TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinasyonunda düzenlenen 5. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi, Türkiye’nin kutup bilimleri alanındaki kararlılığını bir kez daha ortaya koydu. Arktik Okyanusu’nda gerçekleştirilen bu bilimsel seferde, 9’u Türk, 3’ü yabancı olmak üzere toplam 12 araştırmacı, denizsel alanda 19 farklı projeyi başarıyla yürüttü.
3 BİN DENİZ MİLİNDE, 70 İSTASYON, ONLARCA ÖRNEKLEME
Sefer Koordinatörü Prof. Dr. Burcu Özsoy, Svalbard Adaları çevresinde üç bin deniz milini aşan bir rota izlediklerini belirterek; deniz bilimleri, GNSS ve meteorolojik ölçümler gibi farklı disiplinlerde veri toplandığını aktardı. 70 farklı istasyondan alınan deniz suyu ve sediment örneklerinin analizleri, ekosistemin mevcut durumunu ve iklim değişikliğine verdiği tepkileri anlamada önemli ipuçları sunacak.
Özsoy, deniz buzu erimesi, plankton popülasyonları, çevresel DNA (eDNA) örneklemeleri ve atmosfer-oşinografi ilişkisi gibi konularda elde edilen verilerin uluslararası yayınlara dönüşeceğini ve Türkiye’nin kutup araştırmalarındaki yerini daha da sağlamlaştıracağını vurguladı.
PROJELERDEN ÖNE ÇIKANLAR
Doç. Dr. Erhan Arslan, meteorolojik parametrelerin sefer süresince nasıl değiştiğini analiz etti.
Deniz Yüzbaşı Mustafa Kanat, Arktik’te uydu tabanlı batimetrik ölçüm yapılabilecek bölgeleri belirlemek için oşinografik veriler topladı.
Dr. Adil Enis Arslan, GNSS sinyalleriyle atmosferdeki buharlaşabilir su miktarının analizine odaklandı.
Doç. Dr. Aslıhan Nasıf, su kütlesi yapısındaki fiziksel değişimlerin iklim sinyallerini araştırdı.
Doç. Dr. Rafet Çağrı Öztürk, çevresel DNA analizleriyle Barents Denizi’nde deniz memelilerinin varlığını tespit etmeye çalıştı.
Bilge Durgut (doktora öğrencisi), eDNA ve biyojeokimyasal örneklemelerle Arktik ekosistemindeki değişimleri izledi.
Güldehan Deryal (doktora öğrencisi), mikroplastiklere tutunan ilaç kalıntılarının Arktik’e taşınıp taşınmadığını inceledi.
GENÇ BİLİM İNSANLARI DA KUTUP YOLCULUĞUNDA
Bu yıl ilk kez üç lise öğrencisi de sefer ekibine dahil oldu. TÜBİTAK 2204-C ve 2204-D proje finalistleri:
Rukiye Aslı Kilci, 19. yüzyıl kutup seferlerine ait çizimlerin kültürel etkisini sorguladı.
Elif Berra Demir, pH’a duyarlı biyobozunur ambalajların kutup sularındaki çözünme oranlarını test etti.
Kaan Yusuf Odacı, yapay zeka destekli bir hava kalitesi ölçüm prototipi geliştirerek kutuplardaki hava kirliliğini analiz etti.
ULUSLARARASI KATKILAR
Sefere Bulgaristan, Arjantin ve Ekvador’dan üç misafir araştırmacı da katıldı:
Dr. Sara Cifuentes (Ekvador): İnsan etkisinin Arktik kıyı mikrobiyotası üzerindeki yansımalarını metagenomik olarak analiz etti.
Lucas Martinez Alvarez (Arjantin): Arktik ve Antarktik mikrobiyal toplulukları karşılaştırarak kutuplararası evrimsel adaptasyonları inceledi.
Doç. Dr. Svetoslav Dimov (Bulgaristan): Svalbard çevresindeki deniz mikrobiyotası ve bunların enerji döngüsündeki rollerine odaklandı.
“BİLİMSEL AYAK İZİ” GİDEREK BÜYÜYOR
Sefer Lideri Kaptan Doğaç Baybars Işıler, 19 projenin güvenli ve başarıyla tamamlanmasında sorumluluk üstlendiğini belirtti. “Arktik’te de tıpkı Antarktika’daki gibi bilimsel ve lojistik gücümüzü artırmaya katkı sunduk,” dedi.
Bu sefer, Türkiye’nin Kuzey Kutbu’nda bıraktığı bilimsel izleri güçlendirmenin yanı sıra, iklim değişikliği, biyoçeşitlilik ve çevresel kirlilik gibi küresel meselelerde çözüm arayışına da anlamlı bir katkı sundu.
kaydırmaya devam ederek gündemden son dakika ve magazin haberlerine havadiskolik.com üzerinden anında erişebilirsiniz.
kaynak
News
