Emperyalist güçlerin hayallerini yıkan zafer: Sakarya Meydan Savaşı zaferinin 104. yıldönümü

Yunan ordusu; Kütahya-Eskişehir Muharebelerinde galip ayrılınca, emperyalist İngilizlerin “yalancı” kışkırtmalarıyla Anadolu’nun içlerine kadar ilerlemeye başladı. Yunanlılar; Kurtuluş Savaşı’nın karargâhı Ankara’yı ele geçirip, Türk ulusunun bağımsızlık mücadelesini sonlandırmayı hedefledi. Türk ordusu ise söz konusu savaşlardan yenik ayrılması nedeniyle toparlanmak amacıyla Sakarya ırmağının gerisine çekildi. Bu geri çekiliş TBMM’de sert tartışmalara neden oldu.

Tartışmalar, Türk ordusunun büyük kayıplar verdiği, Yunan ordusunun güçlü bir şekilde ilerlediği, Ankara’nın her an düşebileceği, bu nedenle başkentin Ankara’dan Sivas’a taşınması gerektiği yönünde seyrediyordu.

BAĞIMSIZLIK ULUSUN AZİM VE KARARLILIĞIYLA SAĞLANDI

Tartışmaların sonucunda 5 Ağustos 1921’de Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’e Meclis tarafından üç aylık süre ile “Başkomutanlık” görevi verildi. Bu yetkiyi almasıyla Atatürk, savaş öncesi hazırlıkları kapsamında “Tekalifi Milliye Emirlerini” çıkardı. Bir ulusal seferberlik hali olarak değerlendirilen bu emirlerle savaşta kullanılabilecek bütün araç-gereçlerin halktan temin edilmesi sağladı. Böylece bütün kaynakların önemli bir kısmı Sakarya Cephesi’ne aktarıldı.

ATATÜRK TARİHİ EMRİ BU SAVAŞTA VERDİ

Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktası olan Sakarya Meydan Savaşı, Yunan ordusunun Sakarya Irmağı’nın gerisinde bulunan Türk mevzilerine saldırmasıyla 23 Ağustos 1921’de başladı. Çok fazla subayın şehit olması nedeniyle de “Subay Muharebesi” olarak da adlandırılan savaşta Atatürk tarihe geçen “Hat savunması yoktur, yüzey savunması vardır. O yüzey bütün yurttur. Yurdun her karış toprağı yurttaşın kanıyla sulanmadıkça terk olunamaz” sözünü söyledi ve bu söz savaşın tüm evresine etkisini gösterdi. 3 hafta ve 1 gün süren savaş; 13 Eylül 1921’de Türk zaferiyle sonuçlandı.

EMPERYALİSTLER ANADOLU’DAKİ İDDİALARINDAN VAZGEÇTİ

Sakarya zaferiyle; 1683 İkinci Viyana Kuşatması’ndan başlayan Türk’ün devam eden geri çekilişi sona erdi. Sakarya ırmağının batısında hiçbir Yunan askeri kalmadığı gibi düşman bir daha saldıramayacak kadar yıprandı. Yunan ordusunun saldırı gücü kırıldı, stratejik üstünlük ve inisiyatif tamamen Türk ordusuna geçmişti. Bu büyük zaferle artık Anadolu’da tutunamayacaklarını anlayan emperyalistler birer birer çekilmeye başladı.

İtalyanlar Anadolu’da işgal ettikleri yerleri boşalttı, ABD Türkiye’deki Ermeni iddialarını desteklemekten vazgeçti ve “Ulusal Ant”ı (Misakı Millî) tanıdı. Fransa’yla 20 Ekim 1921 tarihinde yapılan Ankara Antlaşması’yla Hatay hariç güney sınırı çizildi, dolayısıyla doğu ve güney sınırlarının güvenliği sağlandı Fransa’nın Türkiye’yi ve Ulusal Ant’ı resmen tanıması, emperyalist İtilaf Devletleri arasında görüş ve fikir ayrılığını belirgin şekilde ortaya çıkardı.