Türkiye’yi yasa boğan Kahramanmaraş zelzeleleri, binaların yapısal ve zeminsel sağlamlığının ne kadar değerli olduğunu acı deneyimlerle bir kere daha gösterdi.
Depremin akabinde beton testleri müracaatları ağırlaşırken, kimi betonların içinde olmaması gereken gereçlere rastlandı.
Beton numuneler, özel makinelerle test ediliyor
Kadıköy Belediyesi’ne ilişkin beton ve taban laboratuvarında, ilçede inşaat faaliyetlerine devam edilen yapıların ve ilçe sakinlerinin müracaatları sonucu binalarından alınan numunelerin sarsıntı risk tespitine yönelik incelemeleri gerçekleştiriliyor. İnşaat faaliyetleri devam eden binalardan alınan beton numuneler, su dolu havuzlarda 7-28 gün bekletildikten sonra, özel makinelerle test ediliyor.
Laboratuvarda eski binalara dair örnekler de ilçe sakinlerinin müracaatları üzerine inceleniyor. Merkezde, çoğunluğu eski binalardan alındığı görülmüş numunelerdeki deniz kabuğu, deniz taşı ve birtakım kusurlu uygulama gerçekleştirilmiş yeni inşaatlara dair örneklerde gazete kupürü, strafor köpüğü, tahta üzere gereçlere rastlandığı görüldü. Laboratuvar yetkilileri, müracaatların eski binaların yanı sıra yeni binalarda da arttığını bildirdi.
Deprem sonrası inceleme talepleri yüzde 90 arttı
Kadıköy’deki çalışmalar ve incelemelerle bilgi veren Kadıköy Belediyesi Beton ve Yer Laboratuvarı sorumlusu Menekşe Perdi, şunları söyledi:
“Depremden sonra genel olarak bir inceleme talebi artışı var. Eski yapılardan olduğu üzere yeni yapılardan da vatandaşlarımız huzursuz olmuş durumda bizlere müracaat ediyorlar. Şu anda bize gelen inceleme taleplerinde yüzde 90’lık olağandışı bir artış var. Yeni yapılan binalarda oturan vatandaşların yapıları iskân evraklı ve beton kontrolleri, yer etütleri yapılmış, bu süreçte bir yapı kontrol şirketinde denetlenmiş ve ilgili bakanlıkta dokümanlı halde ise, korkmamaları gerekiyor.
“Vatandaşımız müracaat yaptığında alandaki belediye gruplarımız binaya ilişkin belli noktalardan beton örnekleri alıyor. Daha sonra burada çalışma yapılarak belge haline getiriliyor. Biz bunları bakanlık sistemine şayet riskli yapı ise, taranıp Tapu Müdürlüğü’ne teslim edip, gerekli bilgileri veriyoruz. Riskli ve yıkım gerekiyorsa başlıyor.”
Eski yapılarda deniz kabuğu ve deniz kumu daha fazla
“Kat sayısına nazaran değişiklik gösterse de genelde yapıların bodrum ve giriş katlarından örnek alıyoruz”
diyen Perdi, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yapılarında önemli manada çatlak, betonda patlama görenler dilekçe ile müracaat ettiklerinde, yetkililer noktada inceleme gerçekleştiriliyorlar. Eski binalarda, standartlara uygunluk kelam konusu değil.
“Bu yapılarda c8-c10 üzere beton yapılarıyla karşılaşıyoruz. Yeni inşaatlarda ise asgarî c25 tipi beton kullanılıyor. Kadıköy’de ise bu ortalama c35-40, oluyor. Eski yapılarda ve mevcut binalara dair numunelerde c8-c10 beton tiplerinde, deniz kumu, deniz kabuğu üzere kesimlere sıklıkla rastlıyoruz. Şu anda zelzele bölgesi dediğimiz yerlerde kullanılması gereken beton sınıfı asgarî c25’tir. Bu c8 ve c10 üzere sınıflandırmalar, betonun taşıma gücünü tabir ediyor.”