İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Zarif’in İstifa Niyeti
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın kararnamesiyle 2 Ağustos’ta ülkenin Stratejik İşlerden Sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcılığına atanan eski Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, istifa etme niyetini kamuoyuna duyurdu. Zarif’in bu olası ayrılışının, hükümetin yeni kabinesinin kurulmasına dair yaşanan anlaşmazlıklardan kaynaklandığı düşünülüyor.
Zarif, istifa niyetine ilişkin olarak şu ifadeleri kullandı: “Bugün Sayın Pezeşkiyan, 14. Hükümetin bakanlarının isimlerini Parlamento’ya sundu. Hepsine başarılar diliyorum. Hükümet üyelerini seçmenin Cumhurbaşkanına ait bir hak olduğunu ve yürütme konseyi ile komitelerin danışma organları olduğunu defalarca vurguladım. Bana bu yeni deneyime katılma fırsatını sundukları için onlara minnettarım. Ayrıca, sonuçları Sayın Cumhurbaşkanı’na sunabilmemiz adına dört hafta boyunca gece gündüz çalışan, binden fazla adayı inceleyen komitelerdeki ve yürütme konseyindeki arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.”
Zarif, “Çalışmamın sonucundan memnun değilim ve söz verdiğim gibi komitelerin uzman görüşlerini, kadınların, gençlerin ve etnik grupların varlığını doğru bir şekilde ayarlayamadığım için üzgünüm. Ancak bu, kusurlu bir ilk deneyimdi ve şüphesiz gelecekte iyileşecektir. Diğer sorunlarla birlikte üniversitedeki yoluma devam etmemi sağladı. İç politikadaki gelişmeleri takip edemediğim için İran’ın büyük halkından özür diliyorum. Bazıları benim hassas biri olduğumu düşünüyor ama geçtiğimiz on iki yılda benzeri görülmemiş saldırılara karşı birçok iddia sahibinden daha fazla sabır ve direnç gösterdiğimi düşünüyorum. Ancak halkın tutum ve kaygıları konusunda çok hassasım.” şeklinde ekledi.
Zarif, istifa kararını açıklarken, “Bazı cumhurbaşkanı yardımcılığı görevlerinin hala boş olduğunu ve bunun işaret ettiği eksiklikleri biraz olsun telafi etmeye yardımcı olacağını umduğunu” ifade etti. Ayrıca, yeni hükümetin temsilcilerine başarılar dileyerek, kabine adaylarının seçimine katılma fırsatı verdiği için Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’a teşekkür etti.
Kabine Listesi Meclis’e Sunuldu
Pezeşkiyan, kabinesinde yer almasını istediği 19 ismi Meclis’e sundu. Meclis’e sunulan kabine listesinde, Dışişleri Bakanı olarak eski Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani döneminde Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Başmüzakereci olarak görev yapan Abbas Arakçi yer aldı. İçişleri Bakanlığı’na ise eski Uyuşturucuyla Mücadele Teşkilatı Genel Sekreteri ve eski Devrim Muhafızları Ordusu komutanlarından Tuğgeneral Mumini aday gösterildi.
- Savunma Bakanlığı: Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Tuğgeneral Aziz Nasırzade
- İstihbarat Bakanlığı: Mevcut Bakan İsmail Hatib
- Yol ve Şehircilik Bakanlığı: Kadın mimar Ferzane Sadıki
Kabine listesi için, muhafazakarların çoğunlukta olduğu Meclis’te bir hafta sürecek görüşmelerin ardından güven oylaması yapılması bekleniyor.
Mohammed Cevad Zarif Kimdir?
Cevad Zarif, 1960 yılında İran’ın başkenti Tahran’da dünyaya gelmiştir. Lisans ve yüksek lisans eğitimini San Francisco’daki Eyalet Üniversitesinde uluslararası ilişkiler alanında tamamlayan Zarif, doktorasını Colorado eyaletindeki Denver Üniversitesinde uluslararası hukuk ve politika alanında almıştır. Tahran Üniversitesinde uluslararası hukuk profesörü olarak görev yapan Zarif, diplomatik kariyerine 1979’da İran’ın San Francisco Konsolosluğunda başlamıştır.
1992-2002 yılları arasında 10 yıl boyunca Dışişleri Bakanlığı Uluslararası ve Hukuk İşleri Yardımcılığı görevinde bulunmuş, 2002-2007 yıllarında ise İran’ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilciliği görevini yürütmüştür. Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin göreve gelmesinin ardından, 15 Ağustos 2013’te Dışişleri Bakanı olarak atanmıştır. Zarif, Ruhani’nin kurduğu iki hükümette de bu görevi yerine getirmiştir.
Zarif, İran ile BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi (ABD, İngiltere, Çin, Fransa ve Rusya) ve Almanya arasında yaklaşık 3 yıl süren müzakerelerin sonucunda, Temmuz 2015’te imzalanan ve Ocak 2016’da yürürlüğe giren “nükleer anlaşma” olarak bilinen Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (KOEP) mimarlarından biri olarak öne çıkmıştır.