Radyo, sinema, yalan: Nazi propagandasının kan donduran yüzü

1933’te Adolf Hitler’in Almanya’da iktidara gelişiyle birlikte ülkede tüm kurumlar Nazilerin denetimi altına girdi. Ancak bu hâkimiyet yalnızca polis gücüyle değil, çok daha etkili bir yöntemle sağlandı: propaganda. Nazi rejimi, halkın düşüncelerini yönlendirmek, sorgulamayı ortadan kaldırmak ve bir “tek adam” kültü yaratmak için dev bir propaganda makinesi kurdu.

Bu makinenin başında ise Joseph Goebbels vardı. Goebbels’in kurduğu “Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanlığı”, Almanya’daki basın, radyo, sinema, eğitim ve kültür alanlarını tamamen kontrol altına aldı. Amaç, Nazi ideolojisinin tek ses olarak her yerden duyulmasıydı.

UCUZ RADYOYLA FÜHRER HER EVDEYDİ

Nazi rejiminin en etkili araçlarından biri radyo oldu. Halkın kolayca ulaşabilmesi için “Volksempfänger” adı verilen ucuz radyolar üretildi. Bu sayede her evde Hitler’in konuşmaları dinlenebildi. Almanya’daki hanelerin yüzde 70’inde bu radyolardan vardı. Radyo, halkı sürekli bilgilendiren değil, tek bir görüşü tekrar eden bir araçtı.

SİNEMA, MİTİNGLER VE ESTETİK BÜYÜ

Nazi Almanyası’nda sinema da propaganda için kullanıldı. En bilinen örneklerden biri, Leni Riefenstahl’ın yönettiği “İradenin Zaferi” (Triumph des Willens) adlı belgeseldi. Bu filmde dev mitingler, disiplinli kalabalıklar, bayraklar ve ışık gösterileriyle büyüleyici bir atmosfer yaratıldı. Hitler bu şekilde bir lider değil, adeta bir kurtarıcı gibi sunuldu.

GAZETELER TEK SES OLDU

1933’ten sonra ülkedeki tüm gazeteler Nazi kontrolüne alındı. Muhalif yayınlar yasaklandı. En çok dikkat çeken propaganda yayınlarından biri Der Stürmer adlı gazeteydi. Bu gazete, Yahudilere yönelik ağır nefret söylemleri içeriyordu. Toplumun farklı kesimleri, bu şekilde hedef haline getirildi.

ÇOCUKLARA DA PROPAGANDA YAPILDI

Naziler yalnızca yetişkinleri değil, çocukları da unutmamıştı. Okul kitaplarında Nazi ideolojisi yer aldı. Yahudi düşmanlığı ders kitaplarında bile işlendi. Ayrıca Hitler Gençliği adıyla kurulan çocuk ve gençlik örgütleriyle sadakat ve itaate dayalı bir nesil yetiştirildi.

MİTİNGLERLE COŞKU, YASALARLA KORKU

Nazi mitingleri adeta bir tiyatro gibi hazırlanıyordu. Büyük meydanlar, dev bayraklar, tek tip kıyafetli kalabalıklar ve alkışlarla halkın coşkusu canlı tutuluyordu. Aynı anda çıkarılan yasalarla muhalif sesler bastırılıyor, sorgulayanlar susturuluyordu. Propaganda bir yandan umut vaat ediyor, bir yandan da korku yayıyordu.

YAHUDİLER GÜNAH KEÇİSİ İLAN EDİLDİ

Nazi propagandasının en karanlık yönü ise Yahudi düşmanlığıydı. Tüm ekonomik ve toplumsal sorunlar Yahudilere bağlandı. 1935’te çıkarılan Nürnberg Yasaları, Yahudilerin vatandaşlık haklarını elinden aldı. 1938’de Kristal Gece ile birlikte Yahudilere yönelik şiddet sokağa taştı. Tüm bu sürecin zemini yıllarca yürütülen sistematik propaganda ile hazırlandı.

BİR HALK NASIL İKNA EDİLDİ?

Nazilerin propaganda başarısı, Alman halkının çoğunluğunu uzun süre boyunca gerçekleri sorgulamaktan alıkoydu. Hitler’in söyledikleri doğru kabul edildi. Düşmanlar yaratıldı, sadakat ödüllendirildi. Kitleler, adeta hipnotize oldu.