Fransa’da salı günü başlayan protesto ve şiddet gösterilerinde, polise karşı tepki, çatışmalara dönüştü.
17 yaşındaki Nahel M. isimli gencin polis tarafından öldürülmesinin ardından gençler tarafından ülke geneline yayılan eylemler sürüyor.
45 bin polis ve jandarma görev yapıyor
Fransız kanal TF1 kanalının konuğu olan Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darmanin, 4. bir “şiddet gecesi”
Darmanin, polis kurşunuyla ölen genç için patlak veren olaylara dair bu gece ülke genelinde 45 bin polis ve jandarmanın görevlendirildiğini söyledi.
Daha fazla özel polis ve jandarma timleri görevlendirdiklerini aktaran Darmanin, sahada zırhlı araç ve helikopterlerin de olacağını kaydetti.
Gözaltına alınan 1000 kişinin yaş ortalaması 17 olarak açıklandı
Gerald Darmanin, Nael M. isimli gencin ölümünün yarattığı üzüntünün meşru olduğuna, ancak bu üzüntünün “kargaşayı” haklı çıkarmadığına işaret etti.
İçişleri Bakanı Darmanin, ülkede çıkan olaylarda 1000 kişinin gözaltına alındığını ve bunların ortalama yaşının 17 olduğunu açıkladı.
Darmanin, gözaltına alınan arasında 13 yaşındaki çocukların da olduğunu aktardı.
Dün çıkan olaylarda 917 kişinin gözaltına alındığını hatırlatan Darmanin, Marsilya’da 2 kişinin, polis oldukları anlaşıldıktan sonra darbedildiğini dile getirdi.
“Elimizde olağanüstü imkanlar var”
Bakan Darmanin, düzenin yeniden tesis edilmesi gerektiğini vurgulayarak, polislere silahsızlanmaları yönünde talimat vermediğini söyledi.
Gazetecinin, “Muhalefet, olağanüstü hal (OHAL) ilan etmenizi istedi, bu seçeneği neden seçmediniz?” sorusu üzerine Darmanin, Fransa’nın son 50 yılda 4 kez OHAL ilan ettiğini anımsattı.
Darmanin, “OHAL ilan etmemiş olmanız, elinizde imkanların olmadığı anlamına gelmez. Bu gece elimizde olağanüstü imkanlar var.” diye konuştu.
Hiçbir ihtimali göz ardı etmediklerini dile getiren Darmanin, “Cumhurbaşkanının (Emmanuel Macron) ne karar vereceğini bu geceden sonra göreceğiz.” dedi.
Gerald Darmanin, şiddet eylemleri yapmak için sosyal medyayı kullanan herkes hakkında dava açacaklarını vurguladı.
“Vahşi kalabalık karşısında sükuneti aramak yeterli değil”
İki polis sendikasının, ülkedeki olayları “savaş” olarak nitelemesine ilişkin Darmanin, “Ben polemik yapmak için burada değilim. Bunlar benim ifadelerim değil.” açıklamasında bulundu.
Polis sendikaları UNSA Police ve Alliance Police, ülkedeki olaylarla ilgili yaptıkları ortak açıklamada, “Bu vahşi kalabalık karşısında artık sükuneti aramak yeterli değil, (sükunet) empoze edilmelidir.” görüşünü paylaştı.
Açıklamada ayrıca, “Bugün polis memurları savaşta olduğumuz için çatışmada.” ifadesine yer verildi.
Çatıdan düşen bir genç öldü
Öte yandan gösterilerin dördüncü gününde polis ile protestocular arasında çıkan arbedede 1 kişi hayatını kaybetti.
Fransa polisi tarafından yapılan açıklamada hayatını kaybeden 20 yaşındaki gencin çatışmalar sırasında bir mağazanın çatısından düştüğü, polisin genci bilerek hedef almadığı belirtildi.
Belçika’da da protestolar sürüyor
Olayların sıçradığı Belçika’nın Brüksel kentindeki polis, perşembe gecesi kent merkezinde bazı araçları ateşe veren, kaldırım taşlarını sökerek otobüs ve tramvay duraklarına zarar veren 64 göstericiye ilave olarak, cuma günü akşam saatlerinde 50 kişinin daha gözaltına alındığını duyurdu.
Bu kişilerin bir gün önceki olayların meydana geldiği bölgede toplanan gençler olduğu, gençlerin üzerlerinde “çevreye zarar vermek için kullanılabilecek malzemeler” bulunduğu belirtildi. Polisin 50 kişiyi önleyici tedbir olarak gözaltına aldığı bildirildi.
Liege kent merkezinde toplanan bir grup da Fransa’daki protestoculara destek vermek üzere gösteri yaptı. Gösterinin olaysız geçtiği, ancak 30 kişinin idari gözaltına alındığı ifade edildi.
Belçika polisinin idari olarak tedbiren gözaltına aldığı kişiler, karakollarda kısa süre tutulduktan sonra serbest bırakılıyor.
Aşırı sağcı siyasetçiler: Hükümet yetersiz kaldı
Fransa’da aşırı sağcı siyasetçiler, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron hükümetini, ülkeyi yangın yerine çeviren protestolar karşısında yetersiz kalmakla suçladı.
Fransa’nın önde gelen aşırı sağcı siyasetçilerinden Marine Le Pen, birkaç gündür, ülkeye ciddi bir düzensizlik durumunun hakim olduğunu vurgulayarak, Macron’un konuyla ilgili olarak ivedilikle Ulusal Meclis’teki partilerin temsilcileriyle bir araya gelmesi gerektiğini dile getirdi.
Protestoların bir an önce sonlanması çağrısında bulunan Le Pen, bunun da ancak duyarlı ebeveynlerin çocuklarını meydanlardan çekip çıkarmasıyla mümkün olacağını söyledi.
Le Pen, olayların kısmi sokağa çıkma yasağıyla yatışabileceğini, durum daha da kötüleşirse OHAL ilan edilmesinin gerekebileceğini belirtti.
“Ülkede kaos hakim”
Aşırı sağcı siyasetçi Marine Le Pen’in yeğeni ve göçmen karşıtı Eric Zemmour’un kurmaylarından Marion Marechal, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ülke genelinde tüm şehirlerin yangın yerine döndüğünü, Fransızların yaşananlar karşısında endişeli olduğunu, ülkenin her noktasında kaosun hakim olduğunu kaydetti.
İç istihbarattan, polislerin bazı hassas banliyölere müdahale etmemesi talimatı aldığı bilgisini edindiklerini aktaran Marechal, hükümetin olayların yatışması için her şeyden taviz vermeye hazır olduğunu ve zaman kazanmaya çalıştığını söyledi.
Marechal, Cumhurbaşkanı Macron’u, hukuk devleti prensibini ve adaletin bağımsızlığını yıkmakla suçlayarak, hükümetin Fransa’nın yabancı kuşatması altında bulunmasına göz yumduğunu savundu.
“İç savaş halindeyiz”
“Bunu söylemek zor olsa da şu anda bir iç savaş halindeyiz. Bunu durdurmanın bir çaresi de yerinde oturup beklemek değil, karşısında durmaktır. Güvenlik güçleri de müdahale için yeterli mühimmatlarının bulunmadığından şikayetçi. Böyle giderse Fransız vatandaşları kendi kendilerini koruma vazifesini üstlenecekler. Artık Fransızların işyerlerinin yağmalanmasına, arabalarının yakılmasına, yakınlarına saldırılmasına tahammülleri kalmadı.” ifadelerini kullanan Marechal, hükümetin OHAL ilan etmesini ve güvenlik güçlerine olayları bastırmak için yetki vermesini istedi.
Marion Marechal, “Eğer hükümet yeterli cevabı verme cesaretini göstermezse, o zaman bu ayaklanmalara sessiz kalmayacak kişilere de göz yummak zorunda kalacak.” dedi.
Ayaklanma, saldırılar, kundaklamalar, yağma
Aşırı sağcı siyasetçilerden Eric Zemmour da ülkeyi sarar şiddet sarmalına ilişkin, “Dün gece, yabancılarca kuşatılan bölgeler bir kez daha neler yapabileceklerini gösterdi: Ayaklanma , saldırılar, kundaklamalar, yağma ve yıllardır milyarlarca avro fon sağladığımız kamu mallarını yağmalama.” yorumunu yaptı.
Olayların bu aşamaya gelmesinde “boyun eğen” iktidarın büyük sorumluluğunun bulunduğuna dikkati çeken Zemmour, “Sadece sert mukavemet, düzeni ve huzuru geri getirebilir. Bu akşam olağanüstü hal ilan edilmesini talep ediyorum.” ifadesini kullandı.
Protestoların ilk başladığı Nanterres başta olmak üzere Marsilya, Woippy dahil birçok bölge ve kentte meydanlara zırhlı araçlar konuşlandı.
Nanterres’de de zırhlı bir araç polisler eşliğinde sokaklarda devriye atmaya başlarken Metz yakınındaki Woippy’de bir zırhlı araç protestocuları püskürtmek için ara sokaklara daldı.
Fransız basını zırhlı araçların başka bölgelere de sevk edildiğini aktardı.
Gözaltılara karşın kundaklama ve yağmalar sürüyor
Öte yandan, Toulouse kentinde de akşam başlayan protestolarda polis şiddet olaylarına başvurduğu gerekçesiyle 19 kişiyi gözaltına aldı.
Kentte ayrıca çok katlı bir apartman, sakinleri uykudayken ateşe verildi.
Metz kentinde de protestocularca kundaklanan bir multimedya kütüphanesi tamamen yanarken Ales şehrinde yoğun havai fişekli saldırının hedefi olan bir polis karakolunda yangın çıktı.
Montpellier şehrinde protestocuların bir liseyi hedef aldığı olaylarda, Pithiviers şehrinde bir tarlanın ateşe verildiği ve alevlerin hızla çevreye yayıldığı belirtildi.
Paris’in 13. bölgesinde göstericiler bir yola kurdukları barikatları ateşe verdi.
Ayrıca Lyon kentinde bir motosiklet bayisi soyuldu.
Belediye Başkanı hükümetten takviye kuvvet istedi
Şiddet olaylarının yeni merkez üssü haline gelen Marsilya’da ise Belediye Başkanı Benoit Payan kentte kontrol altına alınmayan yağmalar nedeniyle hükümete bir an önce takviye kolluk kuvveti göndermesi çağrısı yaptı.
Payan olayları sert bir dille kınadığını belirtti.
İçişleri Bakanı Gerald Darmanin ise kente takviye ekiplerin geldiğini 80’den fazlası Marsilya’da olmak üzere 270 kişinin gözaltına alındığını açıkladı.