İYİ Parti’den bütçeye 680 sayfalık karşı görüş: ‘Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ‘Kürdistan’ adıyla bir idari bölge yoktur’

İYİ Parti Genel Kurul’da görüşülen 2026 yılı bütçesine ilişkin 680 sayfalık karşı görüş hazırladı. PKK ve ‘Öcalan’ ifadelerinin küçük yazılarak, üstünün çizildiği metinde Anayasa ve kanunlara aykırı ifadelerin Meclis çatısı altında kullanılmasına tepki gösterildi. Metinde “Gazi Meclis çatsı altında DEM Parti milletvekillerinin sıkça başvurduğu Kürt illeri, Kürdistan bölgesi”gibi ifadeler ile Türkiye Cumhuriyet’nin Anayasa ve kanunlarında yer almayan idari olarak tanımlanmamış isimleri (Dersim, Amed vb.) resmi şehir adlarının yerine kullanmaları Anayasa’nın 3’üncü maddesinde güvence altına alınmış olan devlet bölünmez bütünlüğünü ve üniter yapısını hedef alan açık bir meydan okumadır. Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ‘Kürdistan’ adıyla bir idari bölge yoktur” denildi.

İYİ Parti, TBMM Genel Kurulu’nda görüşülen 2026 yılı bütçesine ilişkin 680 sayfalık kapsamlı bir karşı görüş hazırladı. Belgede, terör örgütü PKK ve örgütün elebaşı Abdullah Öcalan isimlerinin küçük harflerle yazılıp üzerlerinin çizildiği dikkat çekti. Parti, metinde Anayasa ve kanunlarda karşılığı bulunmayan ifadelerin Meclis çatısı altında sıkça kullanılmasına sert tepki gösterdi. Karşı görüşte, DEM Partili milletvekillerinin Genel Kurul’da dile getirdiği “Kürt illeri”, “Kürdistan bölgesi”, “Amed”, “Dersim” gibi ifadelerin Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’na aykırı olduğu vurgulandı.

ANAYASAYA AYKIRI, AÇIK BİR MEYDAN OKUMA

Metinde, “Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde ‘Kürdistan’ adıyla bir idari bölge yoktur. Bu tür ifadeler, Anayasa’nın üçüncü maddesiyle güvence altına alınan devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü hedef alan açık bir meydan okumadır” denildi. Karşı görüşte, resmi coğrafi tanım niteliği taşımayan isimlerin Meclis çalışmalarında ısrarla kullanılmasının anayasal düzene uygun olmadığı vurgulandı. Metinde şu ifadeler yer aldı:

“‘Amed’, ‘Dersim’ gibi isimlerin idari ve hukuki karşılığı yoktur. Bunlar siyasi nitelikli söylemlerdir. Parlamento çalışmalarının anayasal düzene sadakat yükümlülüğü gözetilerek yürütülmesi gerekir. Ülkenin toprak bütünlüğünü kavramsal olarak dahi parçalamayı ima eden ifadelerin Genel Kurul’da tekrarlanması kabul edilemez.”

İYİ Parti, Anayasa Mahkemesi kararlarında da devletin bölünmez bütünlüğünü zedeleyen siyasi çağrışımların demokratik düzen için tehdit olarak tanımlandığını anımsattı.

‘ELEŞTİRİMİZİN MUHATABI KÜRT VATANDAŞLARIMIZ DEĞİL’

Parti, değerlendirmelerinde kullanılan sert dilin etnik kimliklere yönelik olmadığının altını çizdi:

“Eleştirimiz asla Kürt vatandaşlarımıza değildir. Sorun, Türkiye Cumhuriyeti’nin resmi idari yapısını yok sayan ve devletin üniter yapısını hedef alan siyasi söylemlerdir. Türkiye’de herkes eşit yurttaşlık hakkına sahiptir. Bu eşitliğin teminatı da devletin üniter yapısıdır.”

TBMM ROZETİNİN TAKILMAMASINA TEPKİ: ‘BU SİYASİ BİR TUTUMDUR’

İYİ Parti, bazı DEM Partili milletvekillerinin TBMM rozetini takmamasının da siyasi bir tercih değil, “bilinçli bir duruş” olduğunu belirtti. Metinde, “TBMM’nin onurunu ve devletin egemenliğini temsil eden Türk bayrağı rozetinden uzak durmak, millet birliğini oluşturan kurucu değerlere mesafe koyma iradesidir” denildi.

‘TBMM’NİN ONURU İMRALI’YA TAŞINAMAZ’

Karşı görüşün en dikkat çeken bölümlerinden biri, İmralı’ya gönderilen heyete yönelik sert eleştiriler oldu. İYİ Parti, bu adımı “Cumhuriyet tarihinin en karanlık sayfalarından biri” olarak niteleyerek karşı görüşte şu ifadelere yer verdi:

“Türkiye Cumhuriyeti Devleti onlarca yıl boyunca terörle mücadelede binlerce evladını şehit vermiştir. Böyle bir devletin teröristbaşı abdullah öcalan’ın bulunduğu adaya heyet göndermesi izah edilemez. Bu girişim millet vicdanında karşılık bulmaz, şehitlerimizin hatırasıyla bağdaşmaz.”

Parti, İmralı sürecinin TBMM Başkanlığı tarafından yönlendirilmesini, AKP–MHP–DEM oylarıyla kapalı oturumlarda ilerletilmesini ve “İmralı’ya gidilmeli” söylemini “TBMM iradesini terör örgütlerinin ajandasına meşruiyet devşiren bir platforma dönüştürmek” olarak değerlendirdi.

‘MİLLİ EGEMENLİĞE SÜRÜLMÜŞ KARA LEKE’

Açılım süreci kapsamında Meclis’te kurulan araştırma komisyonu üyelerinin terör örgütü elebaşı Abdullah Öcalan’la görüşmek üzere İmralı’ya gidişinin “milli egemenliğe vurulmuş ağır bir darbe” olduğu belirtilerek “Şehitlerimizin kanıyla kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti, siyasi pazarlıklar uğruna bir terör örgütü liderinin bulunduğu adaya heyet gönderemez. Bu girişim, devlet aklıyla bağdaşmaz” denildi.

‘DERVİŞOĞLU’NA YÖNELİK TEHDİTLER MECLİS’E YÖNELİK BİR SALDIRIDIR’

Metinde, İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu’na yönelik tehditlere de yer verildi. Söz konusu tehditlerin “bireysel değil, parlamenter demokrasiye yönelik bir saldırı” olduğu belirtilerek, yürütmenin ve Meclis makamlarının yeterli tepki vermemesi eleştirildi.

ANAYASA TARTIŞMALARI: ‘400 OY İDEAL’ SÖZLERİNE TEPKİ

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un “Anayasanın 400 oyla geçmesi ideal olur” sözleri de karşı görüşte yer aldı. İYİ Parti bu yaklaşımı, anayasa yapımını “sayı üstünlüğüne indirgemek” olarak nitelendirdi:

“Anayasa, iktidarın kendi konfor alanını genişleteceği bir metin değildir. Kurucu milli iradeyi temsil eden bir mutabakat belgesidir. Türkiye, iktidarın kendi ömrünü uzatma amacıyla rehin alınamaz.”

‘KAPALI OTURUMLARIN GEREKÇESİ İNANDIRICI DEĞİLDİR’

Karşı görüşte, komisyon toplantılarının “bakanların daha rahat konuşması” gerekçesiyle kapalı yapılmasının “milli egemenlik ilkesiyle bağdaşmadığı” kaydedildi. İYİ Parti, “Toplantı içeriklerinin İmralı’ya veya Kandil’e ulaşıp ulaşmayacağı bilinmezken, halkın bilgilendirilmemesi kabul edilemez” değerlendirmesinde bulundu.