Belgelerin gizliliği kaldırıldı: ABD-Rusya arasında ‘Usame bin Ladin’ diplomasisi

ABD’nin eski Başkanı Bill Clinton’ın, 2000 yılında Kremlin’de yapılan ilk zirvede Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e terör örgütü El Kaide lideri Usame bin Ladin’e karşı ortak mücadele önerdiği ortaya çıktı.

Gizliliği kaldırılan tutanaklar, Washington ile Moskova arasında “teröre karşı koordineli strateji” çağrısını gözler önüne serdi.

4 Haziran 2000’de Kremlin’de yapılan görüşmenin tutanakları, George Washington Üniversitesi’ne bağlı Ulusal Güvenlik Arşivi’nin açtığı bilgi edinme davası sonucunda kamuoyuna açıklandı.

Tutanaklara göre Clinton, Putin’e şu soruyu yöneltti:

“Ülkelerimiz arasında, özellikle Usame bin Ladin’e karşı, terörle mücadele iş birliği nasıl olur? Koordineli bir strateji geliştirmeliyiz.”

Putin ise o dönemde Kuzey Kafkasya’da İslamcı isyanlarla mücadele ettiklerini belirterek, “Ortak bir cephe gerekli” ifadelerini kullandı.

İki liderin görüşmesinde Rusya’nın NATO ile ilişkileri de konuşuldu. Clinton, ittifakın doğuya genişlemesinin Moskova’da bir “sorun” olarak algılandığını kabul etti.

Putin ise, “Rusya ile NATO arasında tam ölçekli ilişkiler kurulmalı” dedi.

11 EYLÜL SONRASI YAKINLAŞMA

2001’deki 11 Eylül saldırılarının ardından Washington ve Moskova, radikal İslamcılara karşı yakın iş birliği yaptı ve ortak çalışma grupları kurdu.

Ancak, ABD’nin askeri müdahalelere yönelmesiyle ilişkiler gerildi.

Moskova, 2003’teki Irak işgalini uluslararası hukukun ihlali olarak nitelendirip sert şekilde kınadı.

YAKIN DÖNEM İLİŞKİLER

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov bu yılın başında, “çifte standart uygulamayan tüm ülkelerle terörle mücadelede iş birliğine hazır olduklarını” açıkladı.

Ancak, Ukrayna savaşıyla birlikte ABD–Rusya ilişkileri en düşük seviyeye indi. 2022’den sonra iş birliği neredeyse sıfıra indi.

Buna karşın, Donald Trump’ın ocak ayında başkanlık koltuğuna oturmasının ardından taraflar yeniden temas kurmaya başladı.

Alaska’daki son zirvede Trump ve Putin, enerji ve ekonomi başta olmak üzere olası iş birliği alanlarını ele aldı.