Geçen seneki rakamı nokta atışı bilmişti: SGK uzmanı Özgür Erdursun’dan asgari ücret açıklaması

SGK uzmanı Özgür Erdursun’un son köşe yazısına göre, Türkiye’de her yılın son çeyreğinde asgari ücret gündemi tekrar ediyor; çalışanlar, işverenler ve kamuoyunun tüm dikkati yeni rakam üzerinde yoğunlaşıyor. Erdursun, “Asıl mesele ücretin miktarı değil, bu ücretin toplumun yarısı için geçerli hale gelmiş olmasıdır. Bu tablo, ücret sisteminde derin bir yapısal bozukluğun göstergesidir” ifadelerini kullandı.

Uzman, Türkiye’de asgari ücretin son on yıldaki artışlarına da dikkat çekti:

• 2016: 1.300 TL
• 2017: 1.404 TL (Yüzde 7,9 artış)
• 2018: 1.603 TL (Yüzde 14,2 artış)
• 2019: 2.020 TL (Yüzde 26,1 artış)
• 2020: 2.324 TL (Yüzde 15,1 artış)
• 2021: 2.825 TL (Yüzde 21,6 artış)
• 2022: 5.500 TL (Yüzde 94,6 artış)
• 2023: 11.402 TL (Yüzde 107 artış)
• 2024: 17.002 TL (Yüzde 49,1 artış)
• 2025: 22.104 TL (Yüzde 30 artış)

Erdursun’a göre, 2022 ve 2023’teki yüksek artışlar enflasyonist şoklara karşı alınan zorunlu tedbirlerdi, 2024 ve 2025 döneminde ise tek artışlı normalleşme sürecine geçildi; ancak enflasyon normalleşmesi sağlanamadı.

OECD ve Avrupa ülkeleriyle kıyaslama yapıldığında:

• Almanya’da çalışanların yüzde 4’ü asgari ücretle gelir elde ediyor
• Fransa’da yüzde 5’i
• Hollanda ve İspanya’da yüzde 3’ü
• Türkiye’de ise yaklaşık yüzde 50’si

Erdursun’a göre, bu durum asgari ücretin taban değil, ortalama ücret haline gelmiş olduğunu gösteriyor. Bu eğilim orta gelir grubunun erimesine ve ücret skalasının aşağı baskılanmasına yol açıyor.

Uzman önerileri:

• Asgari ücret, başlangıç ücreti olarak tanımlanmalı
• Aynı işyerinde 6 aydan fazla çalışan asgari ücretle gösterilmemeli
• Meslek koduna göre taban ücret sistemi oluşturulmalı
• Farklı niteliklerdeki işlerde tek bir asgari ücret uygulanmamalı
• Kıdeme göre ücret artışı zorunlu olmalı
• Uzun süre aynı işte çalışanların maaşı asgari seviyede kalmamalı
• Politika, ortalama ücret üzerinden yapılmalı

2026 yılı için asgari ücret senaryoları:

• Sadece hedef enflasyon oranında artış: 25 bin 600 TL
• Refah payı eklenirse: 26 bin 500 – 27 bin 500 TL
• Reel alım gücü korunursa: 28 bin TL’nin üzerinde

Erdursun, “Önemli olan rakam değil, bu ücreti alan kişi oranının azaltılması” mesajını verdi ve yazısını şöyle sonlandırdı:

“Türkiye artık ‘asgari ücret ne kadar olacak?’ sorusunu bırakmalı. Asıl soru, ‘asgari ücretli oranını nasıl azaltacağız?’ olmalı.” Bu anlayış değişikliğiyle orta sınıfın güçlenebileceğini ve ücret sisteminin sürdürülebilir hale geleceğini vurguladı.