Jeoloj, Deniz Jeolojisi Uzmanı ve Bilim Akademisi Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, Kahramanmaraş ve Hatay merkezli sarsıntıların akabinde etkin fay çizgisi üzerinde olan İzmir için yol haritası belirlemek emeliyle düzenlenen toplantıya katıldı. İzmir Ticaret …
Jeoloj, Deniz Jeolojisi Uzmanı ve Bilim Akademisi Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, Kahramanmaraş ve Hatay merkezli zelzelelerin akabinde etkin fay sınırı üzerinde olan İzmir için yol haritası belirlemek maksadıyla düzenlenen toplantıya katıldı. İzmir Ticaret Odası (İZTO), Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) ve İzmir Ticaret Borsası (İTB) tarafından düzenlenen toplantıda Prof. Dr. Naci Görür, İzmir faylarının mevcut durumu hakkında bilgi vererek İstanbul zelzelesiyle ilgili de ihtarlarda bulundu.
‘Depremden daha gerçek bir mevzu yok’
Toplantıda konuşan Prof. Dr. Naci Görür, Türkiye’de zelzele konusunda, uzun yıllar çağdışı, beşere ehemmiyet vermeyen, yara sarma anlayışında bir strateji olduğunu lakin mevcut hükümetin Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bu stratejik kanıyı değiştirmeyi ve zelzele olmadan ziyan azaltma sistemine geçmeyi gündeme aldığını söyledi. Sarsıntıda yıkılmamak, ziyanı en az hale getirmek için kenti ve kentin bileşenlerini zelzeleye dirençli hale getirilmesi gerektiğini dikkat çeken Prof. Dr. Görür, “Türkiye’de sarsıntıdan daha gerçek bir husus yok. Millet olarak kendi hükümetlerimize, devletimize sahip çıkma vakti. Demokratik manada meselelere el koyma vakti, bunu da yapabiliriz. 13 milyon sene evvel bu topraklarda zelzele başladı. İnsanların dünya tarihine çıkışı bu kadar eski değil. Milyonlarca yıl bu devam edecek. Zelzelesi durduracak güç olmadığına nazaran yapacağımız şey zelzelenin bize vereceği ziyanı bugünkü çağda bilimin ve teknolojinin gücünü kullanarak azaltmak. Sarsıntılara yıkılmamak, en az ziyanla bu işi atlatmak. Yeni yaklaşıma risk tahlili diyoruz. Zelzeleye dirençli ketlerle bu olur. Bizim kentlerimiz sarsıntıya dirençli olursa sıkıntı yok. Motamot Amerika’daki üzere. Kentin bileşenlerini zelzeleye dirençli yapacağız” dedi.
‘İzmir’de hangi belediyeye sorsak ‘Altyapı sarsıntıya dayanıklı’ der, Hatay’a sorduğunuzda da ‘Bizim her şeyimiz tamamdı’ derlerdi’
Prof. Dr. Görür, kenti sarsıntıya dirençli hale getirmek için kenti oluşturan idare, halk, altyapı, yapı stoku, etraf ve ekosistem, iktisat parametrelerinin öncelikle sarsıntıya dirençli olması gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Görür bu bahiste şunları söyledi:
“Yönetim, demokrasi olan bir yerde kente bir vali atanır bir de belediye lideri seçilir. Ne vali ne belediye lideri sarsıntı nedir bilmeyebilir, nasıl müdahale edilebilir bilmeyebilir. Acil müdahaleyi bilmeyen bir idareden ne bekliyorsunuz? O vakit idaresi siz kurslarla, eğitimle bilhassa zelzele jenerasyonlarında yer alan kentlerde idaresi yönetmek zorundasınız. İkinci bileşen halk. İzmir halkı zelzele şuuru, kültürü yoksa İzmir’i zelzeleye dirençli hale getiremezsiniz. Sarsıntıda yapması gerekenleri yapmadığı üzere bunu bilakis yapar. İzmir halkında zelzele konusunda bilgi, maharet, idrak ve kültür olması gerekiyor. Yalnızca eğitimle olmaz. Ana eğitimle başlayarak, halk eğitimle o kültürün kazanmasını çalışacaksınız. Altyapı zelzeleye güçlü mı İzmir’de. Hangi belediyeye sorsak ‘Hazır’ der. Hatay’a sorduğunuzda ‘Bizim her şeyimiz tamamdı’ derlerdi. Artık bakın bakalım.”
‘İstanbul zelzelesi, Marmara bölgesinde iktisadın çarklarını durduracak’
İstanbul ve Marmara zelzelesinin Marmara bölgesindeki iktisadın çarklarını durduracağını savunan Prof. Dr. Naci Görür, “Beklediğimiz İstanbul zelzelesi Marmara bölgesindeki iktisadın çarklarını durduracak. İş dünyası biz sarsıntıya hazırız diyemez. Marmara bölgesi üretim, sanayi ve ticaretin yüzde 60’ı ve daha fazlasını kapsıyor. Bu çarklar durduğu vakit, üretemez olduğu vakit bu ekonomiyi 2 sene içinde eski kapasite kavuşturamazsınız. 10 seneye kendine getiremezsiniz. İktisadın çarkları durduğu Marmara bölgesinde, Türkiye ekonomik olarak diz üstü çöker. Zira iktisadın beyni, atardamarı Marmara bölgesi, onu durdurduğunuzda Türkiye diz üstü çöker. Ekonomik bağımsızlığını yitirir” dedi.
Deprem bölgesindeki izlenimlerini aktaran Nadir Yorgancılar, öncelik olarak kalıcı konutların yapılana kadar süreksiz konaklama yerlerinin hemen yapılması gerektiğini söyledi. Afet Bakanlığının acil olarak kurulmasının gerektiğini belirten Yorgancılar, sarsıntının ülke iktisadına olumsuz olarak yansıyacağına dikkat çekti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne (TOBB)
Depremlerden etkilenen 11 ilinin Türkiye iktisadının neredeyse 10’da birini tabir ettiğini dikkat çeken Işınsu Kestelli ise sarsıntı bölgesinin değerli bir tarım bölgesi olması yanı sıra Türkiye’nin tarım, besin, içecek ihracatında ise yüzde 24, toplam ihracattan aldığı hissenin ise yüzde 9 olduğunu lisana getirdi. Bölgenin ziraî üretim bakımından en varlıklı ve büyük bölgelerimizden biri olması nedeniyle ziraî üretim ve besin sanayi üretiminde yaşanacak aksama da önemli sıkıntılar yaratabileceğini dikkat çeken Kestelli, “Dolayısıyla tarım, dokuma üzere kesimler için çok acil ve tahlil üreten, kalıcı tedbirlere gereksinim var. Bu tedbirler bölge halkının topraklarını terk etmemesi, ekonomik faaliyetlerin hasılı ömrün canlanması açısından da hayati değere sahip” sözlerini kullandı.