Uzmanlardan uyarı: İlk 2 yıldaki demir eksikliği kalıcı hasar bırakıyor

Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hematoloji ve Onkoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meryem Albayrak, beyin gelişiminin ilk 2 yılında oluşan demir eksikliğinin, gelecekte çocukların akademik başarısını, davranış şekillerini, motor gelişimini ve bilişsel fonksiyonlarını olumsuz etkilediğini belirtti.

Albayrak, “26 Kasım Dünya Demir Eksikliği Günü” dolayısıyla yaptığı açıklamada, demir eksikliğinin önemli bir halk sağlığı problemi olduğunu söyledi.

Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre, dünya genelinde 2 milyar kişinin demir eksikliğinden muzdarip olduğunu dile getiren Albayrak, şöyle konuştu:

“Demir eksikliği ülkemizde de sık görülen problemlerden biri. Çocukluk çağı ve kadınlarda sık görülüyor. Özellikle çocukluk çağında beyin gelişiminin ilk 2 yılında oluşan demir eksikliği, gelecekte çocukların akademik başarısını, davranış şekillerini, motor gelişimini ve bilişsel fonksiyonlarını olumsuz etkiliyor. Bu nedenle demir eksikliğinden korunmak, tedavi etmek ve farkına varmak bizim görevimiz.”

Albayrak, kadınlarda gebelik döneminde demir eksikliğini çok fazla gördüklerini vurguladı.

Demir eksikliğinin gebelerde erken doğum veya doğum sırasında başka sorunlara yol açtığını anlatan Albayrak, “Gebelikteki demir eksikliğine bağlı olarak otizm, hiperaktivite, gelişme geriliği, akademik performansta düşüklük ve davranış bozuklukları gibi sorunların ileride çocuklarda karşımıza çıkma olasılığı artıyor. Bu durumda otizm görülme sıklığını şu anda söylemek doğru değil ama bu konuyla ilgili Japonya ve ABD’de çalışmalar var. Bu çalışmalarla en azından sıklığın arttığı gösterilmiş.” ifadelerini kullandı.

Albayrak, aynı zamanda, demir eksikliğinin kadınlarda da iş performansını azaltan, hayat kalitesini düşüren ve bilişsel fonksiyonları etkileyen bir sorun olduğuna dikkati çekti.

Demir eksikliğinin erkeklerde de sık görüldüğünü belirten Albayrak, “Özellikle ülkemizde beslenme bozukluğu çok fazla. Buna bağlı olarak erkeklerde de hayat kalitesini düşüren, özellikle yaşlılarda bilişsel gerilemeye neden olan bir durumdur. Çocuklarımızı daha fazla etkiliyor ama aslında bütün canlıların demire ihtiyacı var. Bu nedenle demir eksikliği oluşmadan korunması gerekiyor. Bunu demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi olarak iki şekilde görebiliyoruz.” dedi.

ÇOCUKLARDA AŞIRI SÜT, ERİŞKİNLERDE ÇAY VE KAHVE TÜKETİMİ DEMİR EKSİKLİĞİNİ TETİKLİYOR

Prof. Dr. Meryem Albayrak, demir eksikliği tedavisinin Türkiye’de başarıyla uygulandığına dikkati çekerek, öncelikle beslenmenin düzeltilmesi gerektiğini dile getirdi.

Yumurta, kırmızı et ve sakatatlarda yoğun demir bulunduğunu anlatan Albayrak, şunları kaydetti:

“Beslenmeyi düzelttikten sonra takviye ilaçlarla bunu düzeltebiliyoruz. Demir eksikliği konusunda ailelerin sorumluluğu çok fazla. Ülkemizde ‘Demir Gibi Türkiye Projesi’ var. Bu kapsamda çocuklara 4 aylıktan 1 yaşına kadar demir takviyesini devletimiz ücretsiz karşılamaktadır. Bunu çocuklarımıza düzenli vermeliyiz. Takviyelerini ve tahlillerini düzenli yaptırmalıyız. Erişkinler için de özellikle adetleri fazla olan kadınlar ve mide rahatsızlığı olan erkeklerin dikkatli olması gerekiyor. Burada da koruyucu tedaviler olabilir. Beslenme konusunda da özellikle küçük çocukların aşırı süt, erişkinlerin de aşırı çay ve kahve tüketiminden uzak durmaları gerekiyor.”