82 kişiye mezar olmuştu… İhsan Bayram Sitesi davasında bilirkişi raporu: Yıkımın nedeni düşük beton ve denetim eksikliği!

6 Şubat depremlerinde Adana’nın Çukurova ilçesi Huzurevleri Mahallesi’nde bulunan İhsan Bayram Sitesi C Blok’un yıkılması sonucu 82 kişi yaşamını yitirmiş, 6 kişi yaralanmıştı.

Adana Cumhuriyet Başsavcılığı, müteahhit Celal Gül ve inşaat mühendisi Ferit Işık hakkında “bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olma” suçundan 22 yıl 6’şar aya kadar hapis cezası istemiyle dava açtı. Daha sonra, Seyhan Belediyesi eski İmar Müdürü Alim Erdoğan hakkında da aynı suçtan dava açıldı ve iki dosya birleştirildi.

Adana 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nde 14 Kasım’da görülen duruşma, beklenen bilirkişi raporunun henüz mahkemeye ulaşmaması nedeniyle ertelenmişti.

“KUSUR VE SORUMLULUK DEĞERLENDİRMESİ MAHKEMENİN YETKİSİNDE”

Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği ile Hacettepe Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği bölümlerinden 6 akademisyenin hazırladığı bilirkişi raporu tamamlanarak dava dosyasına sunuldu.

Bilirkişi raporunun sonuç bölümünde, dosyada yer alan bilgi ve belgeler doğrultusunda yapının projeleri, kullanılan malzeme özellikleri, zemin yapısı ve deprem etkilerinin mühendislik ilkeleri çerçevesinde incelendiği belirtildi. İnceleme sonucunda tespit edilen teknik eksiklikler ile mevzuata aykırılıkların rapora yansıtıldığı ifade edildi.

Raporda, kusur oranlarının belirlenmesi, şahıslara sorumluluk atfedilmesi ve illiyet bağının kurulması gibi adli nitelikteki değerlendirmelerin bilirkişilik görev alanında olmadığı vurgulanarak, bu konularda görüş bildirilmediği ve takdir yetkisinin tamamen mahkemeye bırakıldığı kaydedildi.

“YIKIM NEDENİ DÜŞÜK BETON VE DENETİM EKSİKLİĞİ”

Jeoloji mühendisliği bilirkişi raporunda, C Blok’un temelinin oturduğu zeminde taşıma gücü veya sıvılaşma açısından bir sorun bulunmadığı ifade edildi. Ayrıca, 2023 depremlerinde binanın bulunduğu bölgede ölçülen yer ivmelerinin, yönetmeliklerde öngörülen değerlerin oldukça altında gerçekleştiği kaydedildi.

İnşaat mühendisliği bilirkişi raporunda, binanın yıkımında asli nedenin düşük beton kalitesi, imalat kusurları ve denetim eksiklikleri olduğu belirtildi. Raporda, yıkımda yardımcı etkenin uzun periyotlu yer hareketleri nedeniyle rezonans oluşması ve dinamik taleplerin artışı olduğu ifade edildi. Yapının zeminden kaynaklanan bir olumsuzluk taşımadığı, 1975 Deprem Yönetmeliği esaslarına göre tasarlandığı kaydedilirken, söz konusu yönetmeliğin 2007 ve 2018 yönetmelikleriyle süneklik ve performans açısından önemli farklar içerdiği vurgulandı. Ayrıca ruhsat yenileme ve denetim süreçlerinin eksik yürütüldüğü tespiti yer aldı.

Raporun devamında, “Tüm mühendislik, hukuki ve idari belgeler ışığında yapılan değerlendirmeler sonucunda; İhsan Bayram Sitesi C Blok’un yıkımı, tasarım hatası veya proje eksikliğinden değil, düşük beton dayanımı, imalat kalitesizliği, zayıf denetim zinciri ve uzun periyotlu deprem etkileri altında gelişen kapasite yetersizliklerinden kaynaklanmıştır” ifadelerine yer verildi.