Mersin Çevre ve Doğa Derneği’nin yaptığı açıklamada (MERÇED) antik kentin farklı bir noktasına beton döküldüğü ve 2 bin yıllık kente, ranta yönelik yaklaşımlarla tarihe zarar verecek seviyede işlemler yapıldığı belirtiliyor. Gazetemize konuşan Arkeologlar Derneği Başkanı Bülent Türkmen ise, “MERÇED Anamur Temsilciliği üzerinden yapılan açıklamayla Anemurium Antik Kenti’nde çevre düzenlemesi adı altında betonarme yapı inşa edildiğini ve bunun ne amaçla ve hangi kararla SİT alanı içine yapıldığına dair bir bilginin de kamuoyuyla paylaşılmadığı öğreniyoruz. Ayrıca şunu söylemek gerekiyor, son dönemlerde SİT alanlarına turizm amaçlı yapılan düzenlemelerle kültürel mirasa ciddi zararlar veriliyor. Bu tür uygulamalarla ne yazık ki SİT alanları ranta açılıyor ve geri dönüşü olmayan zararlar veriliyor. Bir an önce konuya dair bir açıklama yapılması ve yanlış uygulamalardan derhal geri dönülmesi gerekmektedir. Arkeologlar Derneği olarak konunun takipçisi olacağımızı da sizin aracılığınızla kamuoyuyla paylaşalım” diyor.
“YETKİ BİZDE AMA KARAR DEĞİL”
Öte yandan telefon ile ulaştığımız Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkililerinden henüz bir açıklama gelmedi. Bilgi almaya çalıştığımız Anamur Müzesi müdürü ise “Bizim yetki alanımızda olabilir ama kararları biz vermiyoruz” ifadelerini kullandı. Adana Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürü Almıla Pampal Özkaya ise basına bir açıklamada bulunamayacağını ama koruma kurulunun onayının olduğunu belirtti.
“YASALAR ÇOK AÇIK”
“Kültürel ve Doğal Mirası İzleme Platformu” yöneticisi arkeolog Nezih Başgelen gazetemize yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “Anayasamızın 63. maddesi gereği ‘tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunması’ konusunda devletimizin kültürel miras alanındaki yetki ve sorumlulukları Kültür ve Turizm Bakanlığı eliyle yürütülmektedir. Anemurium Antik Kenti gibi 1. derece arkeolojik sit sınırları içinde (koruma kurulu tarafından onaylı olduğu söylense de) iş makineleri kullanılarak beton dökülmesi gibi inşai faaliyetlerin yapılamayacağı ilgili yasalarımızla açıkça belirlenmiştir. Bu duruma istisna kabul edilecek ‘zorunlu’ uygulamaların ise sadece ören yerlerinin ziyaretleri için gezi yolları, bilet gişeleri, açık otopark gibi altyapı çalışmaları gerekmeyen, beton dökülmeksizin uygulanacak projelerle sınırlı olduğu bilinmektedir.” Anemurium ören yerinin coğrafi konumu nedeniyle sadece arkeolojik varlıkların bulunduğu bir alan olmadığını, aynı zamanda kara ve deniz ekosistemlerini de barındıran önemli bir doğal yaşam alanı olduğunu da söyleyen Başgelen sözlerine şöyle devam etti: “Bu açıdan Anemurium’da koruma mevzuatları açısından tüm uzmanlıkların, ilgili kurumların ve yerelin bilgisini, uygulama ve izleme süreçlerine dahil eden, bütünleşik bir koruma stratejisine göre hareket edilmesi olması gereken bir yaklaşımdır. Anemurium Antik Kenti ve çevresinin sadece turizmin alandaki ihtiyaçlarına yanıt veren böyle bir betonlaşma projesi konusunda ilgili kamuoyu ve sivil toplum kuruluşları medeni bir hassasiyet ortaya koymaktadır.
İNŞAATLAR DURDURULSUN
MeRÇeD Anamur temsilciliği Yönetim kurulu’nun açıklamasında şu ifadeler yer aldı: “Anemurium Antik kenti’nde Mehmet tekocak başkanlığındaki kazı heyeti tarafından uzun zamandır sürdürülen restorasyon kapsamındaki, 1. etap çevre düzenlemesi işinin, 1998-2002 yılları arasında Anamur Mamure kalesi tahkimat, onarım ve çevre düzenlemesi işini de yürüten tuba inşaat tic. ve San. ltd. Şirketi tarafından yapımına başlandığını henüz öğrenmiş bulunmaktayız. Anamur Çevre Platformu adlı sayfaya duyarlı bir vatandaş tarafından gönderilen uzaktan çekilmiş fotoğrafları görene kadar kötüye yormadığımız antik kentin ziyarete kapatılması kararının gerekçesinin, önemli kültürel varlıkların bulunduğu antik kentin bir tür rantsal faaliyete açılmak adına betonlaştırmak olduğunu düşünmekteyiz. Yaklaşık 2 bin yıldır ayakta kalan Anemurium Antik kenti’ndeki kilisenin yakınındaki deniz kıyısında ne amaçla yapıldığını bilmediğimiz betonarme bir inşaata başlanmış ve hatta inşa edilen yapıya kat çıkılmıştır. Ayrıca antik kentin denize bakan güney yamacındaki nekropol alanının alt kısmındaki yolun kenarındaki bir alan da üstüne yapılmak istenen inşaat hazırlığı kapsamında iş makineleriyle düzlenmiştir.”
“KAMUOYU BİLGİLENDİRİLMELİ”
Antik kentte çevre düzenlemesi adıyla yapılan inşaatların, Mersin Valiliği Yatırım izleme ve koordinasyon Başkanlığı Doğal kaynaklar Ruhsat ve kültür Varlıkları Müdürlüğü’nün kararıyla yürütüldüğünü, kontrol yetkisinin ise Adana Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü’nde olduğunun altını çizen MeRÇeD, binlerce yıllık tarihi ve kültürel bir mirasın üzerine beton dökülmesine, çok katlı bina yapılmasına kimlerin nasıl izin verdiğinin kamuoyuna açıklanmasını talep etti. Bildiride yetkililere seslendiklerini vurgulayan MeRÇeD, “izin verdiğiniz bu kötü işin neden ve hangi kararla yapıldığını acilen kamuoyunun bilgisine sunmalısınız. Üzerinde tüm ülke, hatta dünya vatandaşlarının da hakkı olan kültürel ve tarihi mirasın üstüne, hangi yasadan aldığınız yetkiyle ve hangi haklı gerekçeyle beton döktüğünüzü, yapılan inşaatların ne amaçla kullanılacağını kamuoyuna açıklamanızı bekliyor ve bir an önce inşaatların durdurulmasını istiyoruz” diyor.