TEMA Vakfı, Memleketler arası Biyolojik Çeşitlilik Günü’nde, biyolojik çeşitliliğin tabiatın sıhhatine olduğu kadar insan sıhhatine da çok değerli tesirleri olduğunu vurgularken, insan hayatının tabiat ve tabiattaki canlı çeşitliliği sayesinde var olabildiğini hatırlattı. Vakıf, Türkiye’nin biyolojik çeşitliliğinin tanınması ve ehemmiyetinin fark edilmesi hedefiyle yürüttüğü A. Nihat Gökyiğit Biyolojik Çeşitlilik Projesi’nin farkındalık ve irtibat çalışmaları kapsamında yayınladığı “İklim” temalı görüntüsü ile biyolojik çeşitlilik ve iklimin birbirlerinin ayrılmaz birer modülü olduğuna dikkat çekti.
Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen 22 Mayıs Milletlerarası Biyolojik Çeşitlilik Günü bu yıl, “Tüm ömür için ortak bir gelecek inşa etmek” temasıyla kutlanırken, TEMA Vakfı, ortak geleceğin, lakin her bir canlının ömür hakkının korunmasıyla sağlanabileceğini belirtti. Vakfın İdare Şurası Lideri Deniz Ataç, bugünkü jenerasyonların davranışlarının gelecek jenerasyonların hayat kalitesini direkt etkileyeceğinin altını çizdi.
“Onlar yoksa biz de yokuz”
Her bir canlı ömrünün karmaşık ağlarla birbirine bağlı olduğunu söz eden Deniz Ataç; biyolojik çeşitliliği müdafaanın, lakin bu ağlardaki tüm omurların korunması ile sağlanabileceğini vurguladı. Ataç; “İnsanların su, hava, besin üzere temel gereksinimleri, sıhhati ve refahı, biyolojik çeşitliliğe bağlıdır. Hayvancılık için gerekli yem, kullandığımız güç, ilaç ve daha birçok muhtaçlık, tabiattaki canlılar sayesinde karşılanıyor. Örneğin hala 2 milyardan fazla insan ısınma, ısıtma, pişirme muhtaçlıklarını tabiattan karşılıyor. Yaklaşık 4 milyar insan tabiattan elde edilen ilaçlarla sıhhat buluyor. Başta antibiyotikler olmak üzere yaygın olarak kullanılan 150 ilacın %57’si, kanser tedavisinde kullanılan ilaçların yaklaşık %70’i tabiattan sağlanıyor. İklimin düzenlenmesi, su döngüsü ve atmosferde oksijen istikrarı, canlılar ortasındaki hassas istikrarlara bağlı. Lakin tüm bunlara karşın ne yazık ki birçok vakit tabiatın bize sunduğu bu eşsiz hizmetleri unutuyoruz” dedi.
“Dünyada yaklaşık 1 milyon cinsin jenerasyonu tehlike altında”
Ataç, bugün insanların karasal ekosistemlerin %77’sini (buzul alanlar hariç), denizlerin ise %87’sini çeşitli derecede etkilediğini ve bunun sonucunda toplam bitki varlığının %50, göğüslü çeşitlerinin ise %83 azaldığını söz etti. “Dünyadaki kalan göğüslü varlığının %95’inin yalnızca kültüre alınan hayvanlardan oluşması biyolojik çeşitlilik kaybının tipik bir göstergesi. İnsanların neden olduğu iklim değişikliği, çok avlanma ve yararlanma, kirlilik ve diğer ekosistemlerden getirilen işgalci çeşitler nedeniyle biyolojik çeşitlilik süratle azalmaya devam ediyor. Yalnızca son birkaç yüzyılda omurgalı canlılarda görülen cins kayıpları, geçmiş devirde yaşanan tıp kayıplarının 100 katı oldu” formunda konuşan Ataç, dünyada bilinen ve kıymetlendirme yapılan cinslerin %25’i, yani yaklaşık 1 milyon tıbbın kuşağının tehlike altında olduğunu söyledi.
BM Biyolojik Çeşitlilik Kontratı kapsamında 2030 yılında korunan alanların %30’a çıkarılması hedefleniyor
Bugünkü kuşakların davranışlarının gelecek jenerasyonların ömür kalitesini direkt etkileyeceğini vurgulayan Deniz Ataç, ortak geleceğin fakat her bir canlının ömür hakkını korumaktan geçtiğini, bunun için onların ömür alanlarının korunması gerektiğini söyledi. BM Biyolojik Çeşitlilik Kontratı kapsamında 2030 yılında korunan alanların %30’a çıkarılmasının hedeflendiğine de değinen Ataç; “Ülkemizde korunan alanlar, toplam karasal alanın %10’undan daha az. Ne yazık ki hala biyolojik çeşitliliğin yüksek olduğu kıymetli tabiat alanlarının neredeyse tamamı (%97’si) muhafaza statüsünden uzak. Bir kıta kadar bitki çeşitliliğine sahip olan, biyolojik çeşitliliğin yüksek olduğu ülkemizde en az %30 korunan alan amacına ulaşmak üzere çabucak harekete geçilmesi gerekiyor. Bilinmelidir ki global iktisadın yarısından fazlası doğal varlıklara bağlı, bu nedenle biyolojik çeşitlilik kaybı, ekonomiyi ve refahı etkileyecek en büyük riskler ortasında gösteriliyor. Sürdürülebilir kalkınmanın yolu biyolojik çeşitliliği korumaktan geçiyor” dedi.
Biyolojik çeşitlililiğin hayat sigortamız olduğunun #FarkındaMıyız?
Vakıf, biyolojik çeşitliliğin tabiatın sıhhatine olduğu kadar insan sıhhatine da çok kıymetli tesirleri olduğunu; insan hayatının tabiat ve tabiattaki canlı çeşitliliği sayesinde var olabildiğini vurguladı. Biyolojik çeşitlilik kaybına neden olan her hareketi önlemek ve bu hususta toplumsal şuurun kazanılmasını sağlamak gayesiyle başlattıkları A. Nihat Gökyiğit Biyolojik Çeşitlilik Projesi’ne ise devam eden Vakıf, biyolojik çeşitliliğin korunması için #FarkındaMıyız sorusuyla hazırladıkları görüntüler ile farkındalık ve bağlantı çalışmalarını sürdürüyor. Bu kapsamda daha evvel yayınladığı Şifa temalı görüntüsünün akabinde, Biyolojik Çeşitlilik Günü’nde “İklim” görüntüsünü kamuoyuyla paylaşan TEMA Vakfı, biyolojik çeşitlilik ve iklimin birbirine tesirine dikkat çekiyor.
Hibya Haber Ajansı