Merkür’ün yüzeyi kağıt gibi buruşuyor

Güneş Sistemi’nin en iç gezegeni Merkür’ün yüzeyinin, bilim insanlarını şaşırtan bir şekilde bükülüp buruştuğu keşfedildi. Yeni araştırmalar, gezegenin kendi ekseni etrafında ve Güneş etrafında yörüngesinde dönerken maruz kaldığı gelgit kuvvetleri nedeniyle tıpkı buruşmuş bir kağıt gibi deformasyona uğradığını ortaya koyuyor. Bu durum, gezegenin jeolojik evrimi ve iç yapısı hakkında yeni ipuçları sunuyor.

Chip’te aktarılan çalışmada araştırmacılar, NASA’nın MESSENGER uzay aracından elde edilen verileri kullanarak Merkür’ün yüzeyindeki uzun, doğrusal sırtları ve fayları inceledi. Bu yapılar, gezegenin iç kısmının soğuması ve büzülmesiyle oluştuğu düşünülen kabuksal kısalmaların kanıtıydı.

Son analizler, bu sırtların ve fayların dağılımının ve yöneliminin, sadece termal büzülmeyle açıklanamayacak kadar karmaşık olduğunu gösterdi. Bunun yerine, Güneş’in Merkür üzerindeki güçlü kütleçekim etkisiyle oluşan gelgit kuvvetlerinin, gezegenin katı kabuğunu sürekli olarak gerip büzerek bu “buruşma” etkisine yol açtığı anlaşıldı. Bu gelgit kuvvetleri, Dünya’da okyanus gelgitlerini tetikleyen kuvvetlere benziyor. Dünyanın okyanusları Ay’ın çekim kuvvetiyle hareket ederken, Merkür’ün üzerinde, Ay’dan milyonlarca kez büyük olan Güneş’in kütlesi etkili oluyor. Bu dev kuvvet de, kayaları bile yerinden söküyor gibi görünüyor.

GÜNEŞ SİSTEMİ HALEN ÇÖZÜLEMEDİ

Bu bulgu, gezegen bilimindeki mevcut modelleri zorluyor ve gezegenlerin jeolojik süreçlerini anlamak için gelgit kuvvetlerinin ne kadar önemli olabileceğini gösteriyor. Merkür’ün bu eşsiz “buruşma” mekanizması, sadece kendi evrimini değil, diğer ötegezegenlerin ve hatta geçmişte Güneş Sistemi’ndeki diğer cisimlerin nasıl şekillenmiş olabileceğini anlamak için de yeni pencereler açabilir. Bilim insanları, gelecekteki görevlerin ve daha detaylı analizlerin, bu dinamik sürecin Merkür’ün yüzey özelliklerini nasıl oluşturduğunu ve gezegenin iç kısmındaki ısı akışıyla nasıl etkileşimde bulunduğunu daha iyi anlamamızı sağlayacağını umuyorlar.