Prof. Dr. Ali Murat Kırık Cumhuriyet TV’de uyardı: ‘Yapay zeka freni patlamış bir kamyon gibi’

Gazeteci-Yazar Ömer Can Talu’nun moderatörlüğünde Cumhuriyet TV’de yayınlanan programa konuk olan Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Murat Kırık, yapay zeka teknolojilerinin görünmeyen tehlikeleri hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu.

“Yapay zeka freni patlamış bir kamyon gibi” benzetmesini kullanan Prof. Kırık, bu teknolojinin “tanrılaştırılmasından” jeopolitik bir silah olarak kullanılmasına ve çocuklar için oluşturduğu +18 içerik skandalına kadar pek çok kritik noktaya değindi.

YAPAY ZEKAYI “TANRILAŞTIRMA” VE “BEYİN ÇÜRÜMESİ” TEHLİKESİ

Programda, insanların yapay zekadan gelen bilgileri hiçbir kaynağa başvurmadan “mutlak doğru” olarak kabul etme eğilimi ele alındı. Prof. Dr. Ali Murat Kırık, bu durumu “insanlığın sonunu getirecek en büyük sorunlardan bir tanesi” olarak nitelendirdi. Kırık, yapay zekanın ideolojik olarak yönlendirildiğini spesifik örneklerle açıkladı:

“Bugün mesela Çin menşeli (yapay zekaya) ‘Çin katliam mı gerçekleştiriyor?’ diye soralım… diyor ki ‘hiçbir şey yok bu konuyla ilgili.’… (Amerikan menşeli olana) ‘İsrail Gazze’de zulüm gerçekleştiriyor’ dediğinizde, ‘Maalesef olaylar yanlış algılanıyor. Çünkü 7 Ekim’de Hamas saldırdı ve bundan sonra İsrail kendini savunmaya geçti’ şeklinde cevap veriyor.”

Kırık, eski bilgi edinme yöntemleriyle farkı şöyle ortaya koydu: “Önceleri ansiklopediler vardı. Daha sonra internet geldi. En azından orada internette bir araştırma sorgulama yapabiliyorduk. Farklı bir kaynakta başka bir bilgiyi görebiliyorduk ve böylelikle yine biz kıyas ve mukayese edebiliyorduk.”

Yapay zeka uygulamalarının bu “karşılaştırma” imkanını ortadan kaldırdığını belirten Kırık, bunun “brain rot” (beyin çürümesi) kavramıyla ilişkilendirilebileceğini vurguladı: “İstenen belki de buydu. İnsanların araştırmaması, sorgulamaması, beynini zihnini kullanmaması… Sorgulamadan, araştırmadan ‘kopyala-yapıştır’ kültürünü artık tamamen hayatımızın merkezine sokmamız, geleceğimiz açısından tehlike çanlarının çaldığını gösterir.”

MİLYARLARCA DOLARLIK TEKNOLOJİ NEDEN “ÜCRETSİZ”?

Gazeteci Ömer Can Talu’nun “Bu şirketler ciddi zararlarda… O zaman burada başka bir tablo karşımıza çıkıyor” tespiti üzerine Prof. Kırık, bu teknolojilerin neden “ücretsiz” sunulduğunu açıklayarak, “Tatlı su kullanıyor yapay zeka. Neden? 25 soru, yarım litre suyun tüketilmesine sebebiyet veriyor. Böyle bir maliyet varsa neden insanlığa ücretsiz bir şekilde bunları sunsun?” dedi. Prof. Kırık, bu durumun arkasında jeopolitik bir ajanda olduğunu iddia etti:

“Zarar eden bir işletmenin sürdürülebilirliği söz konusu olamaz. O zaman ne yapıyorsun? Diyorsun ki ‘İsrail ben sana destek veriyorum.’ İsrail’in şu an OpenAI firmasına ciddi bir bağış yaptığını görüyoruz.”

ÇOCUKLAR DOĞRUDAN HEDEFTE: GROK’TAKİ “+18 CİNSEL İÇERİK” SKANDALI

Programdaki en sarsıcı başlıklardan biri, Prof. Dr. Ali Murat Kırık’ın Elon Musk’a ait Grok uygulamasında tespit ettiği büyük tehlike oldu. Kırık, bu uygulamada hiçbir yaş sınırlaması veya eklentiye gerek olmadan, çocukların dahi tek tuşla ulaşabileceği bölümlerin bulunduğunu açıkladı: “Bildiğiniz +18 sohbetler gerçekleştiren bir uygulamadan bahsediyoruz. Normalde yapay zekanın bir filtreleme özelliği vardır… Burada tam tersi.”

Bu bölümün çocukları tuzağa düşürmek için “oyunlaştırılmış” gibi göründüğü konusunu da ele alan Kırık: “Sanki oyunlaştırılmış gibi… yanlarda da böyle alev çıkan şeyler var. İşte karakter böyle cinsel konuşmalar yaptığında yönlendiriyor ve kalpler çıkmaya başlıyor.”

Prof. Kırık, bu uygulamanın kullanıcıları “Seni davetkar bir şekilde… ‘Şimdi seninle bir kahve içsem ne kadar güzel olur. Şimdi diyor seni hayal ediyorum. Keşke birlikte olsaydık’ diyor” gibi ifadelerle manipüle ettiğini belirtti. Kırık, bu durumun “pedofili noktasında, zihinsel ve fiziksel gelişim noktasında ciddi bir tehdit” olduğunu vurgulayarak ebeveynlere şu kritik tavsiyede bulundu:

“Yasakçı bir zihniyete bürünmeye gerek yok. Uzak tuttuğunuz an baskıcı bir aile imajı çizersiniz. Zaten o dijital oyunlar aracılığıyla çocuklarınızı manipüle etmek isteyen bir sürü insan var. Onların kucağına atmış olursunuz. O yüzden dostane, arkadaşça samimi, sıcak bir aile içi iletişim kurulmalı.”