Haydarpaşa Garı eylemi 717. gününde: ‘Kültür ve sanat maskesiyle kamusal alan gasbı’ tepkisi

BTS, Haydarpaşa Garı önünde 717’nci pazar eylemini gerçekleştirdi. Katılımcılar eylem sırasında “Haydarpaşa halka kapatılamaz” ve “Kültürel varlık satılamaz” sloganları attı.

Hazırlanan basın açıklamasını Doç. Dr. Mimar Gül Köksal okudu. Açıklamada Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarına ilişkin projesi “kültür ve sanat” söylemiyle kamusal alanın sermayeye devri olarak nitelendirildi.

“KÜLTÜR ETİKETİYLE SERMAYE MEŞRULAŞTIRILIYOR”

BTS açıklamasında, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un projeye ilişkin kamuoyuna şeffaf bilgi sunmak yerine “meşrulaştırma tiyatrosu” sergilediği ifade edildi.

“Bakan garlarda kültür ve sanat merkezleri kurulacağını söylüyor. Ama biz biliyoruz ki bu söylemler kamusal alanın sermayeye teslim edilmesini ‘kültür’ etiketiyle cilalamaktan başka bir şey değildir” denilen açıklamada, projenin yatırımcısının ve işletmecisinin kim olduğuna, yapılaşma miktarına ve ulaşımın nasıl korunacağına ilişkin hiçbir bilgi paylaşılmadığı vurgulandı.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:

“16 milyonluk bir kentin ana garında 9 hatlı yolu 3’e düşürerek ulaşımı nasıl çözeceksiniz? Demiryolcular nereye gönderilecek? Bu soruların hiçbirine yanıt verilmiyor. Madem bilimsel analizleriniz var, neden hiçbir rapor kamuoyuna sunulmuyor? Nerede bu titizliğin raporları, hangi uzmanlarla çalışıyorsunuz? Şeffaflık yoksa, bilimin adı sadece propaganda olur.

“KORUMA DEĞİL, KAVRAM GASBI YAPILIYOR”

Endüstriyel mirası işçinin emeğini değil, binanın cephesini korumak için, toplumsal belleği halkı değil yatırımcıyı yüceltmek için, kamusal alanı halkın değil, şirketlerin serbest dolaşımı için yeniden tanımlıyorlar. Bu bir kavram gasbıdır.

‘Galataport’u kamusal alan yaptık’ dediniz, turnikeler koydunuz. ‘Emek Sineması’nı koruyacağız’ dediniz, yerine AVM yaptınız. Şimdi aynı senaryoyu Haydarpaşa ve Sirkeci için sahneliyorsunuz.

Hangi tren hatları, hangi sıklıkta gelecek? Marmaray seferleri olacak mı? Birkaç sembolik tren çalıştırarak ‘bakın raylar yerinde’ diyemezsiniz. Siz Haydarpaşa’yı trenlerin değil, sermayenin geldiği bir yere çevirmek istiyorsunuz.”

“ARKA PLANDA KALYON ETKİSİ VAR”

Açıklamada, projenin yatırım ayağında Kalyon İnşaat ve Tasarım Vakfı’nın etkin olduğuna işaret edilerek, Bakanlığın bu konuda sessiz kalmasının “tesadüf olmadığı” belirtildi.

Açıklamada, “Bu proje, kültür-sanat aracılığıyla özel sermaye ortaklıklarının meşrulaştırılma girişimidir. Haydarpaşa bir kez daha rant ve dönüşüm planının hedefindedir” denildi.

Haydarpaşa Garı’nın yalnızca bir bina değil, bir emek mekânı olduğuna vurgu yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

“Yüzlerce demiryolcu burada çalıştı, yaşadı, çocuklarını büyüttü. Şimdi sessizce sürülüyorlar. ‘Müze yapıyoruz’ derken, gerçekte bir emek sınıfını tahliye ediyorsunuz. Gerçek koruma sermayeyi değil, kamusal yaşamı korumaktır.

“Bir müze emeği dışarıda bırakıyorsa, bir kütüphane halkı içeri almayacaksa, bir kültür vadisi trenleri ve demiryolcuları kovuyorsa o kültür değil, yıkımın ve sermayenin dekorudur. Haydarpaşa ve Sirkeci garları trenlerin, demiryolcuların, halkın mekânıdır. Haydarpaşa gardır, gar kalacak.”