Çin, TikTok’un faaliyetini sürdürmesini ABD ile ticaret görüşmelerinin ön koşulu görüyor

Ülkeyi yöneten Çin Komünist Partisinin (ÇKP) resmi yayın organı “Halkın Günlüğü” gazetesinde yer alan yorum yazısında, Çin’in ticari sorunlarda ABD ile müzakereye hazır olduğu ancak bunun için Washington yönetiminin TikTok dahil Çinli şirketlere “açık, adil ve ayrımcı olmayan” koşulları sağlaması gerektiği belirtildi.

Yazıda, “Eğer ABD, Çinli şirketlerin meşru çıkarlarına zarar vermeyi sürdürürse, Çin ulusal çıkarlarını ve şirketlerinin yasal haklarını korumak için gerekli tedbirleri alacaktır.” ifadesine yer verildi.

ABD ile Çin heyetleri, devam eden ticaret müzakereleri kapsamında 14-17 Eylül’de Madrid’de görüşmeler yürütecek. Bugün başlayan müzakerelerde ABD heyetine Hazine Bakanı Scott Bessent, Çin heyetine ise Ekonomik İlişkilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng başkanlık ediyor.

İki taraftan daha önce yapılan açıklamalarda, müzakerelerde gümrük tarifeleri, ihracat kontrolleri ve teknoloji alanındaki kısıtlamalarla birlikte TikTok durumunun da ele alınacağı bildirilmişti.

– TikTok devredilme veya yasaklanma ikilemiyle karşı karşıya

ABD Temsilciler Meclisi, 13 Mart 2024’te yaptığı oylamada, “Amerikalıları Yabancı Düşmanlarca Kontrol Edilen Uygulamalardan Koruma Yasası” başlıklı tasarıyı büyük çoğunlukla kabul etmişti. ABD Senatosundan da geçen tasarı 24 Nisan 2024’te dönemin Başkanı Joe Biden’ın imzasıyla yürürlüğe girmişti.

“Ulusal güvenlik tehdidi oluşturduğu” gerekçesiyle TikTok’un yasaklanmasının önünü açan yasa, ana ortak konumundaki ByteDance firmasının, platformu ABD’li bir şirkete devretmesini, aksi halde uygulamanın ABD’deki yasaklanmasını öngörüyor.

ABD Kongresi, ByteDance’in 19 Ocak’a kadar kontrol hissesini devretmemesi halinde uygulamanın tüm ülkede yasaklanmasına yönelik kararı ABD Yüksek Mahkemesi tarafından da onanmış, ancak 20 Ocak’ta göreve başlayan yeni Başkan Donald Trump, son tarihin süresini başkanlık kararnameleriyle 3 kez uzatmıştı.

Yasağı savunanlar, Pekin merkezli ByteDance firmasının TikTok aracılığıyla elde ettiği Amerikan vatandaşlarına ait bilgileri, kanunen Çin hükümetinin erişimine açmak zorunda olduğunu, bunun veri güvenliği riskinin yanı sıra ulusal güvenliğe de tehdit oluşturduğunu savunuyor.

Yasağa karşı çıkanlar ise TikTok’un ABD vatandaşlarının verilerini toplayıp Çin’e ilettiği iddiasının ispata muhtaç olduğunu ve uygulamanın yasaklanmasının “ifade özgürlüğünün kısıtlanması” anlamına geleceğini belirtiyor.