İPA Eylül 2025 raporu: İstanbul’da ekonomik kriz derinleşti, kredi kartı borçları alarm veriyor

İstanbul Planlama Ajansı’nın (İPA) her ay yayımladığı İstanbul Barometresi araştırmasının Eylül 2025 sayısı, kentin ekonomik atmosferine dair çarpıcı veriler ortaya koydu. Araştırma sonuçları, hanehalkı gelirlerinin hızla eridiğini, borç yükünün arttığını ve ekonomik umutsuzluğun derinleştiğini gösterdi.

“EKONOMİYE GÜVEN AZALDI”

Katılımcıların yüzde 37,8’i Türkiye ekonomisinin kötüleşeceğini, yalnızca yüzde 21,9’u iyileşeceğini düşündüğünü belirtti. Kendi ekonomik durumunun iyileşeceğini düşünenlerin oranı da yüzde 26,1 ile sınırlı kaldı.

İPA verilerine göre İstanbul’da ekonomik algı son altı ayın en düşük seviyesinde.

“KREDİ KARTI BORÇLARI ALARM VERİYOR”

Araştırmaya göre katılımcıların yüzde 40’ı kredi kartı borcunun yalnızca asgarisini ödeyebildi. Tüm borcunu ödeyebilenlerin oranı bir ayda yüzde 47,6’dan yüzde 40,6’ya düştü. Alt gelir grubundaki katılımcıların yüzde 11,3’ü hiçbir ödeme yapamadığını bildirdi.

İPA uzmanları bu eğilimin, hanede borç sarmalının derinleştiğini ve gelirlerin krediye bağımlı hale geldiğini vurguladı.

“GEÇİM SIKINTISI DERİNLEŞİYOR”

Katılımcıların yüzde 53,9’u “geçinmekte zorlandığını”, yüzde 31,4’ü ise artık temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamadığını söyledi. Bu oran bir önceki ay yüzde 22,1 seviyesindeydi.

Raporda, “Eylül ayı itibarıyla İstanbul’da her üç kişiden biri temel ihtiyaçlarını karşılayamıyor” tespiti yapıldı.

“YETERLİ GIDAYA ERİŞİM ENDİŞESİ BÜYÜYOR”

Araştırmaya göre katılımcıların yüzde 49,5’i hanesinde yeterli gıdaya ulaşamama endişesi yaşadı. “Sıklıkla endişe duydum” diyenlerin oranı ise yüzde 17,9’a çıktı.

Gıda harcamaları, İstanbul’daki yaşam maliyetinin en hızlı artan kalemi olmaya devam ediyor.

“FATURA ÖDEYEMEYENLERİN ORANI YÜKSELDİ”

Eylül ayında katılımcıların yüzde 18,3’ü tüm fatura ve aidatlarını ödeyemediğini bildirdi.

En çok aksayan ödemeler arasında:

Elektrik faturası (yüzde 61)

Su faturası (yüzde 52,7)

Doğalgaz faturası (yüzde 44,5) yer aldı.

“İŞSİZLİK VE DÖVİZ ENDİŞESİ SÜRÜYOR”

Katılımcıların büyük bölümü önümüzdeki 6 aya dair ekonomik risklerin artacağını düşünüyor:

Yüzde 73,5’i işsizliğin artacağını

Yüzde 87,1’i dövizin yükseleceğini öngörüyor.

Katılımcıların yüzde 40,7’si ekonomik büyümenin azalacağını düşünüyor.

“EĞİTİM HARCAMALARI DİKKAT ÇEKTİ”

Bu ayın tematik dosyasında “Devlet ve özel okullar arasındaki farklar” ele alındı. Velilerin büyük kısmı, özel okul ücretleri ve kırtasiye-giyim gibi yan giderlerdeki artış nedeniyle çocuklarının eğitimine devam ettirmekte zorlandığını belirtti.

“EKONOMİ, ADALET VE GÜVENLİK” İLK SIRADA

İPA’nın gündem araştırmalarına göre eylül ayında İstanbul’da halkın öncelikli gündemi ekonomi, adalet ve toplumsal güvenlik oldu.

İPA’dan yapılan değerlendirmede, “İstanbulluların ekonomik dayanıklılığı hızla zayıflıyor. Gelir-gider dengesinin bozulması, yaşam maliyetindeki artış ve borçluluk, sosyal refah üzerinde ciddi baskı yaratıyor” ifadeleri kullanıldı.