Ankara’daki AFAD Uyum Merkezi’nde 14 Şubat’ta yapılan ve 4.5 saat süren Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nda bakanların Kahramanmaraş merkezli zelzelelerle ilgili sunumları değerlendirildi. Kabine toplantısı sonrasında 35 bin 418 kişinin …
Ankara’daki AFAD Uyum Merkezi’nde 14 Şubat’ta yapılan ve 4.5 saat süren Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı’nda bakanların Kahramanmaraş merkezli sarsıntılarla ilgili sunumları değerlendirildi.
Kabine toplantısı sonrasında 35 bin 418 kişinin hayatını kaybettiğini bildiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, sarsıntının yıkıcı tesirlerini ve depremzedelere dayanak programını açıkladı:
* Sarsıntı bölgesindeki yaklaşık 369 bin binadaki 1 milyon 850 bin konut ve iş yeri Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı grupları tarafından incelendi. Birinci belirlemelere nazaran zelzele bölgesinde 47 bin binadaki 211 bin konutun, yıkılmış, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğu tespit edildi. Mart başı prestijiyle 30 bin konutun inşasına çabucak başlıyoruz.
* Zelzelede hayatını kaybedenlerin yakınlarına, acil gereksinimleri için 100 bin lira nakdi yardımda bulunuyoruz. Bankacılık dalımız, 2022 karlarının belirli bir oranını, şu an prestijiyle 50 milyar lira civarında, zelzeleye tahsis ettiler.
* Vergi ertelemelerinden bankacılık düzenlemelerine kadar pek çok ögesi içeren zorlayıcı sebep halinden yaklaşık 638 bin mükellefimiz yararlanacak.
Mart ayına sayılı günler kala enkazın kaldırılıp imar planlarının devreye alınması ve yeni konut inşasına başlanılacak olması sarsıntı uzmanlarının ve hukukçuların haklı reaksiyonunu çekiyor.
Türkiye Barolar Birliği (TBB) ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), Kahramanmaraş merkezli yaşanan zelzele sonrası bölgedeki tüzel süreçleri koordine etmek için “Deprem Uyum Kurulu” oluşturdu.
Adalet Bakanlığı yayınladıkları bir bildiri ile “Deliller toplanmadan enkazlar kaldırılıyor” tezlerine karşılık verdi.
Kamuoyuna yapılan açıklamada Yargıçlar ve Savcılar Şurası (HSK) tarafından 478 Cumhuriyet Savcısı’nın süreksiz yetkiyle zelzele bölgesindeki vilayet ve ilçelerde görevlendirildiği belirtildi.
Aynı açıklamada yıkılan binalarla ilgili yürütülen soruşturma kapsamında cumhuriyet savcısı nezaretinde yapılan eksper ve olay yeri incelemeleri ile numune alma süreçlerinin; Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis vilayetleri ile Hatay’ın Reyhanlı ilçelerinde tamamlandığı söyleniyor.
Cumhurbaşkanı’nın lisana getirdiği sayıları hatırlayalım: “47 bin binada 211 bin konutun, yıkılmış, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğu tespit edildi.”
Bilirkişi incelemesi ve numune alma süreçlerinde inşaat ve jeoloji mühendisi, mimar ile karot örneği alımı için yaklaşık 600 uzman görevlendirilmiş.
Adalet Bakanlığı’ndan gönderilen toplam bin 78 savcı ve uzmanın her birine yaklaşık 44 bina düşerken, açıklanan vilayetlerde yürütülen inceleme ve araştırmanın tamamlanmış olması bir öteki zelzele mucizesi olsa gerek.
An prestijiyle resmi açıklamalara nazaran 36 bine yakın can kaybı yaşandı. Cumhuriyet savcılarının “defin ve kimlik tespiti” süreçlerini tamamlaması bekleniyor. Hayli ağırlar.
Hukukçular, yöredeki gönüllülere sesleniyorlar: Yıkıntıların birçok açıdan fotoğraflarını çekin. Mahkemelere kanıt sunamazsak, sorumluların adil yargılanması mümkün olmaz.
1999 Marmara Depremi’nde müteahhitlere ve sorumlulara karşı açılan davalarda istekli avukatlık yapan Remzi Kazmaz da istekli avukatları zelzele alanında kanıt toplamaya çağırıyor.
Kamaz’ın “Bu enkazlar kaldırılmadan ileride yürütülecek soruşturmalara takviye olacak demir, çimento ve kullanılan inşaat materyalleri üzere kanıtlar kesinlikle toplanmalı. Geçmiş Marmara sarsıntısında bu yapılmadı ya da eksik yapıldı. Sanıklar o periyodu ya esasen etkisiz olan cezalarla ya da çok küçük cezalarla atlattılar” kelamları uyarıcı nitelik taşıyor.
İktidar bu sarsıntıda iki mevzuda “hızlı” davranıyor.
Birincisi enkaz kaldırmak, ikincisi de sarsıntıda çöken binaların müteahhitlerinin gözaltına aldığını ilan etmek…
“Hepiniz oradaydınız” sloganı en çok kent yağmacılığına yakışıyor.
17 Ağustos Düzce Depremi’nde 198 kişinin vefatından sorumlu tutulan müteahhit Veli Göçer 18 yıl 7 ay mahpus cezasına çarptırılmıştı. 7.5 yıl sonra gelen afla özgür kaldı.
Yapı Kontrol Uygulama Yönetmeliği 1999 sarsıntısında yoktu. 26 Haziran 2001’de geldi.
Bugün; son 22 yılda 8 sefer değiştirilen ve günün koşullarına uyarlanan yapı kontrol yönetmelikleri var, üniversitelerin, meslek örgütlerinin hatta İçişleri Bakanlığı’na bağlı Afet ve Acil Durum İdare Başkanlığı’nın (AFAD) zelzele raporları var.
Göçer ve taşeronu “taksirle vefata sebebiyet” vermekten yargılanmışlardı.
İstanbul Barosu 6 Şubat Kahramanmaraş zelzeleleriyle ilgili Cumhuriyet Başsavcılıkları’na yaptığı müracaatlarda; sarsıntı yönetmeliklerinde ve bilimsel raporlarla gelinen kademe prestijiyle sorumluların; “Olası kastla öldürme” (TCK m. 81, 82, 83, 21/2), “Olası kastla yaralama” (TCK m. 86, 87, 88, 21/2), “Nitelikli dolandırıcılık” (TCK m. 157, 158), “Görevi berbata kullanma” (TCK m. 257/2) kabahatlerinden yargılanmalarını talep etti.
Hukukçular, Kahramanmaraş zelzelesinde binlerce can kaybına yol açan hareketlerin cezasız kalmaması için “delillerin” toplanmasının çok kıymetli olduğunun altını çiziyorlar.
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan’ı sırf Halk TV izleyicileri mi duydu?
Ercan katıldığı Zelzele Özel Yayını’nda “Dünya Afet Yasası”na nazaran, sarsıntı yıkıntısı olan yerde binaların yenilenmemesi, yeni yerleşimin yapılmaması gerektiğini haykırıyor.
Geleceğin inşası açısından ihmal edilen bir olguya da işaret ediyor.
“Yapı Kontrol Firmaları” kapsamının “Yapı-Yer Kontrol Firmaları” olarak genişletilmesi gerektiğini söylüyor.
Ülke birbiri arkasına yaşanan sarsıntı, sel felaketlerinden ders almaz mı? Fay sınırları üzerinde ve dere yataklarında inşa edilen yapıların binlerce beşere mezar olduğu ortadayken…
Liselerde coğrafyayı mecburî ders olmaktan çıkarıp seçmeli ders ilan eden Ulusal Eğitim Bakanlığı ve Jeoloji fakültesi sayısını 30’lardan 8’e indiren YÖK’ün refleksi, piyasacı uygulamaların yansıması…
Bırakın Türkiye’yi, dünyanın 100’e yakın ülkesini yasa boğan Kahramanmaraş sarsıntısının tek sorumlusunun müteahhitler olduğunu ortanızdan kaç kişi sav edebilir?
Özlem Güvemli’nin haberinden öğreniyoruz ki, 5 katlı “külliye” olarak planlanan Hatay Vilayet Müftülüğü hizmet binasının temeli, 13 Nisan 2015’te devrin Diyanet İşleri Lideri Prof. Dr. Mehmet Görmez atmış.
Önceki yazımda yeniden Hatay’da yerle bir olan 12 katlı, 250 daireli Rönesans Rezidans’ın temelini de 2013 yılında periyodun Adalet Bakanı Sadullah Ergin atmıştı.
Üstelik Antis Yapı tarafından inşa edilen Rönesans Rezidans’ın tutuklanan müteahhidi Mehmet Yaşar Çoşkun Hatay Mimarlar Odası Şube Başkanı’ydı.
News
