Dinmeyen acı, Hocalı Katliamı…
Hocalı Katliamı’nın üzerinden 31 yıl geçti ama acısı bugün de Azerbaycanlıların kalbinde tazeliğini koruyor.
Her yıl Hocalılıları mağlup halk olarak anan Azerbaycanlılar, ordularının 2020’de 44 gün süren 2. Karabağ Savaşı’nda kazandığı zafer hasebiyle 3 yıldır şehitlerini galip bir halk olarak anıyor.
Hiçbir vakit unutulmayacak
İnsanlık tarihine kara bir leke olarak yazılan bu katliam, hiçbir vakit unutulmayacak olsa da işgal altındaki toprakların kurtarılması, Azerbaycanlıların kalbine su serpti. Azerbaycanlıların artık tek istediği, Hocalı Katliamı’nın faillerinin yargı önüne çıkartılması ve adaletin yerini bulması.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla Azerbaycan’a karşı toprak argümanında bulunmaya başlayan ve taarruza geçen Ermeniler, 1991’in son günlerinde ablukaya aldıkları, bölgenin tek havaalanına sahip ve stratejik ehemmiyet taşıyan Hocalı’yı işgal için harekete geçti.
Ermeniler, 3 koldan birden saldırdı
Aylar süren taarruzlarını 25 Şubat 1992’de ağırlaştıran Ermeniler, gece Sovyet Rus ordusunun o vakit Hankendi’de bulunan 366. motorize alayının da yardımıyla üç koldan saldırdı.
Sadece işgalle yetinmeyen Ermeniler, sivilleri toplu halde katlederek, esirlere acımasızsa azap yaparak 20. yüzyılın en kanlı katliamlarından birini gerçekleştirdi.
106’sı bayan 63’ü çocuk, 613 Azerbaycanlı katledildi
Daha evvel 7 bin kişinin yaşadığı Hocalı’da savunmasız durumdaki 106’sı bayan, 70’i yaşlı, 63’ü çocuk 613 Azerbaycan vatandaşı hayatını kaybetti. Katliamdan 487 kişi ağır yaralı kurtuldu, Ermeni güçleri 1275 kişiyi esir aldı, bunların 150’sinden hala haber alınamadı.
Katliamda 8 aile büsbütün yok edildi, 25 çocuk her iki ebeveynini, 130 çocuk ise ebeveynlerinden birini kaybetti.
Katledilenlerin isimli tıp muayeneleri ve şahit sözleri, Hocalı sakinlerinin baş derilerinin soyulması, kurak, burun, cinsel organlarının kesilmesi, gözlerinin çıkartılması üzere bayan, yaşlı ve çocuk ayrımı yapılmaksızın akıl almaz azaplara maruz kaldığını açıkça kanıtlıyor.
Boynu vurulanlar, karnı süngülenen gebe bayanlar…
Katliamın kurbanları ortasında boynu vurularak, yakılarak katledilenlerin yanı sıra karnı süngülenen gebe bayanlar da var. O devirde çekilen imgeler ve fotoğraflar, katliamın büyüklüğünü ortaya koyuyor.
Azerbaycan’a nazaran, Hocalı’da yaşananlar, 1949 Cenevre Sözleşmeleri’nin, Birleşmiş Milletlerin (BM) Soykırım Kabahatinin Önlenmesi ve Cezalandırılması Kontratı, Sivil ve Siyasi Haklar Kontratı, Azap ve Öbür Zalimane, İnsanlık Dışı yahut Onur Kırıcı Muamele yahut Cezaya Karşı Mukavele, Çocuk Hakları Kontratı üzere çok sayıda kontratın önemli ihlali manasına geliyor.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 tarihli kararında Hocalı’da yaşananlar, savaş cürümleri yahut insanlık aleyhine kabahatlerle eş paha hareketler olarak görüldü.
18 ülkenin parlamentosu soykırım olarak kabul etti
Bugüne kadar 18 ülkenin parlamentosu ve ABD’nin 24 eyaletinin meclisi, Hocalı’da yaşananları kınayan ve soykırım olarak gören kararları kabul etti.
Hocalı’da yaşananları dünyaya duyurmaya devam eden Azerbaycan, milletlerarası toplumdan hatalıların cezalandırılmasını istiyor.
İşte Hocalı Katliamı’ndan çarpıcı kareler…
