Ankara’da Sovyet Sineması rüzgarı

Temmuz ayında Ankaralı sinemaseverleri Sovyet sinemasıyla buluşturan Mülkiye Açık Hava Film Gösterimleri sansüre direnen yönetmenlerin filmleriyle devam ediyor. Gösterimler Mülkiyeliler Birliği ve Ankara Rus Evi iş birliğiyle 17 Ağustos’ta başlayacak ve Eylül ayı sonuna kadar Pazar akşamları Mülkiyeliler Birliği bahçesinde devam edecek. “Sovyet Sineması Retrospektifi”nin ilk bölümü melankolik komedinin ustası Georgiy Daneliya seçkisiyle izleyiciyle buluşmuştu. İkinci bölümde ise sinema tarihinin cesur ve direniş dolu sayfaları Ankaralı sinemaseverlerin karşısına çıkacak. “Sovyet Filmcileri ve Sansür” başlıklı ikinci seçkide de Ankaralılar sansürle mücadele eden Andrey Tarkovski, Karen Şahnazarov, Aleksey German, Elem Klimov ve Viktor Sokolov’un filmlerini izleme şansı bulacak.

ÜCRETSİZ VE KAMUYA AÇIK

Mülkiyeliler Birliği bahçesinde düzenlenecek gösterimler sinemanın sadece bir sanat değil, aynı zamanda ifade özgürlüğünün de bir aracı olduğu gerçeğini vurgulayacak. Her film Sovyetler Birliği’nin katı ideolojik kurallarına karşı duran yönetmenlerin hikayelerini ve eserlerini keşfetme fırsatı sunacak. Ücretsiz ve kamuya açık olacak gösterimler öncesinde yönetmenler, dönem ve filmler üzerine konuklarla söyleşi de yapılacak. İlk gösterim ünlü yönetmen Andrey Tarkovski ile olacak. Andrey Tarkovski’nin 1966 yapımı “Andrei Rublev”i 17 Ağustos Pazar günü izleyiciyle buluşacak. Filmin telif hakları konusunda senarist Sabah Duru’nun destek verdiği gösterim öncesinde, SineFilozofi Dergisi Editörü Dr. Fırat Osmanoğulları ve Dr. Öğr. Üyesi Başaran Ayar ile film üzerine bir söyleşi yapılacak. Film “aşırı natüralizm,” “tarih dışı” ve “anti-patriotik” olduğu gerekçesiyle Sovyet yetkilileri tarafından katı bir sansüre uğradı ve yıllarca yasaklı kaldı. Film, Cannes Film Festivali’ndeki başarısı sonrasında 1971’de gösterime girebildi.

GENÇLİK BUNALIMI VE BÜROKRASİ ELEŞTİRİSİ

Mikhail Gorbaçov’un başlattığı Perestroyka döneminin simge filmlerinden olan ve Karen Şahnazarov’un 1986 tarihli “Kuryer” isimli filmi 24 Ağustos Pazar günü yazar Ahmet Ümit’in katılımıyla gösterilecek. 1985’te Gorki Film Stüdyosu’na sunulan ve “ideolojik nedenlerle” reddedilen filmin senaryosu 1986’da Mosfilm’den onay aldı. Film Sovyet gençliğinin bunalımlarını ve bürokrasiye yönelik eleştirileri anlatıyor.

SANAT YAŞAMI SANSÜRLE GEÇTİ

Sanat hayatı sansürle mücadele ile geçen Aleksey German’nın “Kahraman mı Hain mi” başlıklı filmi 7 Eylül Pazar günü gösterilecek. Gösterim öncesi Prof. Dr. Erel Tellal ve Rus Evi Ankara Başkanı Doç. Dr. Alexander Sotniçenko ile film üzerine bir söyleşi gerçekleştirilecek. Partizan müfrezesine katılan eski bir askerin hikayesi Sovyet kahramanlık anlatısını zedelemesi gerekçesiyle 15 yıl boyunca raflarda bekletildi ve 1986 yılında gösterime girebildi.

İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI’NI ELE ALIYOR

İkinci Dünya Savaşı’nın dehşetini anlatan en sarsıcı filmlerden biri olan “Gel ve Gör” 14 Eylül Pazar günü gösterilecek. Yönetmen Elem Klimov filmin “aşırı natüralist” ve “savaşı yüceltmediği” yönündeki eleştiriler nedeniyle projeyi gerçekleştirmek için on yıldan fazla mücadele etmek zorunda kaldı. Gösterim öncesi SineFilozofi Dergisi Editör Yardımcısı Ece Yirmibeş’in katılımıyla söyleşi gerçekleştirilecek.

SERT SANSÜRE MARUZ KALDI

Viktor Sokolov’un 1965 tarihli “Arkadaşlar ve Yıllar” başlıklı filmi Türkiye’de ilk kez gösterilecek. Film resmî makamlar tarafından “sert sansüre” maruz kaldı ve birçok sahnesi kesildi. Filmin orijinal hali Sovyet toplumunun gündelik yaşamını trajikomik bir dille ele almasıyla dikkat çekiyor.