Göz renginden psikolojiye: Annemizden aldığımız genetik özellikler

Hepimiz, anne ve babamızdan yarı yarıya genetik miras alırız; yani DNA’mızın yüzde 50’si annemizden, yüzde 50’si babamızdan gelir. Ancak bazı özellikler, özellikle anneden daha baskın ya da doğrudan mitokondriyal DNA yoluyla sadece anneden geçer. Peki nedir bu anneden aldığımız genetik özellikler?

1. MİTOKONDRİYAL DNA: SADECE ANNEDEN GEÇER

Mitokondriler, hücrelerimizin enerji santralleri olarak bilinir ve kendilerine özgü küçük bir DNA parçasına (mtDNA) sahiptir. İşte bu mitokondriyal DNA yalnızca anneden çocuğa geçer. Böylece enerjiyi kullanma biçimimiz, bazı metabolik hastalıklara yatkınlığımız ve hatta yaşlanma süreçlerimiz, doğrudan annemizden aldığımız bu mtDNA tarafından şekillenir.

2. DIŞ GÖRÜNÜŞTEKİ İZLER

Göz rengi, saç yapısı, yüz şekli gibi özellikler hem anneden hem babadan gelen genlerle belirlenir. Ancak bazı durumlarda anneden gelen genler daha baskın olabilir.

Cilt tipi (yağlı, kuru, hassas) ve cilt tonu genellikle anneden miras alınan genetik kombinasyonlarla daha güçlü bir şekilde etkilenir.

3. BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ VE HASTALIKLARA YATKINLIK

Bağışıklık sistemimizle ilgili bazı genetik özellikler ve otoimmün hastalıklara yatkınlık, anneden gelen genlerle daha çok ilişkili olabilir. Özellikle X kromozomu üzerinde taşınan bazı genler, anneden miras alınarak bağışıklık fonksiyonlarını etkileyebilir.

4. HORMON DÜZEYLERİ VE DOĞURGANLIK

Kadınlarda doğurganlıkla ilgili hormon düzeyleri, adet düzeni gibi konular da kısmen anneden geçen genetik mirasla bağlantılıdır. Örneğin annede erken menopoz öyküsü varsa, kızında da benzer bir eğilim gözlenebilir.

5. BAZI PSİKOLOJİK VE DAVRANIŞSAL ÖZELLİKLER

Kişiliğimiz tamamen genlerle belirlenmese de; kaygı düzeyi, stres tepkileri, uyku düzeni gibi bazı eğilimler annemizden gelen genlerle bağlantılı olabilir.