Wall Street Journal’dan çarpıcı iddia: Zelenski Rus işgalini kabul mu ediyor?

Avrupalı liderlerin, “Trump’ın anlayabileceği bir şekilde” Ukrayna’nın toprak kayıplarını açıkladığını söyleyen yetkililer, Rusya’nın tüm Donbas bölgesini talep etmesinin, ABD’den Trump’ın memleketi olan eyaletin teslim edilmesini istemeye benzetildiğini ileri sürdü.

Ukrayna’nın güvenlik garantileri sonrası ABD’ye 100 milyar dolarlık silah satın alımı ve 50 milyar dolarlık bir insansız hava aracı üretim anlaşması teklif ettiği belirtilmişti.

ABD Başkanı Trump, Beyaz Saray’da Zelenski ve Avrupalı liderlerle bir araya gelmiş, toplantıya NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Finlandiya Cumhurbaşkanı Alexander Stubb, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz katılmıştı.

Trump, 15 Ağustos’ta Alaska eyaletinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmüş, nihai bir anlaşmaya varılmadığını duyurmuştu.

ORANTILI TAKAS NEDİR?

Amerikan Wall Street Journal’ın (WSJ) haberine göre, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin ABD Başkanı Donald Trump ile yaptığı görüşmede ‘toprak değişimi’ fikrine doğrudan karşı çıkmadığı ileri sürüldü. Gazete, Zelenski’nin bu görüşmede ‘orantılı takas’ seçeneğini gündeme getirdiğini iddia etti.

Yetkililerin aktardığına göre, Zelenski görüşmede Ukrayna Anayasası’nın toprak teslimine izin vermediğini ve nüfusun yer değiştirmesinin büyük zorluklar yaratacağını vurguladı. Buna rağmen ‘orantılı takas’ ifadesini kullandığı öne sürüldü. Bu kavram, işgal altındaki bölgeler karşılığında stratejik açıdan eşdeğer başka toprakların takas edilmesi anlamına geliyor.

Ancak uzmanlara göre böyle bir formül, yalnızca Ukrayna’da toplumsal tepkiyle karşılanmakla kalmaz, aynı zamanda hukuken de imkânsızdır. Ukrayna Anayasası, toprak değişikliklerine yalnızca halkoyuyla izin veriyor. Dolayısıyla Zelenski’nin ya da herhangi bir siyasi liderin, tek taraflı olarak toprak devrine onay vermesi mümkün değil.

Stratejik açıdan da büyük riskler barındıran bu senaryonun, Ukrayna’nın savunma hatlarını zayıflatacağı ve Rusya’ya yeni avantajlar sağlayacağı belirtiliyor. Bu nedenle Kiev yönetimi, kamuoyu önünde toprak takası ya da pazarlığı fikrine kesin bir dille karşı çıkıyor.

Habere göre, Zelenski’nin öneriye doğrudan ‘hayır’ dememesi dikkat çekse de, Ukrayna’nın anayasal ve siyasi gerçekleri göz önüne alındığında ‘orantılı takas’ fikri şimdilik masada uygulanabilir bir seçenek olmaktan uzak görünüyor.