Özel okul fiyatlarındaki artış tartışmaları sürerken, Milli Eğitim Bakanlığı “fahiş fiyat” talep eden bazı özel okullara soruşturma başlatıldığını duyurdu.
Özel Okullar Derneği Başkanı Zafer Öztürk, BBC Türkçe‘ye fiyatlardaki artışı değerlendirdi, eleştirilere yanıt verdi.
2025-2026 eğitim öğretim döneminde özel okulların ara sınıflardaki resmî artış oranı yüzde 54,8 olarak belirlendi.
Bazı okullarda yasal artış sınırı aşılmasa bile, okul ücretlerinin yıllık 700-800 bin liraya ulaştığı, bazılarının 1 milyon TL ve üzerine çıktığı görüldü.
Şu ana dek açıklanan rakamlara göre, Eylül 2025’te başlayacak yeni eğitim öğretim döneminde özel okulların yıllık fiyatı 300-350 bin liradan başlayıp 1– 1,5 milyon liraya kadar çıkabiliyor.
BBC Türkçe’ye konuşan Türkiye Özel Okullar Derneği (TÖZOK) Başkanı Zafer Öztürk, yasal sınırın üzerinde zam yapmanın mümkün olmadığını, velilerin kendi bütçelerine göre okul belirleme özgürlüğü olduğunu söylüyor.
İyi tanınan vakıf okulları ve kolejler de dahil 1.500 üyesi bulunan TÖZOK, sektörün önemli bir kısmını temsil ediyor.
“OKULLARIN KAPISINDA KAYIT KUYRUĞU VAR”
Öztürk, özel okulların yasal sınırı keyfi olarak aşıp ücret artışı yapamayacağını, aksi halde MEB’in gereğini yapacağını savunuyor.
Özel okullara yöneltilen “fahiş fiyat” eleştirilerine karşı ise velilerin seçme özgürlüğü olduğunu kaydediyor.
Bütün özel okulların ücretlerinin 1 milyon olduğuna dair medyada ve kamuoyunda algı yaratıldığını, bahsi geçen okul sayısının 25-50’yi geçmediğini ve bu okulların kapısında “kayıt kuyruğu” olduğunu söylüyor:
“On iki bin özel okul arasında 1 milyon – 1,5 milyon ücretli okulların sayısı 25-30, bilemediniz 50’dir. Kaldı ki bu okullar sınavla öğrenci alırlar, kontenjanları sonuna kadar doludur ve velilerimiz kapılarında kuyruğa girer.”
Öztürk, bugün devlet okulunda okuyan bir öğrencinin devlete maliyetinin bile yıllık neredeyse 200 bin TL olduğunu belirtiyor:
“Eğer velilerimiz özel okul fiyatlarının çok pahalı olduğunu düşünüyorlarsa, kayıt özgürlükleri var. Fiyatları yüksek bulan velinin, kendisine başka bir okul bulması gerekir. İllaki kendi bütçelerine göre başka bir kurum vardır diye düşünüyorum.”
“Ayrıca kurumlar, velisinden alamayacağını düşündüğü bir rakamı açıklamaz. Ya da mutlaka bu rakam için dayanakları vardır. Veli bu dayanakları da okula sorabilir.”
‘ÖZEL OKULLAR GÜNAH KEÇİSİ İLAN EDİLİYOR’
Özel okulların eğitim ve materyal ücretleri, senede bir kez, bir sonraki eğitim öğretim yılını kapsayacak şekilde belirleniyor.
Hiçbir özel sektörde bulunmayan düzenlemelerin özel okullar sektöründe uygulandığını söyleyen Öztürk, bu sebeple pandemiden bu yana 2 bin 500 okulun kapandığını söylüyor.
2021-2022 ve 2023 yıllarında; personel giderleri yüzde 480 artarken, özel okul ücretlerinin zam kısıtlaması sebebiyle yüzde 260 arttığını belirtiyor.
Öztürk, 2023-2024 eğitim öğretim yılında büyükşehirlerdeki özel okullara talepte yüzde 10-15 civarında düşüş görüldüğünü, Anadolu’daki özel okullarda bu oranın daha yüksek gerçekleştiğini söylüyor.
“ÖZEL OKULLAR SEBEP DEĞİL SONUÇTUR”
Ancak 2025-2026 döneminde, tüm fiyat eleştirilerine rağmen, talepte herhangi bir düşüş beklenmediğini kaydediyor:
“Mevcut ekonomik krizin sebebi biz değiliz. Özel hastane fiyatlarına herhangi bir tepki yokken, özel okullara neden ortak bir müdahale var, anlamakta ciddi güçlük çekiyorum.”
“Haksız olan ve sistemi suistimal eden kurumlar mutlaka olmuştur. Ne yazık ki son yıllarda sadece kâr amacıyla bu sektöre girenler oldu. Bugün yaşadığımız bu krizi biraz da bundan dolayı yaşıyoruz. Veliler okul seçerken, mutlaka okulun öğretmeniyle görüşsünler. Okulun öğretmeni gülümseyebiliyor mu, ona baksınlar.
“Ama özel okulların medyada sürekli ücret artışları üzerinden günah keçisi ilan edilmesi kabul edilemez. Okulların ciddi bir kısmı, bu ekonomik krizler döneminde kendi üstlerine düşeni yaptılar.”
Öztürk ayrıca, yıllar içinde özel okullara artan talebin de mevcut eğitim sisteminin bir sonucu olduğunu söylüyor:
“Neden özel okulları tercih ediyoruz? Sistemde 18,5 milyon öğrenci var. Bunun sadece 1,5 milyonu özel okullara gidiyor. Özel okullar gündemi tamamen işgal ederken, 17 milyonla ilgili hiçbir şey konuşulmuyor. Özel okullar bir sebep değil, sonuçtur.”
“ÖĞRETMEN MAAŞLARI, EĞİTİM PROGRAMLARI, KİRA, BAKIM VE VERGİLER”
Özel okullara getirilen eleştirilerden biri, uzun ve yoğun çalışma saatlerine karşın asgari ücret ve civarında seyreden öğretmen maaşları.
Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası, 2024 yılının Mayıs ayında günlerce TBMM önünde taban maaş ve güvenceli çalışma talepleri için eğitim nöbeti tutmuştu.
Öğretmenlerin eğitim nöbeti, 26 Mayıs’ta Ankara’daki sert polis müdahalesinin ardından çeşitli kentlere yayılmıştı.
Öztürk, özel okulların en büyük giderini yüzde 65-70 oranında öğretmen ve çalışan maaşlarının oluşturduğunu söylüyor.
📣 Asgari ücret düzenini kabul etmiyoruz!
Taban Maaş hemen!⛔️ Yeni asgari ücretin açıklanmasıyla birlikte taban maaş talebimiz ve onun hayata geçme zorunluluğu bir kez daha tescillendi. Eğitim Nöbeti sonrasında devam eden görüşmelerde alınan mesafe, artık somut bir… pic.twitter.com/frdDNBHSL5
— Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası (@ogretmensendika) December 24, 2024
TÖZOK’a kayıtlı okullarda ise öğretmenlerin en az kamudaki denkleri kadar maaş aldıklarını ekliyor:
“Gelecek sene kendi bölgemdeki öğretmenlerin [İstanbul] resmi okul dengi altında maaş almayacağını düşünüyorum.”
“Hali hazırda bu sene bile bizim okullarımızdaki öğretmen maaşları, kamudaki maaşların kesinlikle altında değil.”
“Geçmişte, özel okul ücretlerine getirilen kısıtlamalardan ötürü öğretmenlerimize hakkı olan ücret artışını veremedik. Bu yüzden kapanan okullar da oldu.”
“O dönem [kısıtlamaları destekleyen] velileri uyardık, kurumların öğretmenlere emeğinin karşılığını veremeyeceğini söyledik, ilgilenmediler.”
Öztürk’e göre öğretmenlerin maaşlarının yanı sıra okullarda kullanılan eğitim programları, öğretmenlere verilen eğitimler, binaların bakım ve kiraları ve yüksek vergiler de gider kalemlerini oluşturuyor.
Öztürk, maaşlar konusunda özel okulların üzerindeki vergi yükünün kamudan çok daha fazla olduğunu söylüyor:
“Bizim öğretmenlerimizin maaşı, devlet okullarındaki maaşlara göre yüzde 40 daha fazla vergi dilimi içeriyor.”
“Bugün net 35 bin lira maaş alan bir öğretmenin özel okullara 52 bin TL brüt maliyeti varken, devlette aynı maaşı alan öğretmenin devlete maliyeti aşağı yukarı 42 bin TL.”
MEB’DEN ‘FAHİŞ FİYAT’ SORUŞTURMASI
MEB’in 20 Ocak’ta yaptığı açıklamaya göre, fahiş fiyat artışı yaptığı tespit edilen bazı özel okullara inceleme soruşturma başlatıldı.
Bazılarının “etüt, kitap-kırtasiye, kıyafet ve yemek ücreti” ilanlarının da ilgili mevzuatlara aykırı oranlarda olduğu kaydedildi.
Açıklamada, hangi okullara soruşturma başlatıldığı belirtilmedi.
Bakanlığın bilişim sisteminde (MEBBİS) yer alan son iki yıla ait verileri incelendiği kaydedildi.
Bu kapsamda, “yasal sınırın üzerinde artış talebinde bulunan, kademe başlangıç sınıflarına fahiş fiyat uygulayan ve eğitim dışındaki hizmetleri almaları için velileri zorlayan özel okullar” belirlendi.
Açıklamada ayrıca, ilgili kanun maddesine göre, özel okulların “sadece kâr amaçlı faaliyet gösteremeyecekleri” hatırlatıldı.
Özel okulların ancak sundukları eğitimin niteliğini artırmak ve yatırımlarının devamına olanak sağlamak amacıyla ücret belirleyebilecekleri kaydedildi.
“FAHİŞ ARTIŞ İFADESİ MUĞLAK”
Özel okullar ara sınıflardaki artış ücreti için yasal sınır uymak zorundayken, kademe başlangıç sınıflarında (okul öncesi 1, 5 ve 9. sınıflar) istedikleri ücreti belirleyebiliyorlardı.
MEB 3 Ocak’ta ilgili yönetmelikte değişiklik yapmış, “Okullar tarafından kademe başlangıçları için belirlenen öğrenim ücretlerinde fahiş oranda artış yapılamaz” hükmü getirilmişti.
Ancak eğitimcilere göre düzenlemedeki “fahiş artış” ifadesi muğlaklık içeriyor.
Bakanlık ayrıca 27 Ocak’ta, özel okulların velilerden “genel gider” ve “diğer ücretler” adı altında ek ücret talep edemeyeceğine dair tüm illere yazı gönderdi.
Bakanlığın açıklamasında, bazı okulların 2025-2026 dönemi için velilerden ek ücret talep eden bu uygulamasının ilgili yasalara aykırı olduğu belirtildi.
Yazıda, okulların belirli bir hizmetin karşılığı olmayan hiçbir ücreti tespit ve ilan edemeyeceğ uyarısı yapıldı.
kaydırmaya devam ederek gündemden son dakika ve magazin haberlerine havadiskolik.com üzerinden anında erişebilirsiniz ve bizi twitter hesabımızdan takip etmeyi unutmayın ! https://x.com/havadiskolik