Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ile Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş ortasında toplumsal medyada başlayan diyalog devam ediyor.
SMA’lı bebeklerin tedavisine ait savlarda bulunan Yavaş’a, Bakan Koca’dan son karşılık geldi.
Uzun bir paylaşım yapan Koca, CHP’li lidere yönelttiği sorulara net karşılık alamadığını belirtti.
“Cevaplarınız 14 Mayıs akşamı yaptığınız açıklamalara benzedi”
İşte Bakan Koca’nın o paylaşımı:
Mansur Beyefendi,
Öncelikle eksik de olsa yanıtlarınız için teşekkür ederim. Fakat yanıtınız tam da iddia ettiğim üzere 14 Mayıs akşamı yaptığınız açıklamalara benzedi. Aşağıda sorularımın sonuna verdiğiniz yanıtları ekleyerek tekrar sormak istiyorum. Verdiğiniz, veremediğiniz tüm yanıtlar için şimdiden teşekkürler.
1. Muhakkak hastalıkların toplumda taramalarının yapılması bir halk sıhhati misyonudur ve Halk Sıhhati Genel Müdürlüğünce yürütülür. Bu faaliyetlerin yürütülmesinde rol almak isteyenler de Halk Sıhhati Genel Müdürlüğünden müsaade alarak bu faaliyetlere katkı sunarlar. Bunun temel sebebi de atılan her adımın kaydının tek merkezde tutulması ve faal uğraş için önlem alınmasıdır. Kayıtlarımızda ne şahsî ne de kurumsal olarak bir müsaade müracaatınıza rastlanmamıştır. Bizim bilmediğimiz bir müracaatınız oldu mu? Karşılık vermediniz. Bir müracaatınız olmadığını anlıyorum.
2. Müsaadesiz olarak ve “örnek olmak” gayesiyle bu taramaları yapmışsanız bile nerede yaptığınızı öğrenmek isterim. Kayıtlarımızda belediyenize ilişkin bu imkanları haiz bir laboratuvar ruhsatı bulunmamaktadır. Yaptık dediğiniz testleri nerede yaptınız? Başşehir Üniversitesi ile yaptığınız protokol ile Başşehir hastanesinde yaptığınızı söz ettiniz. Yani belediye değil bir sıhhat kuruluşu yapmış. En azından bu hassasiyeti gösterdiğiniz için teşekkür ederim. Lakin yaptığınız protokolden, bir mecburilik olan Bakanlığımızı bilgilendirmediğinizi anlıyorum.
3. Tarama testlerinin sonuçlarının Halk Sıhhati Genel Müdürlüğü ile paylaşılması bir zorunluluktur. Sav ettiğiniz üzere örnek bir uygulama başlatarak test yapmışsanız bu testlerin sonucunu Halk Sıhhati Genel Müdürlüğümüze bildirdiniz mi? Yanıt vermediniz. Sonuçları Bakanlığımızla paylaşmadığınızı teyit ettiğinizi anlıyorum. Mevzunun ciddiyeti açısından taşıyıcı çıkan vatandaşlarımızı vakit kaybetmeden bize bildirme sorumluluğunuzu yerine getirmenizi rica ediyorum.
4. Tez ettiğiniz testlerin toplam sayısı kaçtır? 1567 vatandaşımız bu testi yaptırmıştır karşılığını verdiniz. Toplam yapılan test sayıları karşısında “örnek davranışınızı” vatandaşlarımızın takdirine bırakıyorum.
5. Belirttiğiniz tarihten itibaren, 2021 yılında, 2022 yılında ve 2023 yılında yılda kaç örnek test yaptınız? 2021 yılı aralık ayında bu yana test yapmadığınızı söz ettiniz. Toplam test sayısı da 1.567.
6. Yaptığınızı sav ettiğiniz testler sonucunda hiç taşıyıcı çift çıktı mı? Çıktıysa bunları yasal ve insani bir mecburilik olarak Bakanlığımıza bildirdiniz mi? “48 vatandaşımıza gen delesyonu teşhisi konulmuş, kendilerine alternatif tedavi metotları hakkında bilgi verilmiştir.” Buradan anlaşılan Bakanlığımıza bildirmeniz konusundaki sorumluluğunuzu yerine getirmediğiniz. Örnek olma hassasiyetiniz sona erdiyse artık lütfen bu vatandaşlarımızın bilgilerini bizimle paylaşın.
7. Argüman ettiğiniz taramalarda şayet taşıyıcı tespit etmişseniz bunlarla ilgili bir önlem ya da tasarrufunuz oldu mu? Verdiğiniz yanıttan bildirim sorumluluğu dahil rastgele bir geçerli önlem almadığınızı anlıyorum.
8. Hiç yeni doğan taraması yaptınız mı? Yaptıysanız Bakanlığa bildirdiniz mi? Yanıt vermediniz. Yapmadığınızı anlıyorum.
9. Tespit ettiğiniz olay var mı? Varsa yasal ve insani bir mecburilik olarak Bakanlığımıza bildirdiniz mi? Test yapmadığınız için tespit ettiğiniz bir durum da yok.
“Zaten ücretsiz ve herkese sunulan bir hizmet”
Sözlerine devam eden Koca:
Sayın Yavaş, kaldığımız yerden devam edelim.
Size daha fazla soru sormama gerek kalmadı. Durum anlaşıldı diye düşünüyorum. Sizin bir vatandaş olarak tekliflerinize de, her bir vatandaşımız için olduğu üzere, alışılmış ki kayıtsız kalmam mümkün değil.
1. “Evlilik öncesi SMA testinin ücretsiz olarak mecburî hale getirilmesi gerekmektedir.” diyorsunuz. Esasen ücretsiz ve herkese sunulan bir hizmet. Mecburilik ise şimdi mümkün değil. Mevzuat düzenlemesi ile o da çok yakında mümkün olacak.
2. “Türkiye’de SMA tedavisini SGK’nın karşıladığını söylüyorsunuz. SGK’nın birkaç ay evvel geri ödemeye aldığı Spinraza isimli ilacı şu anda ailelerin bulamadığı, ilaç firması ile şimdi bir muahede yapamadığınız için ilacın piyasada olmadığı ve bu bebeklerin önemli bir vakit kaybı ile karşı karşıya olduğu ileri sürülmektedir. Bu bahisle ilgilenmenizden ülkece memnun olacağız.” diyorsunuz. Spinraza ilacı geçen ay geri ödemeye alınmış değil, 2017 yılının son çeyreğinden beri tüm hastalarımız için bedeli devletimiz tarafından karşılanıyor. İlaç firması ile muahedeyi Toplumsal Güvenlik Kurumumuz yapıyor olsa da durum dediğiniz üzere değil. Stoklarımızda yeteri kadar ilaç var ve hastalarımızın mağdur olması kelam konusu değil. Hassasiyetiniz için teşekkür ederim.
3. “Şu anda küçük yavrularını tedavi ettirmek isteyen ailelere kampanya yaptırmak yerine gereken fiyatı bir an evvel karşılamanız gerektiğini düşünüyoruz.” diyorsunuz. Bu hususun ne kadaristismara açık olduğunu bir vatandaş olarak siz de çok yeterli biliyorsunuz. Uygun olan hastalar için her tedavinin karşılanacağını daha önce beyan etmiştim, tekrar beyan ediyorum. İşe yaradığı bilimsel olarak kanıtlanmış her tedaviyi vatandaşımıza ulaştıracağımızdan kuşkunuz olmasın. Yeni bilimsel gelişmelere uygun olarak genntedavisi de SMA Bilim Konseyimizin uygun görüşü ile uygun hastalar için geri ödemeye alınıyor.
Sayın Yavaş,
Testleri başlatarak örnek olduğunuzu sav ettiğiniz periyot, bizim testleri başlatacağımızı ilan ettiğimiz, SMA teşhis kitinin yerli olarak geliştirilmesi için davet açtığımız, SMA ilacı geliştirilmesi için proje dayanak davetlerine çıktığımız, Ülke sathında her hizmet mahallinde test alt yapılarını kurduğumuz devirden biraz sonraya denk geliyor. Yani hazırlıklarımızdan haberdar olarak giriştiğiniz çaba, Bakanlığımızın başlamak üzere olan hizmetine 1.567 testlik bir katkıdır. Her katkı, yöntemine uygun yapıldıkça, elbette son derece pahalıdır. Lakin katkınızın bir örnek ya da öncülük olduğunu söylemek maalesef mümkün değil. Böylesi kapsamlı sıhhat taramalarının, erken kalkanın örnek olabileceği hususlar olmadığının açıklığa kavuştuğu kanaatindeyim.
Çok kıymetli bir bahis daha var. Genel Liderinizi savunma refleksi ile belirttiğiniz bu mevzu için de ayrıyeten teşekkür ederim. Evlilik öncesi SMA taramalarını başlattığınızı ve bakanlığımızın programı başladıktan sonra da bu uygulamanıza son verdiğinizi tabir ettiniz. Bu kapsamda da tüm vatandaşlarımız için ücretsiz olan 1.567 testin masraflarını karşılamışsınız. Genel lideriniz ise size talimat verdiğini, başka belediyelere de talimat verdiğini, tüm Türkiye’de bu uygulamanın yapılmasını, bu hususun kendisinin birinci işi olacağını vadetti. Sizin de sözünüzden anlaşıldığı üzere bizim halihazırda yaptıklarımızı vadediyor genel lideriniz. Sayın Kılıçdaroğlu yalnızca yapılmakta olanı tekrar vadetmektedir. SMA konusu ise yeni ve renkli bir “örnek” oldu.
İyi günler, Mansur Beyefendi. Hazır topluma faydalı bir sıkıntıyı ele almışken, bugünlerde moralinizi fazla bozmayın.
Ne olmuştu
Millet İttifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, YouTube’da Konular Açık Mikrofon’da, SMA’lı bebeklerle ilgili yaptığı açıklamalar toplumsal medyada gündem oldu.
Bunun üzerine Bakan Koca’dan karşılık gecikmedi.
Ücretsiz SMA testini Bakanlık’tan evvel hayata geçirdiklerini söylemesinin üzerine Bakan Koca 9 soru yönelterek argümanları yalanladı.
Yavaş’ın verdiği cevapları yetersiz bulan Koca, son paylaşımıyla tezlere son verdi.