Sudan’da yeni dönüm noktası: ABD destekli ateşkes planı gündemde

Sudan’da ordu destekli Güvenlik ve Savunma Konseyi, ABD’nin öncülük ettiği ateşkes planını görüşmek üzere bugün toplanıyor. Hükümet kaynakları, toplantının, paramiliter Hızlı Destek Güçleri’nin (RSF) geçen hafta ülkenin batısındaki stratejik El-Faşir kentini ele geçirmesinin ardından yapıldığını bildirdi.

RSF ile ordu arasındaki savaş Nisan 2023’ten bu yana sürüyor. Örgüt, El-Faşir’in kontrolünü aldıktan sonra bu kez Kordofan bölgesine saldırı hazırlığında.

Bir hükümet yetkilisi AFP’ye yaptığı açıklamada, “Güvenlik ve Savunma Konseyi bugün ABD’nin ateşkes teklifini değerlendirecek” dedi.

Yetkili, medyaya konuşma yetkisi bulunmadığı için ismini vermedi.

ABD VE ARAP ÜLKELERİNDEN DİPLOMATİK BASKI

ABD, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’dan oluşan “Dörtlü Grup” aylardır çatışmalara insani ara verilmesi için diplomatik girişim yürütüyor.

Eylül ayında grup, üç aylık insani ateşkesin ardından kalıcı ateşkes ve dokuz aylık sivil yönetime geçiş planı önermişti. Ancak Sudan ordusu bu teklifi o dönem derhal reddetmişti.

RSF’nin El-Faşir saldırısının ardından bölgede toplu katliam, cinsel şiddet, yardım çalışanlarına saldırı ve yağma haberleri geldi.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, şiddetin derhal durması çağrısında bulundu:

“Sudan’daki bu kabus sona ermeli. Kriz kontrolden çıkıyor.”

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) ise bu saldırılara ilişkin olarak “derin endişe ve alarma” geçtiğini belirterek, eylemlerin insanlığa karşı suç teşkil edebileceği uyarısında bulundu.

ABD VE ARAP LİGİ DEVREDE

ABD Başkanı’nın Afrika Danışmanı Massad Boulos, pazar günü Kahire’de Mısır Dışişleri Bakanı Badr Abdelatty ile görüştü.

Abdelatty görüşmede, Sudan genelinde insani ateşkesin önemine dikkat çekti.

Boulos, ertesi gün Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu’l-Geyt ile de bir araya gelerek Washington’un savaşın durdurulması ve yardım geçişlerinin hızlandırılmasına yönelik son girişimlerini paylaştı.

Uluslararası çağrılara rağmen, ordu ve RSF şimdiye kadar hiçbir ateşkes çağrısına yanıt vermedi.

El-Faşir’in düşmesiyle RSF, Darfur’daki beş eyaletin tamamını kontrol altına aldı. Bu durum, Sudan’ın fiilen doğu-batı ekseninde bölünmesi ihtimalini güçlendiriyor.

Şu anda RSF, Darfur ve ülkenin güney bölgelerini elinde tutarken, ordu kuzey, doğu ve merkezi bölgelerde (Nil ve Kızıldeniz çevresinde) hâkimiyetini sürdürüyor.