Bilim insanları mantar bazlı yeni bir et alternatifi geliştirdi

Protein açısından zengin “et” üretmek amacıyla bir mantarın genlerini düzenleyen Çinli bilim insanları, geliştirdikleri ürünün tavuk etine düşük maliyetli ve çevre dostu bir alternatif olabileceğini açıkladı.

Araştırmalar, hayvancılığın küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 14’ünden sorumlu olduğunu, ayrıca geniş arazi kullanımı ve yüksek miktarda tatlı su gerektirdiğini ortaya koyuyor. Bu nedenle laboratuvarda üretilen maya ve mantar proteinleri, hayvansal ete alternatif olarak öne çıkıyor. Ancak bu proteinlerin tüketici dostu ürünlere dönüştürülmesi bugüne kadar önemli zorluklar içeriyordu.

Intependent’in haberine göre, mevcut alternatifler arasında, Fusarium venenatum mantarından elde edilen protein; kümes hayvanı etine benzeyen dokusu ve tadıyla dikkat çekiyor. ABD, Birleşik Krallık ve Çin dahil birçok ülkede gıda kullanımına onaylanan bu mantar bazlı ürünün, küçük miktarlarda dahi üretilmesi yüksek kaynak ihtiyacı nedeniyle sınırlı kalıyordu.

Çinli araştırmacılar, herhangi bir yabancı DNA eklemeden Fusarium venenatum genomunu düzenleyerek protein üretim verimliliğini ve sindirilebilirliğini artırmayı başardı. Bulgular, bilimsel dergi Trends in Biotechnology’de yayımlandı.

Çalışmanın yazarlarından Jiangnan Üniversitesi’nden Dr. Xiao Liu, “Daha iyi ve daha sürdürülebilir gıda proteinine yönelik güçlü bir talep var. Genetik düzenleme sayesinde mantarı hem daha besleyici hem de daha çevre dostu hale getirdik” dedi.

Araştırma kapsamında mantarın DNA’sından iki enzimle ilişkili gen çıkarıldı. Bu değişikliklerden biri hücre duvarını incelterek hücre içinde daha fazla protein depolanmasını sağladı. Diğer düzenleme ise mantar metabolizmasını optimize ederek, daha az besin girdisiyle daha fazla protein üretilmesine olanak tanıdı.

Yeni çalışmaya göre, FCPD adı verilen modifiye mantar türü, orijinal türe kıyasla aynı miktarda proteini üretmek için yüzde 44 daha az şeker kullandı ve üretimi yüzde 88 daha kısa sürede tamamladı.

Araştırmacılar, farklı enerji altyapılarına sahip altı ülkede FCPD üretimini simüle etti. Sonuçlar, Çin’deki tavuk üretimiyle karşılaştırıldığında mantar bazlı miyoproteinin yüzde 70 daha az arazi gerektirdiğini ve tatlı su kirliliği riskini yüzde 78 oranında azalttığını ortaya koydu.

Bilim insanları, CRISPR gen düzenleme teknolojisiyle geliştirilen bu yöntemin, artan küresel gıda talebini geleneksel hayvancılığın çevresel maliyetleri olmadan karşılamada önemli bir potansiyele sahip olduğunu vurguladı. Araştırmacılar, uygun politikalar ve kapsamlı güvenlik değerlendirmeleriyle bu yaklaşımın alternatif protein üretiminin diğer alanlarına da genişletilebileceğini belirtti.