Atatürk’ün açtığı yoldan 91 yıl sonra: ‘Kazanılmış haklardan vazgeçmeyeceğiz’

Ulu önder Mustafa Kemal Atatürk öncülüğünde Türk kadınlarına 5 Aralık 1934’te seçme ve seçilme hakkı verildi. 91 yıl geçmesine karşın Türkiye’de eşit temsil sağlanamadı. Cumhuriyet konuya ilişkin, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) Genel Başkanı Prof. Dr. Ayşe Yüksel, CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka, Avukatlar Vakfı Başkan Yardımcısı Nazan Moroğlu ve Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu Canan Güllü ile konuştu.

“Kadınlar, dünyanın birçok ülkesinde eşitlik mücadelesi verirken Türk kadını, henüz Cumhuriyetin ilk yıllarında, 5 Aralık 1934’te seçme ve seçilme hakkına sahip oldu” diyen Ayşegül Yüksel, “Atatürk’ün ‘Dünyada her şey kadının eseridir’ sözü, kadınların toplumsal yaşamın her alanında kurucu ve dönüştürücü bir görev üstlendiğini güçlü bir biçimde hatırlatır. İhtiyaç duyulan, bu vizyonu daha da güçlendirmek, kadınların özgürce yaşayabildiği, düşüncelerini ifade edebildiği ve eşit biçimde temsil edildiği bir toplum düzenini hep birlikte inşa etmektir” dedi.

TEMSİLDE 126. SIRADAYIZ

Nazlıaka, “Kadınlar 5 Aralık 1934’te seçme ve seçilme hakkını kazandıktan sonra yapılan ilk seçim 1935 yılındaydı. O dönemde parlamentoda kadın temsil oranında dünya ikincisiydik. Bugün 126. sıradayız. TBMM’deki 592 milletvekilinin yalnızca 118’i kadın. Bakanlık konusunda da durumumuz vahim, 189 ülke arasında 173’üncü sıradayız. Bu tablo, kadın haklarında ne kadar geri gittiğimizi gösteriyor. Büyük Atatürk’ün vizyonu, dünyada kadınların yüzyıllardır süren eşitlik mücadelesi ve Kurtuluş Savaşı’nda ödenen büyük bedellerle kazanılan haklarımızın gasp edilmesine asla izin vermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

“Bu özel gün, son yıllarda ‘Dünya Kadın Hakları Günü’ adıyla içi boşaltılarak yeniden tanımlanmaya çalışılmaktadır” diyen Güllü, “Kadınların kendi sözünü söyleyebildiği, kendi kararını verebildiği ve kendi yaşamı üzerinde tam hak sahibi olduğu bir ülke mümkündür. Eşitlikten vazgeçmeyeceğiz” değerlendirmesinde bulundu.

Moroğlu ise kadınların siyasette eşit temsilini sağlamak üzere hazırladığı seçim kanununda değişiklik önerilerini kamuoyuyla paylaştı. Moroğlu, teklifin aday listelerinde yüzde 40 cinsiyet kotasının uygulanmasını, fermuar sistemiyle kadınların seçilebilir sıralara yerleştirilmesini, devlet yardımının bu ilkelere uyum şartına bağlanmasını ve kadın adaylara yönelik finansal destek mekanizması oluşturulmasını desteklediğini kaydetti.