Vize krizi büyüyor… ‘Karaborsa’ detayı dikkat çekti: Milyonlarca kişinin verileri kimlerin elinde?

Avrupa ülkelerinin vize randevu sisteminde yaşanan kriz, hem bireysel başvuruları hem de stratejik projeleri olumsuz etkilemeye devam ediyor. Aracı kurumların büyük ölçüde yabancı şirketlerden oluşması ise veri güvenliği konusunda ciddi soru işaretlerini gündeme getiriyor.

VERİ GÜVENLİĞİ TARTIŞMASI

T24’ün haberine göre, Schengen vizesi başvurularında yaşanan randevu krizi giderek büyüyor. Türkiye’de başvurular çoğunlukla yabancı menşeli aracı kurumlar üzerinden yürütülüyor. En yaygın kullanılan kurumlardan biri olan VFS Global, Hindistan kökenli bir girişimci tarafından kuruldu ve 2021’de ABD merkezli Blackstone tarafından satın alındı. VFS Global’in Türkiye’de yerli bir ortakla çalışmayı bırakacağı iddiaları, yüzbinlerce başvuru sahibinin kişisel verilerinin tamamen yabancı şirketlerin eline geçeceği anlamına geliyor.

Uzmanlar, sürecin şeffaf olmamasını eleştirirken, devlet denetiminin yetersizliği nedeniyle banka dökümleri, aile bireylerinin adresleri ve malvarlığı gibi hassas bilgilerin risk altında olduğuna dikkat çekiyor.

RANDEVULAR KARABORSADA MI?

Pandemi sonrası dönemde vize randevusu almak iyice zorlaştı. Konsoloslukların açtığı kontenjanlar saniyeler içinde tükenirken, yazılımlar aracılığıyla randevuların topluca alındığı ve karaborsaya düştüğü iddia ediliyor. Başvuru sahiplerinin vize ücretine ek olarak 500 ila 3 bin dolar arasında ücret teklif ettiği öne sürülüyor. Sektör kaynakları, sistemdeki bazı kişi ve kurumların bundan çıkar sağladığı için çözüme yönelik adım atılmadığını savunuyor.

STRATEJİK PROJELER DE ETKİLENİYOR

Vize krizi yalnızca bireyleri değil, büyük projeleri de sekteye uğratıyor. Akkuyu Nükleer Santrali için Avrupa’dan getirilecek uzman personelin vize randevusu alamadığı, ancak üst düzey müdahalelerle süreçlerin hızlandırıldığı belirtiliyor. Roketsan Genel Müdürü’nün, “Uluslararası piyasadan vida bile alamıyoruz” sözleri de krizin savunma sanayiine kadar yansıdığını ortaya koyuyor.

YERLİ ŞİRKETLERİN PAYI NEDEN DÜŞÜK?

Türkiye’de vize süreçlerinde yerli şirketlerin payı oldukça sınırlı. IDATA’nın Hindistan merkezli BLS tarafından satın alınmasıyla sektördeki Türk oyuncu sayısı daha da azaldı. Kosmos (Yunanistan) ve AS Vize (Macaristan, Portekiz, Slovenya) gibi birkaç firma dışında sürecin neredeyse tamamen yabancı şirketlerin kontrolünde olduğu görülüyor. Bu durum, yerli şirketlerin devreye sokulmamasını ve “yerli-milli” söylemiyle çelişen tabloyu tartışmaya açıyor.

UZMANLARDAN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Avrupa’daki bazı ülkelerde aracı kurumlara, başvuruya en geç 2-3 gün içinde randevu verilmesi zorunlu tutuluyor. Bu uygulamanın karaborsayı engellediği belirtilirken, Türkiye’de de benzer düzenlemelerin yapılması gerektiği vurgulanıyor. Uzmanlara göre, aksi halde hem kayıt dışı ticaret hem de veri güvenliği riski giderek büyüyecek.