski Lider Yardımcısı Atta Elmanan Bakhit Alhaj, toplantıyı düzenlediği ve yardım çalışması başlattığı için İHH’ya teşekkür etti.
Alhaj, İngilizlerin Sudan’ı işgalinden bu yana Hartum’un bu türlü bir karışıklığa şahit olmadığını belirterek, şöyle devam etti:
“1 asrı geçkin müddettir Hartum bu türlü bir duruma şahit olmamıştı. Bundan birkaç ay evvel beşerler konutlarında inançla oturuyordu. 7-8 milyon nüfusu bulunan Hartum’dan 6 milyona yakın kişi göç etti.
Şehrin birçok bölgesinde elektrik ve su hizmetleri sağlanamıyor. Fırınlar kapalı. Sudan’daki besin üretiminin büyük kısmı Hartum’da yapılıp başka bölgelere sevk ediliyordu. Hartum’daki bu durum tüm ülkeyi etkiledi.”
“İlgili tüm kuruluşlar harekete geçmeli”
Sudan’ın karışıklık öncesi ziraî manada kendi kendine büyük oranda yeten bir ülke olduğunu belirten Alhaj, “Şu an Sudan’da ekim vakti. Emniyet yok, yakıt yok. Maalesef bu ekim vaktini kaçıracağız. Sudan’da 70 üniversite vardı, neredeyse tamamı yakılıp yıkıldı. Hartum’daki hastanelerin yüzde 70’i kullanılamaz hale geldi. Milletlerarası ilgili tüm kuruluşlar bu krize karşı harekete geçmeli. Türkiye’de diplomatik olarak elinden geleni yapmalı. Biz İHH’nın bu sürece öncülük etmesinden memnuniyet duyuyoruz” sözlerini kullandı.
“Sağlık sistemi çökmüş durumda”
Ülke içinde önemli bir göç hareketliliğinin yaşandığını vurgulayan İHH Afrika Uzmanı Dr. Serhat Orakçı, “BM datalarına nazaran 25 milyon Sudanlı insani yardıma gereksinim duyuyor. Krizin uzun sürme ve etraf ülkelere de sıçrama riski bulunuyor. Besin zinciri büyük hasar aldı, sıhhat sistemi ise çökmüş durumda” diye konuştu.
“İnsani yardım kuruluşları risk alabilmeli”
İHH Genel Lideri Av. Bülent Yıldırım, birçok İslam ülkesinin iç karışıklıklarla güç ve vakit kaybettiğini belirtti.
Yıldırım, “Müslümanlar İslâm birliğini kurmazsa, gerçek adımlar atmazsa emsal karışıklıklar yeniden yaşanabilir. Sudan’ı Suriyelileştirmeyi, karışıklığı etraf ülkelere de yaymayı istiyorlar. Bu süreçte insani yardım teşkilatlarını gözlemledik.
Şöyle bir telaffuz geliştirildi, ‘Sudan’a yardım dağıtılamaz, riskler var.’ Pekala, Birleşmiş Milletler Teşkilatı neden kuruldu? İslâm İşbirliği Teşkilatı neden kuruldu? İnsani yardım kuruluşlarının risk alması gerektiğini düşünüyorum. Buradan ilan ediyorum, Sudan’a yardım gidiyor. Biz İHH olarak yardım ulaştırıyoruz” sözlerini kullandı.
“Yardım yolları kapalı diyenler, çocuklara ihanet eder”
Sudan’da yaşanan karışıklığa yönelik tahlil arayışlarında bulunulması gerektiğini kaydeden Yıldırım, “Bütün sivil toplum kuruluşları Sudan’a yardım etmeli. Tüm sivil toplum kuruluşlarını yardım çalışmamıza takviye olmaya çağırıyorum. Devletler harekete geçmeli, insani diplomasi hemen uygulanmalı. ‘
Yardım yolları kapalı’ diyenler, Sudanlı bayanlara ve çocuklara ihanet ederler. Yollar mı kapalı? Cenevre Kontratı neye yarıyor o vakit? Devletler bu mutabakatlara uymuyorsa, gereken adımları atmıyorsa, Anadolu’nun bağrından birileri çıkar ve bu devletlerin yapması gerekenleri yapar Allah’ın izniyle” dedi.
“Gelen bilgilere nazaran meyyit ve yaralı sayısı resmi sayıların üzerinde”
Yapılan konuşmaların akabinde İHH İdare Heyeti Üyesi Emre Kaya tarafından basın açıklaması yapıldı.
Sudan’ın çok güç bir süreçten geçtiğini belirtilen açıklamada, “Resmi kurumlar ülkede 866 sivilin hayatını kaybettiğini bildirse de mahallî kaynaklardan edinilen bilgilere nazaran hem meyyit ve yaralı sayısının hem de insani krizin bilinenden daha büyük olduğu tarafındadır. Bilhassa Batı Darfur bölgesinde son derece kaotik bir ortam bulunmaktadır.
Çarşı ve pazarlar yağmalandığı için besin kıtlığı yaşanırken, Çad sonunu geçmek isteyenlere mani olunmaktadır. Alandan gelen haberler, bölgede etnik paklık yapıldığı istikametinde. Çad sonuna gerçekleşen göçler sebebiyle, savaşın Sudanla hudutlu kalmayarak başta Çad olmak üzere bölge ülkelerine yayılma ihtimali de bulunmaktadır” denildi.
“Ülkeye temel gereksinim materyalleri ulaştıracağız”
İHH tarafından büyük çaplı bir insani yardım çalışmasının başlatıldığı tabir edilen açıklamada, “Yardım çalışması kapsamında, tıpkı ve nakdi bağışlarla birlikte, başta muhtaçlık duyulan temel besin unsurları olmak üzere battaniye, çadır ve ilaç üzere gereçleri bölgeye ulaştıracağız. Alanda yer alan çalışanlarımız ve yetkililer aracılığıyla bu materyallerin muhtaçlık sahiplerine dağıtımları gerçekleştirilecektir.
Bizler, yaşanan çatışmaların bir an evvel durmasını ve Sudan’ın süratli bir biçimde toparlanması için gerekli adımların atılmasını temenni ediyoruz. Ülkemizdeki ve dünyadaki tüm sivil toplum kuruluşlarını, Birleşmiş Milletleri, İslâm İşbirliği Teşkilatı’nı ve ilgili tüm kurum ve kuruluşları Sudan’da yaşanan insani drama duyarsız kalmamaya, durum daha da kötüleşmeden acil bir halde gerekli adımları atmaya davet ediyoruz.” tabirleri kullanıldı.
Basın toplantısı, yapılan açıklamanın akabinde sona erdi.