Milyonlarca kişinin merakla beklediği Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemenin TBMM Genel Şurasında yasalaşmasıyla birlikte gözler müracaat sürecine çevrildi.
EYT ile ilgili yasanın Resmi Gazete’de yayınlanmasının akabinde, emeklilik müracaatlarıyla ilgili süreç başlayacak.
Emekliliği hak edenler, kademeli olarak emekli olurken birinci edapta 2 milyon 250 bir kişinin emekli olması bekleniyor.
Resmi Gazete’de yayınlanacak
EYT düzenlemesi, Resmi Gazete’de yayınlanmasının akabinde yürürlüğe girecek. Müracaat süreci de bundan sonra başlayacak.
EYT’liler mevcut iş yerlerinden ayrılacak
Yasa kapsamındakiler emekli olabilmek için mevcut iş yerlerine “emeklilik” gerekçesiyle işten ayrılma başvurusu yapacak.
Yasadaki koşulları karşılayanlardan, sigorta kolu 4/a (SSK) olanlar emeklilik için birinci olarak mevcut iş yerlerine “emeklilik” gerekçesiyle işten ayrılma başvurusu yapacak.
E-Devlet üzerinden müracaat yapılacak
İşverenin işten ayrılış bildiriminin akabinde, EYT’liler e-Devlet üzerinden emeklilik için basitçe başvurabilecek.
Başvurular belge bazlı incelenecek
Son olarak müracaatlar belge bazlı incelenecek ve emekli aylığı bağlanıp bağlanmaması istikametinde karar verilecek.
Aylıklar en kısa müddette bağlanacak
Şartları karşılayıp emekliliğe hak kazananlara aylıkları en kısa müddette bağlanacak.
İşverenler ne yapacak?
İşverenler, EYT kapsamındakilerin işten çıkartma süreçlerinde olağan emeklilik prosedürlerini izleyecek. Bu kapsamda, işten çıkartmada 8 numaralı kod kullanılacak.
Kıdem tazminatı alınacak
İşveren emekli olan çalışanına hak ettiği kıdem tazminatını ödeyecek.
EYT’lilerin kıdem tazminatına ait Kredi Garanti Fonu’ndan takviye verilecek.
Aynı iş yerinde tekrar çalışanların sigorta priminden indirim yapılacak
Öte yandan, EYT kapsamında emekli olanlar, 30 gün içinde tıpkı iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında toplumsal güvenlik dayanak primi indirimi hakkından yararlanabilecek.
Kıdem tazminatının hesaplanması
Türkiye’de birinci kere 1936’da çıkarılan İş Yasası ile uygulanmaya başlayan kıdem tazminatı, bir iş yerinde en az 1 yıldır çalışan personelin makul kurallar oluştuğunda işten ayrılırken aldığı toplu ödeme fiyatını tabir ediyor.
Kıdem tazminatı hesaplanırken, emekçinin işten ayrılırken giydirilmiş en son brüt fiyatı temel alınıyor. Emekçiye, iş yerinde geçirdiği her bir yıl için bir aylık (30 gün) brüt fiyatı meblağında ödeme yapılıyor, bu ödemeden yalnızca damga vergisi kesiliyor.
Yasa kimleri kapsıyor?
EYT’de rastgele bir yaş hududu uygulanmayacak. Toplam 5 milyon çalışanı etkileyen düzenlemeyle, 2023 yılında 2 milyon 250 bin kişi emekli olabilecek.
Yasadan, 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler yararlanacak. 4/a (SSK) sigortalıları için bayanlarda 20, erkeklerde 25 yıllık sigortalılık mühleti ve 5000-5975 ortasında kademeli prim gün koşullarını taşıyanlar, 4/b (Bağkur) ve 4/c ( Emekli Sandığı) sigortalıları için de bayanlarda 20 tam yıl, erkekler de 25 tam yıl hizmeti olanlar aylık alabilecek.