‘ÜRETİCİNİN ELİNİ VANADAN ÇEKMEMİZ LAZIM’
Tarımda suyun aktif kullanımının kıymetli olduğunu belirten Prof. Dr. Aşık, “Bir ünite suyla azamî eser elde etmek gerekiyor. Bunun için bitkinin muhtaçlığını belirleyip, suyu gereksinime nazaran vermek lazım. Türkiye’de bitkilere gereksinimden fazla su veriyoruz. Üreticilerde şöyle bir kanı var; çok su, çok randıman sağlar. Bu büsbütün bir efsane. Bitki ya susuzluktan ya da çok sudan gerilime girer. Bitkiye muhtaçlığı kadar suyu verilmesi lazım. Yapabileceğimiz en değerli şey, suyu aktif kullanan sulama tekniklerini yöneten teknolojiler kullanmak. Üretici suyu açıp sarfiyat ve vana saatlerce açık kalır. Bunun ismi damla sulama değil, yabanî damla sulama. Üreticimizin elini vanadan çekmemiz lazım. Bunu da fakat son teknolojiler ile yapabiliriz. Bugün geldiğimiz noktada dijital tarım ve yapay zeka var. Yapay zeka, çiftçi yerine suyu kendi yönetiyor. SmartCapillarty bilgileri ile yapay zeka araziyi, toprağı öğreniyor, o bilgileri kullanıyor. Vanayı istediği vakit açıyor ve kapıyor. Biz buna kesikli sulama diyoruz. Kesikli sulamayla su yatay tarafta gidiyor, bir ünite suyla daha büyük alan sulanıyor. Bu insan eliyle değil lakin yapay zeka ile yapılabiliyor” diye konuştu.
‘DEVASA BİR TASARRUF’
Hayata geçirdikleri projenin ayrıntılarını anlatan Prof. Dr. Şerafettin Aşık, “2020-2021 yılında Menemen Ovası’nda su badiresi vardı. Üreticiler kuraklığa sağlam olduğu için ayçiçeğine yöneldi. ‘Ne yapabiliriz?’ diye düşündük, alana indik ve çalışmalarımızı başlattık. Yaklaşık 3 yıl süren çalışmamızı bu yıl mayısta noktaladık. Çalışmada yapay zeka, elde ettiği datalar ile vana idare paradigmaları oluşturdu ve yönetti. Bir dönem boyunca, klasik çiftçinin 326 ünite suyla yaptığı işi, yapay zeka 180 üniteyle yaptı. Yapay zeka ile yüzde 80 daha az su kullanıldı. Üretici yapay zeka takviyeli bu tip teknolojileri kullandığı vakit, 100 ünite su ile yaptığı işi 20 üniteyle yapabilecek. Bu devasa bir tasarruf. Çalışmamızda hem moleküler hem sulama düzeyinde aldığımız sonuç nitekim çok önemli bir muvaffakiyet. Artık alanda yapay zeka temelli sistemler kullanılmalı. Bu sistemleri kullanırsak tarımda önemli oranda su tasarrufu yaparız” dedi.