Kimi çalışanlar birebir hastanede çalışma arkadaşının yerine, kimi çalışanlar da özel sıhhat kuruluşlarında fazla mesai yapıyor. Üstelik hemşireler için ödenen saat başı fiyat yalnızca 30-35 lira… Yol ve yemek fiyatı hesaplandığında ellerinde kalan paranın kuşa dönmesine rağmen hemşireler, “Geçinemiyoruz, öteki dermanımız yok. Düzgün bir maaşım olsun, fazla mesai yapmak istemiyorum” diyor
Yüksek kira artışları ve artan enflasyon kimi sıhhat çalışanlarının daha küçük kentlere göç etmesine kimi sıhhat çalışanlarının da daha fazla mesai yapmasına neden oldu. Daha evvel özelde nöbet tutan hemşireler artık gelirlerini artırmak için arkadaşları yerine nöbet tutmaya başladı.
Saati 30-35 Lira
Kamuda nöbet sistemi, 8, 16 ve 24 saat biçiminde farklı vardiyalarla yapılıyor. Acil servislerde nöbet sistemi ise 24 saat. Bir çalışan 24 saat çalışıp sonraki gün müsaade yapıp, ikinci gün işe gelmek zorunda. Yani gün çok nöbet tutuluyor. Buna karşın bir iki gün boşluğu olan acil çalışanları bile geçinemedikleri için özel hastaneye gidip ekstra nöbet tutuyor.
Mesai fiyatları ise acil, ağır bakım, servis üzere misyon yapılan yere nazaran değişiyor. Kamuda 24 saatlik bir nöbetin ortalama fiyatı 800 lira olurken, özel hastanelerde bu fiyat 600-700 lira civarında bulunuyor.
Bir hemşirenin nöbet fiyatı saat başına yaklaşık 30-35 lira. Hekimlerin nöbet saat fiyatı 40 lirayı bulurken, sıhhat memurlarının fiyatı 26 liraya kadar düşüyor. Herkesin takımına nazaran değişiyor. Bir hemşire maaşı ise 12 bin ile 17 bin lira ortasında değişiyor. Tüm özel hastanelerdeki nöbet sisteminin ise devlette geçim düşüncesi yaşayan tabipler üzerinden döndüğü belirtiliyor.
Sağlık ve Toplumsal Hizmet İşçileri Sendikası Şişli Şube Eşbaşkanı Abuzer Aslan hastanenin her ünitesinde her ay nöbet listelerinin hazırlandığını belirterek, “Herkese ayda ortalama 1-2 nöbet çıkar. Lakin yüksek enflasyon ve geçim kasveti o denli bir hal aldı ki sıhhat çalışanları artık kendi istekleriyle nöbet tutmak zorunda kalıyor. Nöbet tutmak istemeyen arkadaşının yerine nöbete kalınıyor” dedi.
Fazla mesai fiyatları geç yatırıldı
Aslan, kamuda mart ayında nöbet tutan sıhhat çalışanlarının fiyatının de vaktinde yatırılmadığını söyledi. Aslan, “Mart ayındaki fazla mesai fiyatı en geç nisan ayında ödenirdi. Bu sefer 3 Mayıs’ta ödendi. Sorduğumuzda, para kalmadığını söylemişlerdi” dedi.
‘Son periyotta mecbur kaldık’
Daha evvel nöbet tutmayı çok istemediklerini lakin son periyotta mecbur kaldıklarını anlatan kamu çalışanı bir hemşire, daha çok özelde nöbet tutmayı tercih ettiklerini lakin şartların zorlaşmasıyla kamudaki düşük mesai fiyatlarını de kabul eder hale geldiklerini söyledi.
‘Daha küçük kentlere göç ettiler’
Pandemiden sonra hemşirelere fazla mesai yazdırılmadığını, son aylarda yine yazılmaya başlandığını anlatan öbür bir hemşire bunun nedenini şöyle anlattı: “Artan mesken kiraları ve yüksek enflasyon nedeniyle geçinemiyoruz. Tayinler açıldığında arkadaşlarımız daha küçük kentlere göç etti. Çocuklarına daha güzel bakabilmek için bunu yaptılar. Giden tüm arkadaşlarımızın yerine yeni beşerler gelmedi. Bu da gün içinde ayrıyeten iş yükü getirdi.”
‘Fazla mesai yapmak istemiyorum’
Kamuda üçüncü basamak bir sıhhat kuruluşunda çalışan bir hemşire, “Düzgün bir maaşım olsun istiyorum. Fazla mesai yapmak istemiyorum. İnsanca yaşamak istiyorum. En son ne vakit dışarı çıktığımı hatırlamıyorum. Mesken kirası, yemek ve fatura derken maaş kalmıyor. Ailemizin en temel muhtaçlıklarını karşılayamıyoruz. Çocuklu insanları düşünemiyorum bile…” dedi.
‘Özel güçlü hasta’
Öte yandan, ek gelir sağlamak isteyen hemşireler daha çok özel hasta bakımına yöneliyor. ‘Özel varlıklı hasta’ aradıklarını söyleyen hemşirelere nazaran, hastanede beş nöbette kazandıkları fiyatı, özel hasta bakımında bir günde alıyorlar.
Nöbetlerini değiştirip, özel hastanelerde nöbet tutmaya gittiklerini anlatan öbür bir hemşire, “Açlık hududu altında yaşayan halimizi görmüyorlar” diye konuştu.