İsrail’de seçim yasasında kritik değişiklik: Hedef, Arap partiler mi?

Haaretz’in Noa Shpigel imzalı haberine göre, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun liderliğindeki Likud Partisi, 2019 seçimlerinde Arap bölgelerindeki sandıklara bin 200 gizli kamera yerleştirerek ‘seçimlerin usulünü denetleme’ iddiasıyla hareket etmişti.

O dönem Arap partisi Balad’ın başkanı olan Cemal Zahalka, bu adımın seçmeni korkutmayı ve sandığa gitmesini engellemeyi amaçladığını söylemişti. Likud’un birlikte çalıştığı bir strateji şirketi ise Arap vatandaşlarının katılım oranının yarı yarıya düştüğünü duyurmuştu.

Bugün ise en geç 14 ay içinde yapılması beklenen seçimler öncesinde benzer, hatta daha kapsamlı müdahalelerin gündemde olduğu konuşuluyor.

İsrail Demokrasi Enstitüsü, geçmiş seçimlerin genel olarak temiz geçtiğini ancak siyasi kutuplaşma, popülizmin yükselişi ve kamuoyunun seçimlere güveninin zayıflaması nedeniyle 2026 seçimleri için endişelerin arttığını vurguluyor.

YASA DEĞİŞİKLİKLERİYLE ARAP ADAYLARA BARAJ

Meclis gündemindeki en dikkat çekici tasarılardan biri, Likud’lu Koalisyon Başkanı Ofir Katz’ın teklifiydi.

Bu düzenleme ile Arap adayların doğrudan İsrail’i desteklememesi bile terör destekçiliği sayılarak diskalifiye edilmelerinin önü açılacak. Ayrıca Yüksek Mahkeme’nin onayı olmadan da adaylar seçim kurulunca saf dışı bırakılabilecek.

Siyasi analistler, bu adımların Arap partilerini ya tamamen yasaklamak ya da etkisiz hale getirmek amacı taşıdığını belirtiyor.

Meclisteki başka tasarılar da İsrail boykotunu savunanların adaylıktan men edilmesini barındırırken, seçim sürecine olan güven de zedeleniyor.

SEÇİMDEN AYLAR ÖNCE AYRIŞMA VE PROPAGANDA

Demokrasi Enstitüsü araştırmacılarına göre, sosyal medya üzerinden sahte hesaplarla yürütülen manipülatif kampanyalar, özellikle Arap seçmenleri hedef alan sahte haberler ve dedikodular, seçime katılımı baskılamakta etkili görünüyor.

Aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in polis teşkilatı üzerindeki etkisi, özellikle Arap bölgelerinde ‘aşırı denetim’ veya tam tersi ‘yetersiz güvenlik’ uygulamaları yoluyla seçmeni caydırma riski taşıyor. Arap toplumundaki şiddet olaylarının önlenememesi de katılımı düşürebilir.

Arap seçmen katılımının yüzde 55–65 seviyesinden yüzde 50’ye düşmesi bile, sağ partilere fazladan bir milletvekili kazandırabilir.