Parasal genişleme ne demek? Parasal genişleme politikası örnekleri

Ekonomik kriz dönemlerinde, merkez bankalarının elindeki klasik araçlar (faiz oranları gibi) bazen beklenen etkiyi göstermeyebilir. Faizler zaten çok düşük seviyededir, ekonomiyi canlandırmak için başka yöntemler gerekir. İşte bu noktada devreye parasal genişleme girer. Peki, Parasal genişleme ne demek? Parasal genişleme politikası örnekleri

PARASAL GENİŞLEME NEDİR?

Parasal genişleme (Quantitative Easing – QE), merkez bankalarının ekonomideki para miktarını artırarak finansal koşulları gevşetmesi ve ekonomik aktiviteyi desteklemesi amacıyla uyguladığı bir para politikası türüdür. Bu politika, özellikle durağan büyüme dönemlerinde, düşük talepte veya kriz zamanlarında devreye girer.

PARASAL GENİŞLEME POLİTİKASININ AMACI NEDİR?

Parasal genişlemenin temel amacı ekonomik durgunluğu kırmak ve piyasadaki para dolaşımını artırmaktır. Merkez bankaları bu politikayı uygularak:

Kredi kullanımını artırmayı,

Faiz oranlarını düşürmeyi,

Yatırımları teşvik etmeyi,

Tüketimi canlandırmayı,

Finansal piyasalarda güven ortamı oluşturmayı

hedefler.

PARASAL GENİŞLEME NASIL YAPILIR?

Merkez bankaları parasal genişlemeyi genellikle şu yöntemlerle uygular:

1. Devlet Tahvili Satın Alımı

Merkez bankası piyasadan devlet tahvilleri satın alır. Böylece piyasaya yeni para girer ve likidite artar.

2. Bankalara Kredi Sağlama

Bankalara daha düşük faizle veya daha yüksek miktarda fonlama yapılarak kredi kanalları genişletilir.

3. Reeskont ve Politika Faizlerinin Düşürülmesi

Düşük faiz, kredi maliyetlerinin azalmasını sağlar ve ekonomik hareketliliği artırır.

4. Varlık Alım Programları

Merkez bankası özel sektör tahvilleri veya finansal varlıkları da alarak piyasayı doğrudan destekleyebilir.

PARASAL GENİŞLEME EKONOMİYİ NASIL ETKİLER?

Parasal genişleme politikasının etkileri hem olumlu hem de riskli olabilir. Bu nedenle ekonomi yönetimleri politikayı dikkatle uygular.

Olumlu Etkiler

Ekonomide canlanma

Kredi kullanımında artış

Faiz oranlarında düşüş

Piyasalarda güven artışı

Büyüme oranlarında iyileşme

Olası Riskler

Enflasyon yükselişi

Varlık balonları (konut, borsa, kripto vb.)

Para biriminin değer kaybı

Aşırı borçlanma riski